RSS Feed for Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 55]: Phát triển hệ thống pin lưu trữ điện quy mô lớn | Tạp chí Năng lượng Việt Nam Chủ nhật 28/04/2024 11:14
TRANG TTĐT CỦA TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 55]: Phát triển hệ thống pin lưu trữ điện quy mô lớn

 - Trong các hộ sử dụng điện ở Nhật Bản, mỗi tháng có hơn 2 triệu hộ gia đình không sử dụng nguồn điện từ năng lượng mặt trời. Điện lực Kyushu là Công ty sử dụng năng lượng tái tạo nhiều nhất ở Nhật Bản, trong năm nay dự kiến ​​sẽ có tối đa 740 triệu kWh không thể hòa lên lưới do phát điện quá nhiều trong thời gian không có nhu cầu sử dụng theo cách kiểm soát công suất.
Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 54]: Điều chỉnh ‘chiến lược hydro cơ bản’ Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 54]: Điều chỉnh ‘chiến lược hydro cơ bản’

Chính phủ Nhật Bản vừa tổ chức họp cấp bộ trưởng về năng lượng tái tạo, hydro tại dinh Thủ tướng và đã thông qua việc sửa đổi “Chiến lược hydro cơ bản”. Đây là lần sửa đổi đầu tiên kể từ khi chiến lược này được ban hành vào năm 2017.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 53]: Điện hạt nhân, năng lượng tái tạo là 2 nguồn chiến lược Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 53]: Điện hạt nhân, năng lượng tái tạo là 2 nguồn chiến lược

Tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc năm 2021 (COP26), Nhật Bản cùng Việt Nam và nhiều quốc gia khác đã cam kết đưa mức phát thải ròng CO2 về 0 vào năm 2050. Để thực hiện cam kết này, Nhật Bản đã đưa ra Chính sách cơ bản Chuyển đổi xanh (GX-Green Transformation). Chính sách này đã được Chính phủ Nhật Bản quyết định tại cuộc họp nội các (ngày 10/2/2023), các dự luật liên quan dự kiến sẽ được trình Quốc hội Nhật Bản thông qua trong cuộc họp thường kỳ sắp tới.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 52]: Giá điện tăng từ 15%-39% (từ tháng 6/2023) Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 52]: Giá điện tăng từ 15%-39% (từ tháng 6/2023)

Mới đây, Chính phủ Nhật Bản đã tổ chức cuộc họp cấp bộ về vấn đề vật giá và đã thông qua việc tăng giá điện (do 7 công ty điện lực lớn đã trình Chính phủ). Trung bình mức tăng giá của mỗi công ty sẽ dao động từ 15% đến 39% và thực hiện tăng giá từ tháng 6 năm nay.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 51]: Loại bỏ điện hạt nhân của Đức - Nhìn từ Nhật Bản Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 51]: Loại bỏ điện hạt nhân của Đức - Nhìn từ Nhật Bản

Theo truyền thông Nhật Bản: Nước Đức dù đã quyết định loại bỏ điện hạt nhân, nhưng thực tế vẫn phải phụ thuộc vào điện hạt nhân của các quốc gia khác cho cả phần điện và hydro. Điều đó cho thấy, những nước nhập khẩu năng lượng bị bị ảnh hưởng lớn từ những tác động tiêu cực của việc loại bỏ điện hạt nhân.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 50]: Duy trì điện than bằng công nghệ đốt kèm ammoniac Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 50]: Duy trì điện than bằng công nghệ đốt kèm ammoniac

Nhật Bản là nước có ít đất dành cho điện gió, mặt trời nên rất khó tăng thêm năng lượng tái tạo. Do vậy, quốc gia này vẫn tiếp tục duy trì nhiệt điện than bằng cách sử dụng công nghệ đốt hỗn hợp than và ammoniac - loại nhiên liệu không thải CO2 khi đốt.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 49]: Nhật Bản nghi ngờ lộ trình loại bỏ điện than của EU Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 49]: Nhật Bản nghi ngờ lộ trình loại bỏ điện than của EU

Tại cuộc họp trù bị cho Hội nghị cấp bộ trưởng về khí hậu, năng lượng và môi trường của các nước lớn (G7) được tổ chức tại Sapporo vào tháng 4 vừa qua, các nước phương Tây và Mỹ đã chỉ trích nước chủ nhà Nhật Bản không đưa ra thời hạn khi nào sẽ hoàn toàn loại bỏ nhiệt điện than. Nhưng ở chiều ngược lại, Nhật Bản cũng nghi ngờ lộ trình loại bỏ nhiệt điện than của châu Âu vào năm 2030.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 48]: Nhật Bản để ngỏ thời hạn loại bỏ điện than Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 48]: Nhật Bản để ngỏ thời hạn loại bỏ điện than

Theo TTXVN, Nhật Bản - quốc gia chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Năng lượng và Môi trường của Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7) đã không cam kết một khung thời gian cụ thể do quốc gia này phụ thuộc vào than đá (ít nhất trong khoảng 10 năm tới), bất chấp nỗ lực của Anh và Canada thúc đẩy cam kết chấm dứt gần như hoàn toàn việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch để sản xuất điện vào năm 2035.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 47]: Mâu thuẫn của G7 về điện than Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 47]: Mâu thuẫn của G7 về điện than

Trước cuộc họp cấp bộ trưởng về khí hậu, năng lượng và môi trường của 7 nước lớn (G7) sẽ được tổ chức tại Sapporo, Nhật Bản (từ ngày 15 -16/4/2023), người dân châu Âu đang phản đối dự thảo tuyên bố chung do nước chủ nhà trình bày. Có nhiều ý kiến ​​chỉ trích về việc không loại bỏ hoàn toàn các nhà máy nhiệt điện than thải ra lượng lớn khí cacbonic (CO2). Nội dung này đã được xác nhận qua các cuộc phỏng vấn với các quan chức Chính phủ Nhật Bản.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 46]: Chính sách cơ bản cho chuyển đổi xanh Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 46]: Chính sách cơ bản cho chuyển đổi xanh

Ngày 10/2/2023, Chính phủ Nhật Bản đã quyết định chính sách cơ bản để thực hiện Chuyển đổi xanh (GX) tại cuộc họp nội các. Với tình hình ở Ukraine (sau tháng 2/2022), việc đảm bảo nguồn cung cấp năng lượng ổn định đã trở thành vấn đề lớn của toàn cầu. Mùa hè năm nay, tại “Hội nghị thực hiện chuyển đổi xanh” và cuộc họp hội đồng của các bộ sẽ tập trung thảo luận ba vấn đề chính: Khử Cacbon, cung cấp năng lượng ổn định và tăng trưởng kinh tế.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 45]: Vì sao giá điện tăng không đều giữa các khu vực? Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 45]: Vì sao giá điện tăng không đều giữa các khu vực?

Tăng giá điện sinh hoạt cho hộ gia đình ở Nhật Bản thời gian qua và dự kiến thời gian tới sẽ có sự khác biệt rất lớn giữa các khu vực khác nhau. Vì sao lại có sự chênh lệch giá như vậy? Một trong những lý do ảnh hưởng lớn nhất đến giá điện tăng không đồng đều là do cơ cấu nguồn điện giữa các công ty điện lực ở quốc gia này khác nhau.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 44]: Dùng lực lượng phòng vệ bảo vệ nhà máy điện hạt nhân Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 44]: Dùng lực lượng phòng vệ bảo vệ nhà máy điện hạt nhân

Chính phủ Nhật Bản quyết định sử dụng Lực lượng Phòng vệ để bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng như nhà máy điện hạt nhân. Thay đổi chính sách vốn chỉ sử dụng Lực lượng Phòng vệ ở những tình huống phản ứng khẩn cấp, nay sẽ phối hợp với các lực lượng cảnh sát và cảnh sát biển của các địa phương để tiến hành các cuộc tập trận như đánh chặn tên lửa trong thời bình. Giả định các cơ sở hạ tầng dân sự sẽ là mục tiêu của cuộc tấn công và chuẩn bị sẵn sàng để ứng phó.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 43]: Kế hoạch cơ bản cho xã hội không carbon Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 43]: Kế hoạch cơ bản cho xã hội không carbon

Chính phủ Nhật Bản vừa tổ chức “Hội nghị triển khai Chuyển đổi xanh (GX)” tại Văn phòng Thủ tướng để quyết định các chiến lược khử carbon. Tham dự hội nghị có Thủ tướng Kishida, Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nishimura và Chủ tịch Keidanren Tokura cùng các thành viên khác.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 42]: Chính sách mới về điện hạt nhân Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 42]: Chính sách mới về điện hạt nhân

Hồi cuối tháng 12/2022, Hội đồng chuyên gia Tiểu ban Năng lượng Nguyên tử của Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản đã đồng ý với hướng dẫn của chính sách điện hạt nhân với trọng tâm tái thiết các nhà máy đã quyết định tháo dỡ, cũng như đẩy mạnh việc phát triển, xây dựng các nhà máy điện hạt nhân thế hệ tiếp theo với độ an toàn được nâng cao.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 41]: Thông điệp về điện hạt nhân tại COP27 Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 41]: Thông điệp về điện hạt nhân tại COP27

Tại COP27 được tổ chức ở Ai Cập, những người ủng hộ điện hạt nhân (bao gồm các tổ chức quốc tế, chính trị gia... từ nhiều quốc gia khác nhau và các nhóm ngành) đã tích cực kêu gọi phát triển năng lượng hạt nhân - giải pháp chống biến đổi khí hậu trên thế giới.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 40]: Bế tắc nguồn cung, Chính phủ yêu cầu tiết kiệm điện Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 40]: Bế tắc nguồn cung, Chính phủ yêu cầu tiết kiệm điện

Chính phủ Nhật Bản đã quyết định yêu cầu người dân trên toàn quốc tiết kiệm điện mà không đặt mục tiêu con số cụ thể từ ngày 1/12 tới đây do tình hình cung và cầu điện căng thẳng trong mùa đông tới. Yêu cầu hợp tác của người dân trong việc tiết kiệm điện trong giới hạn hợp lý, chẳng hạn như mặc nhiều lớp quần áo trong nhà.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 39]: Sửa luật để kéo dài ‘tuổi thọ’ điện hạt nhân Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 39]: Sửa luật để kéo dài ‘tuổi thọ’ điện hạt nhân

Tại cuộc chất vấn ở Hạ viện ngày 7/10 vừa qua, Thủ tướng Nhật Bản Kishida một lần nữa thể hiện mong muốn thúc đẩy các cuộc thảo luận về việc sử dụng điện hạt nhân.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 38]: Hiện thực hóa công nghệ điện hạt nhân thế hệ tiếp theo Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 38]: Hiện thực hóa công nghệ điện hạt nhân thế hệ tiếp theo

Tập đoàn Công nghiệp nặng Mitsubishi và 4 công ty điện lực của Nhật Bản: Kansai, Kyushu, Hokkaido và Shikoku đã thông báo sẽ cùng phát triển nhà máy điện hạt nhân thế hệ tiếp theo, hướng tới mục tiêu thương mại hóa vào những năm 2030. Lò thế hệ tiếp theo này sẽ an toàn hơn so với lò nước áp lực (PWR) hiện tại và dự kiến bắt đầu vận hành vào giữa những năm 2030.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 37]: Chi phí nhiên liệu điện hạt nhân chỉ 280 đồng/kWh Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 37]: Chi phí nhiên liệu điện hạt nhân chỉ 280 đồng/kWh

Chi phí nhiên liệu của một nhà máy điện hạt nhân rất thấp, chỉ 1,7 yên/kilowatt giờ (280 VNĐ/kWh). Hiện tại, chi phí nhiên liệu cho mỗi kilowatt giờ phát điện bằng khí đốt tự nhiên đã tăng lên khoảng 16 yên (2.600 VNĐ). Qua việc thúc đẩy khởi động lại các nhà máy điện hạt nhân ở Nhật Bản, chi phí điện có thể giảm khoảng 2 nghìn tỷ yên mỗi năm.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 36]:  ‘Tái khởi động nhà máy điện hạt nhân’ chỉ là khẩu hiệu suông? Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 36]: ‘Tái khởi động nhà máy điện hạt nhân’ chỉ là khẩu hiệu suông?

Tháng 8/2022, khi Thủ tướng Fumio Kishida tuyên bố ông sẽ tăng số lượng nhà máy điện hạt nhân đang hoạt động lên con số 17, thì trong Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI) đã có ý kiến: “Tất cả các tổ máy này đều đã vượt qua đánh giá an toàn của Ủy ban Pháp quy hạt nhân (NRA), nên việc lên kế hoạch cho 17 tổ máy là điều đương nhiên”.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 35]: Tái khởi động thêm 7 tổ máy điện hạt nhân Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 35]: Tái khởi động thêm 7 tổ máy điện hạt nhân

Để đối phó với tình hình cung cầu điện ngày càng căng thẳng và đảm bảo an ninh năng lượng, mới đây, tại hội nghị thực hiện chuyển đổi xanh nhằm hướng đến xã hội trung hòa carbon được tổ chức tại Phủ Thủ tướng, Chính phủ Nhật Bản đã xác nhận mục tiêu tái khởi động thêm 7 tổ máy điện hạt nhân từ mùa hè năm sau, bên cạnh 10 tổ máy đang được vận hành. Ngoài ra, vẫn chưa có kế hoạch xây dựng các nhà máy điện hạt nhân mới, nhưng việc xem xét phát triển và xây dựng các lò phản ứng hạt nhân thế hệ tiếp theo đã trở nên rõ ràng.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 34]: Phát triển công nghệ điện hạt nhân thế hệ tiếp theo Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 34]: Phát triển công nghệ điện hạt nhân thế hệ tiếp theo

Vào ngày 9/7/2022, Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI) đã tóm đắt bản dự thảo tiến độ phát triển công nghệ nhà máy điện hạt nhân thế hệ tiếp theo. Bản dự thảo nêu rõ: Sẽ bắt đầu vận hành thương mại các nhà máy điện hạt nhân quy mô lớn và mới nhất, với độ an toàn được cải thiện vào năm 2030.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 33]: Vai trò của hydro trong xã hội không có carbon Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 33]: Vai trò của hydro trong xã hội không có carbon

Hiện tại, khoảng 85% năng lượng tiêu thụ ở Nhật Bản là dùng nhiên liệu hóa thạch, nhưng với mục tiêu trung hòa carbon (CN) vào năm 2050 thì bắt buộc phải chuyển đổi sang nguồn năng lượng sạch như: Điện hạt nhân, hoặc năng lượng tái tạo không thải ra CO2.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 32]: An ninh năng lượng của thế giới đã thay đổi Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 32]: An ninh năng lượng của thế giới đã thay đổi

Tình hình xung quanh điện hạt nhân đã thay đổi đáng kể, kể từ khi thế giới hồi phục sau Covid-19 và cuộc xung đột Ukraine làm giá nhiên liệu hóa thạch tăng cao. Vào ngày 6/7/2022, Nghị viện châu Âu, vốn đang tranh luận về 'sự phân loại' của quá trình khử cacbon đã thông qua đề xuất của Ủy ban châu Âu về việc công nhận điện hạt nhân và khí tự nhiên là 'bền vững'. Điều này chưa ràng buộc về mặt pháp lý, nhưng điện hạt nhân sẽ là một lựa chọn khả thi cho các khoản đầu tư giảm cacbon trong tương lai.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 31]: Tranh luận về chính sách năng lượng và điện hạt nhân Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 31]: Tranh luận về chính sách năng lượng và điện hạt nhân

Các cuộc tranh luận của bầu cử Hạ viện Nhật Bản đã chính thức bắt đầu và chính sách năng lượng, cũng như điện hạt nhân nổi lên như một vấn đề chính.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 30]: Tiết kiệm điện đã đạt đến giới hạn Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 30]: Tiết kiệm điện đã đạt đến giới hạn

Nếu mùa đông năm nay rét đậm, dự kiến ​​Nhật Bản sẽ thiếu điện cho khoảng 1,1 triệu hộ gia đình. Trong khi đó, các nhà máy nhiệt điện lần lượt bị đóng cửa, việc khởi động lại các nhà máy điện hạt nhân cũng bị trì hoãn. Mặt khác, việc mua sắm nhiên liệu từ Nga cũng không chắc chắn và kể từ sau trận động đất ở phía Đông Nhật Bản, việc điều chỉnh cung - cầu để tiết kiệm điện đã đạt đến giới hạn.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 29]: Xem xét lại chính sách điện hạt nhân Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 29]: Xem xét lại chính sách điện hạt nhân

Trong "Chiến lược năng lượng sạch" mới được chính quyền ông Kishida xây dựng đã chỉ rõ sẽ "sử dụng tối đa" năng lượng hạt nhân. Tình hình Ukraine cho thấy sự bất ổn của cung cấp năng lượng, và phong trào "quay lại với điện hạt nhân" đang tăng lên mạnh mẽ trong chính phủ và đảng cầm quyền. Điều này có thể dẫn đến việc xem xét lại chính sách điện hạt nhân.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 28]: Tình hình giá điện châu Âu và Nhật Bản Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 28]: Tình hình giá điện châu Âu và Nhật Bản

Giá điện tăng mạnh do cuộc khủng hoảng năng lượng bắt nguồn từ châu Âu, cùng với tự do hóa thị trường điện nên ở Anh và một số các nước khác các nhà bán lẻ điện lần lượt phá sản. So với châu Âu thì mức tăng giá khí đốt tự nhiên và mức tăng giá điện của Nhật Bản vẫn còn tương đối nhỏ.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 27]: Khủng hoảng năng lượng do cuộc chiến Nga - Ukraine Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 27]: Khủng hoảng năng lượng do cuộc chiến Nga - Ukraine

Cuộc chiến Nga - Ukraine, bắt đầu vào ngày 24/2/2022, đã dẫn đến một "cuộc khủng hoảng năng lượng" trên toàn cầu. Từ giữa năm 2020 giá dầu thô liên tục tăng cao do sự phục hồi kinh tế sau đại dịch, sự sụt giảm đầu tư vào lĩnh vực dầu mỏ thượng nguồn (tìm kiếm, thăm dò, khai thác) do xu hướng khử cacbon gia tăng và từ chối tăng sản lượng dầu của các nước sản xuất dầu mỏ.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 26]: Thủ tướng đề cập việc sử dụng ‘điện hạt nhân’ Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 26]: Thủ tướng đề cập việc sử dụng ‘điện hạt nhân’

Thủ tướng Fumio Kishida đã bắt đầu đề cập đến việc sử dụng năng lượng hạt nhân khi giá năng lượng tăng cao do cuộc khủng hoảng ở Ukraine. Trong bối cảnh lo ngại nguồn cung cấp điện sẽ bị thắt chặt do lệnh cấm nhập khẩu than tăng dần theo lệnh trừng phạt chống lại Nga. Với những e ngại của dư luận về điện hạt nhân vẫn còn đó, nhưng dường như người ta mong muốn xác định xem liệu nó có thể được sử dụng như một nguồn năng lượng ổn định hay không.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 25]: Động đất dẫn đến nguy cơ thiếu điện khu vực trung tâm Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 25]: Động đất dẫn đến nguy cơ thiếu điện khu vực trung tâm

Trận động đất 7,4 độ Richter ngoài khơi tỉnh Fukushima xảy ra vào ngày 16/3/2022 đã gây mất điện cho 2,1 triệu hộ ở khu vực thủ đô Tokyo, nhưng sau 3 tiếng đã được khắc phục.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 24]: Điện từ amoniac trong kế hoạch ‘năng lượng cơ bản’ Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 24]: Điện từ amoniac trong kế hoạch ‘năng lượng cơ bản’

Cùng với Hydro, Amoniac không thải ra carbon dioxide ngay cả khi bị đốt cháy, nên đang thu hút sự chú ý như một “con át chủ bài” mới để khử cacbon. Lần đầu tiên, chính phủ Nhật Bản đã đưa sản xuất điện bằng hydro và amoniac vào cơ cấu nguồn điện của kế hoạch năng lượng cơ bản được biên soạn vào tháng 7/2021.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 23]: Xu hướng phát triển mới nhất của SMR Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 23]: Xu hướng phát triển mới nhất của SMR

SMR được định nghĩa là “Lò phản ứng nhỏ với công suất xấp xỉ 300.000 kW trở xuống và là một lò phản ứng mới được sản xuất theo gói (mô-đun)”. Theo dữ liệu từ IAEA, 73 lò SMR đang được phát triển trên toàn thế giới, trong đó Hoa Kỳ và Nga là những quốc gia đặc biệt quan tâm đến loại lò này và đang chiếm khoảng một nửa tổng số.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 22]: Kiểm chứng tính an toàn lò phản ứng khí nhiệt độ cao Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 22]: Kiểm chứng tính an toàn lò phản ứng khí nhiệt độ cao

Ngày 28/1, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Nhật Bản (JAEA) phối hợp với Cơ quan Năng lượng Hạt nhân (OECD/NEA) thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế đã tiến hành thử nghiệm kiểm chứng tính an toàn của Lò phản ứng thử nghiệm kỹ thuật nhiệt độ cao "HTTR" (Thị trấn Oarai, tỉnh Ibaraki, Công suất nhiệt 30.000 kW). HTTR là Lò phản ứng khí nhiệt độ cao có hiệu suất cao nhất thế giới. Qua thử nghiệm với máy thực tế đã chứng minh rằng ngay cả khi mất hết nguồn điện trong quá trình hoạt động, nó vẫn tự nhiên dừng lại mà không cần thao tác của người vận hành và không dẫn đến tai nạn như tan chảy lõi lò.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 21]: Xu hướng phát triển công nghệ điện hạt nhân Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 21]: Xu hướng phát triển công nghệ điện hạt nhân

Công ty Năng lượng Nguyên tử Hitachi GE - một liên doanh về năng lượng nguyên tử giữa Hitachi và General Electric (GE) thông báo: Vào tháng 12/2021, họ đã nhận được đơn đặt hàng cho “lò phản ứng hạt nhân mô-đun nhỏ (SMR)” thế hệ tiếp theo của Canada. Đây là đơn đặt hàng đầu tiên cho một lò phản ứng hạt nhân thương mại nhỏ của Nhật Bản. Lò nhỏ hơn so với lò của các nhà máy điện hạt nhân hiện có, và về mặt lý thuyết, nó an toàn hơn. Khi xu hướng khử carbon gia tăng, xuất khẩu công nghệ điện hạt nhân của Nhật Bản sẽ được tiếp tục.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 20]: Tình hình tái khởi động các nhà máy điện hạt nhân Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 20]: Tình hình tái khởi động các nhà máy điện hạt nhân

Năm 2021, tổ máy số 3 của Nhà máy điện hạt nhân Mihama của Công ty Điện lực Kansai đã khởi động lại (tháng 6) đây là tổ máy đầu tiên trên toàn quốc khởi động lại khi có trên 40 năm vận hành, cũng là tổ máy thứ 10 (với tổng công suất 9,956 triệu kW) được tái khởi động lại sau sự cố Fukushima.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 19]: Cảnh báo rủi ro cung cầu điện mùa đông Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 19]: Cảnh báo rủi ro cung cầu điện mùa đông

Khi nhu cầu sử dụng điện tăng lên do sưởi ấm vào mùa đông, các công ty điện lực Nhật Bản đã cảnh báo tình trạng căng thẳng cung cầu. Mùa đông năm ngoái, do lạnh giá và tình trạng thiếu hụt nhiên liệu đã gây ra tình trạng nghiêm trọng trong cung cầu điện, đặc biệt là ở phía Tây Nhật Bản. Thời tiết lạnh khắc nghiệt cũng được dự báo trong mùa đông năm nay và các công ty đang gấp rút chuẩn bị để có nguồn cung ổn định, chẳng hạn như tăng tồn kho khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) và khởi động lại các nhà máy nhiệt điện đã cũ.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 18]: Giải quyết những bất ổn của năng lượng tái tạo Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 18]: Giải quyết những bất ổn của năng lượng tái tạo

Trong số các loại năng lượng tái tạo, năng lượng gió, mặt trời có điểm yếu là sản lượng điện phụ thuộc vào thời tiết và khó kiểm soát. Vì vậy, “ắc quy lưu trữ” được kỳ vọng như một thiết bị giải quyết vấn đề mất ổn định của năng lượng tái tạo.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 17]: Thách thức điện gió ngoài khơi Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 17]: Thách thức điện gió ngoài khơi

Hiện nay, trung tâm của năng lượng tái tạo ở Nhật Bản là “điện mặt trời”. Tuy nhiên, nhìn ra thế giới, “điện gió” mới là trung tâm. Công suất lắp đặt của điện gió trên quy mô toàn cầu là khoảng 486 GW (tính đến cuối năm 2020). Mặt khác, sản lượng điện mặt trời khoảng 227 GW - tức là chưa bằng một nửa. Liệu điện gió có mở rộng ở Nhật Bản trong tương lai?

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 16]: ‘Điện hạt nhân châu Âu’ trên báo Nhật Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 16]: ‘Điện hạt nhân châu Âu’ trên báo Nhật

Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung về biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc (COP26) đã khai mạc ngày 31/10 tại Glasgow, Anh. Trong bối cảnh này, không có dấu hiệu nào cho thấy “cuộc khủng hoảng năng lượng” do giá khí đốt tự nhiên và giá điện tăng sẽ được giảm bớt ở châu Âu.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 15]: Phong trào điện hạt nhân thế giới và động thái Hoa Kỳ Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 15]: Phong trào điện hạt nhân thế giới và động thái Hoa Kỳ

Trong lúc năng lượng tái tạo được mở rộng như một biện pháp chống lại biến đổi khí hậu, thì tầm quan trọng của việc không thải ra carbon dioxide (CO2) trong quá trình sản xuất điện của điện hạt nhân đang được xem lại.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 14]: Nhìn nhận của người Nhật về nguy cơ thiếu điện ở châu Âu Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 14]: Nhìn nhận của người Nhật về nguy cơ thiếu điện ở châu Âu

Giá năng lượng tăng vọt ở châu Âu vừa qua đã phần nào cho chúng ta thấy chuyển dịch năng lượng nhằm chống biến đổi khí hậu tuy là xu thế tất yếu, nhưng nếu “giục tốc”, vội vã dựa chủ yếu vào các nguồn năng lượng tái tạo biến đổi như gió và mặt trời, khi chưa tạo đủ mức độ an ninh cung cấp năng lượng bằng các nguồn truyền thống ổn định, sẽ gây rủi ro cho chính nền kinh tế và người dân của mình. “Tác dụng phụ” của các biện pháp chống biến đổi khí hậu sẽ không hề nhẹ.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 13]: Có thể ngăn được đứt gãy cung, cầu nguồn tài nguyên? Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 13]: Có thể ngăn được đứt gãy cung, cầu nguồn tài nguyên?

Nhiều nước phát triển ở châu Âu và Mỹ đang giảm dần đầu tư vào khai thác tài nguyên (dầu mỏ, khí đốt tự nhiên). Điều này để nhằm đạt được mức giảm phát thải khí nhà kính “cơ bản về không” vào năm 2050. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu năng lượng tái tạo có phát triển theo kịch bản của các quốc gia hay không. Trong quá trình tiến tới không carbon, có nguy cơ các nguồn tài nguyên hiện có sẽ thiếu hụt và cung - cầu năng lượng sẽ bị gián đoạn. Thế giới đang phải chịu áp lực: Làm sao đầu tư nhưng vẫn giữ được cân bằng?

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 12]: Động thái của thế giới và Nhật Bản đối với LNG Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 12]: Động thái của thế giới và Nhật Bản đối với LNG

Trước Hội nghị thượng đỉnh Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu (COP26) dự kiến ​​được tổ chức tại Glasgow (Anh) vào tháng 11 năm nay, các nhà hoạt động liên quan đến vấn đề nóng lên toàn cầu vốn đang hạn chế hoạt động do vi rút Corona đã hoạt động sôi nổi trở lại. Mục tiêu của họ là chuyển từ phản đối than đá sang phản đối khí thiên nhiên. Nhưng nếu phát sinh vấn đề trong cung cấp nhiên liệu hóa thạch, Nhật Bản sẽ sớm đứng trước nguy cơ thiếu điện.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 11]: Thách thức chứng thực ‘Hydro xanh’ thương mại Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 11]: Thách thức chứng thực ‘Hydro xanh’ thương mại

Trong khi các quốc gia trên thế giới coi năng lượng Hydro là một lựa chọn quan trọng để trung hòa Carbon, thì Nhật Bản cũng đang mở rộng đầu tư vào lĩnh vực này. Nhật Bản đang đi trước các quốc gia khác về mặt công nghệ trong việc sử dụng Hydro, nhưng câu hỏi đặt ra là liệu quốc gia này có thể tận dụng ưu thế này hay không?

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 10]: Chi phí phát điện của các nguồn điện năm 2030 Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 10]: Chi phí phát điện của các nguồn điện năm 2030

Nhóm công tác kiểm tra chi phí phát điện (thuộc Nhóm nghiên cứu tài nguyên năng lượng toàn diện - Văn phòng Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản - METI) đã tóm tắt kết quả tạm tính chi phí phát điện của từng nguồn điện của Nhật Bản vào thời điểm năm 2020 và 2030. Điểm đáng chú ý là về chi phí sản xuất điện năm 2030 của Nhật Bản trong kết quả tạm tính lần này, chi phí cận biên của từng nguồn điện đã được thêm vào làm giá trị tham khảo.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 9]: Dự thảo Kế hoạch ‘năng lượng cơ bản’ có khả thi? Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 9]: Dự thảo Kế hoạch ‘năng lượng cơ bản’ có khả thi?

Cuối tháng 7 vừa qua, Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI) đã tóm tắt Dự thảo Kế hoạch năng lượng cơ bản (lần thứ 6) - đây là phương châm chính sách năng lượng của Chính phủ. Nhưng câu hỏi đặt ra là: Những kế hoạch năng lượng cơ bản trong trung, dài hạn của quốc gia này có khả thi?

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 8]: Điện than ‘công nghệ mới nhất’ cũng gặp khó Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 8]: Điện than ‘công nghệ mới nhất’ cũng gặp khó

Hội nghị thượng đỉnh 7 nước có nền công nghiệp hàng đầu thế giới (Hội nghị thượng đỉnh G7) được tổ chức tại Anh (từ ngày 11 - 13/6). Để ứng phó với biến đổi khí hậu, các nước đã nhất trí trong năm nay sẽ chấm dứt hỗ trợ xuất khẩu mới của chính phủ đối với nhiệt điện than - nguồn điện không thể thực hiện được các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính. Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI) vốn thể hiện rõ quan điểm tiếp tục hỗ trợ xuất khẩu đã buộc phải thay đổi chính sách chỉ trong 3 tuần.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 7]: Cập nhật diễn tiến tái khởi động điện hạt nhân Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 7]: Cập nhật diễn tiến tái khởi động điện hạt nhân

Công ty Điện lực Kansai đã tái khởi động lò phản ứng số 3 hơn 40 năm tuổi của Nhà máy điện hạt nhân Mihama (ngày 23/6/2021). Sau sự cố Nhà máy điện hạt nhân Fukushima số 1 thuộc Công ty Điện lực Tokyo (TEPCO) năm 2011, thời gian vận hành tối đa của một lò phản ứng hạt nhân được quy định là 40 năm. Do đó, đây là lò phản ứng trên 40 năm tuổi đầu tiên của Nhật Bản được tái khởi động kể từ khi ban hành quy định này. Cho đến nay, đã có 10 lò phản ứng hạt nhân được tái khởi động kể từ sau sự cố Fukushima và tất cả đều là lò PWR.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 6]: Xu hướng của điện hạt nhân Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 6]: Xu hướng của điện hạt nhân

Để đạt được mục tiêu mới năm 2030 giảm 46% khí nhà kính so với năm 2013, đã đến lúc Nhật Bản đối diện trực tiếp với các vấn đề liên quan đến điện hạt nhân. Theo mục tiêu hiện tại của quốc gia này, năm 2030 điện hạt nhân dự kiến sẽ chiếm khoảng 20% tổng sản lượng điện. Để đạt được mục tiêu này, cần tái khởi động khoảng 30 lò phản ứng hạt nhân. Tuy nhiên, hiện tại, ngoài 3 lò đang xây dựng, Nhật Bản chỉ còn 33 lò phản ứng hạt nhân.

Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 5]: Thách thức giảm phát thải carbon Năng lượng Nhật Bản [Kỳ 5]: Thách thức giảm phát thải carbon

Mặc dù không được biết đến nhiều, nhưng Nhật Bản có công suất (dự kiến) điện mặt trời tương ứng với diện tích lãnh thổ lớn nhất trong các quốc gia có nền công nghiệp hàng đầu thế giới (vị trí số 2 là Đức và vị trí số 3 là Anh). Tuy là đất nước có nhiều vùng núi và khá ít diện tích đồng bằng, nhưng nếu so sánh về công suất dự kiến điện mặt trời tương ứng với diện tích đồng bằng, Nhật Bản với vị trí số 1 đang gấp hơn 2 lần Đức ở vị trí số 2.

Tiền điện tăng cao là vấn đề sinh tử của người dân. Giá điện của 7 công ty điện lực lớn ở Nhật Bản đã đồng loạt tăng tới 40% (kể từ tháng 6/2023). Điều này chủ yếu là do giá dầu thô, khí đốt tăng cao và đồng yên mất giá do xung đột ở Ukraine. Ngoài giá lương thực tăng, việc tăng giá điện sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các hộ gia đình, thêm vào đó, trợ cấp điện của Chính phủ sẽ kết thúc vào mùa thu năm nay và chắc chắn giá sẽ còn tăng cao hơn nữa khi vào mùa của nhu cầu nhiên liệu hóa thạch.

Vì vậy, làm thế nào để tiết kiệm được hóa đơn tiền điện? Trong thời gian tiền điện thấp thì tập trung sử dụng năng lượng tái tạo (NLTT) như mặt trời, hoặc lưu trữ vào pin. Ngoài ra, có thể nhận phần thưởng khi đáp ứng các yêu cầu tiết kiệm điện, hoặc bán điện của mình trên thị trường điện trong những thời điểm có thể bán được giá cao.

Các ngành công nghiệp của Nhật Bản đang bắt đầu thực hiện cách làm này. Các nhà sản xuất sử dụng lượng lớn điện trong thời gian dư thừa năng lượng mặt trời và chuyển các hoạt động sản suất từ ban đêm, khi chi phí điện thấp, sang ban ngày khi có dư thừa năng lượng mặt trời. Cách làm này, vừa thực hiện tiết kiệm điện vừa khử cacbon thông qua việc sử dụng năng lượng tái tạo.

Trong những thời kỳ nhu cầu điện giảm mạnh, chẳng hạn như khi trời không nóng cũng không lạnh và khi các nhà máy ngừng hoạt động trong những ngày nghỉ dài vào tháng 5, cơ chế lưu trữ điện mặt trời sản xuất dư thừa vào pin và bán ra khi có nhu cầu điện cao, hoặc bán giá cao trên thị trường đã bắt đầu đi vào hoạt động.

Trên toàn quốc, các công ty cũng đã bắt đầu việc hòa lưới điện từ hệ thống lưu trữ năng lượng quy mô lớn.

Từ năm 2014, Tập đoàn Sumitomo đã thử nghiệm kết nối vào lưới điện ở tỉnh Kagoshima từ hệ thống lưu trữ dùng từ 36 xe điện (EV) cũ. Mùa hè năm nay ở Hokkaido, Sumitomo sẽ sử dụng cơ chế hỗ trợ của Chính phủ để kết nối khoảng 700 pin EV vào lưới điện Hokkaido như một trạm lưu trữ điện quy mô lớn với công suất 6.000 kW và sản lượng 23.000 kWh.

Cách thức tận dụng khung thời gian EV không hoạt động để cung cấp điện cho các hộ gia đình trong thời gian cung và cầu điện căng thẳng cũng đã bắt đầu. Liên doanh năng lượng REXEV sử dụng dịch vụ chia sẻ ô tô ở tỉnh Kanagawa, có khoảng 100 bộ sạc/xả thông minh điều khiển từ xa và sử dụng pin EV trong thời gian không phục vụ khách, cùng với chương trình yêu cầu tiết kiệm điện của công ty điện lực (vào tháng 7 năm ngoái), Công ty này đã thu được rất nhiều tiền điện. Với mục tiêu mở rộng quy mô lên 10.000 bộ sạc/xả, hiện nay công ty NTT (nhà cung cấp các dịch vụ tư vấn kinh doanh kỹ thuật số, trung tâm dữ liệu và mạng), cùng các công ty điện khí cũng đã đầu tư vào REXEV.

Bằng cách này, chúng ta có thể chia sẻ chi phí của pin giá cao dưới dạng cơ sở hạ tầng dùng chung cho nhiều lĩnh vực công nghiệp. Chẳng hạn như ô tô, thông tin liên lạc và năng lượng điện, tận dụng tối đa vòng đời pin và vượt qua lợi ích ngành để cùng nhau chia sẻ những lợi ích của pin lưu trữ.

Ngoài việc được sử dụng trong xe điện, còn có thể sử dụng pin hiệu quả khi xe không chạy, hoặc khi không còn phù hợp để sử dụng cho xe thì có thể được sử dụng như một hệ thống lưu trữ năng lượng quy mô lớn để tiết kiệm các nguồn tài nguyên khan hiếm như lithium, niken, coban.

Có thể nói, đây là cách thử nghiệm sử dụng pin lưu trữ hiệu quả để tận dụng tối đa nguồn năng lượng sản xuất trong nước mà không mất chi phí nhiên liệu như NLTT.

Chính thức quyết định chuyển sang xe điện, hãng Toyota (ngày 29/5/2023) cho biết: Sẽ hợp tác với Công ty Điện lực Tokyo để chuyển đổi pin EV mới thành hệ thống lưu trữ năng lượng quy mô lớn, kết nối với lưới điện và bắt đầu thực hiện kiểm chứng việc sử dụng hiệu quả năng lượng tái tạo.

Nhóm làm việc về lưới điện EV kết nối trực tiếp pin EV với lưới điện cũng đã bắt đầu vào ngày 29/5 vừa qua tại Cơ quan Tài nguyên và Năng lượng. Đây là một sáng kiến ​​cốt lõi của Nhóm nghiên cứu hệ thống điện phân tán bắt đầu vào tháng 11 năm ngoái và đã được thảo luận giữa các ngành công nghiệp như: Ô tô, điện lực, các hãng sản xuất bộ sạc, các nhà cung cấp dịch vụ xạc pin… cùng bắt đầu chuẩn bị cho kế hoạch 10 năm sau.

Tại sao Nhật Bản lại nghiêm túc chuyển đổi như vậy? Đó là do áp lực chính trị quốc tế. Tại Hội nghị cấp Bộ Trưởng G7 về môi trường vào tháng 4/2023, các bên đã khẳng định lượng khí thải nhà kính sẽ giảm 60% vào năm 2035 so với mức của năm 2019. Điều này có nghĩa là nâng tỷ lệ từ 46% năm 2030, mục tiêu mà Chính phủ tiền nhiệm đưa ra vào năm ngoái lên 65,6% vào năm 2035. Mục tiêu này được cho là “một con số không thể đạt được nếu không sử dụng NLTT theo cách khác”. 

Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản đã đi đầu trong xu thế này. Sử dụng hydro và amoniac xanh lá cây, chuẩn bị phát triển năng lượng gió ngoài khơi quy mô lớn ở vùng Tohoku và Hokkaido, lên ý tưởng xây dựng đường dây truyền tải điện DC cao áp dưới biển sẽ chuyển tải điện từ Hokkaido - nơi giàu nguồn tài nguyên năng lượng tái tạo cho khu vực đô thị Tokyo, chuẩn bị cơ sở sản xuất trong nước cho pin lithium-ion vốn đã bắt đầu cạnh trạnh trên thế giới, phát triển các lò phản ứng hạt nhân thế hệ tiếp theo… Nhiều chính sách và nguồn lực đang được huy động, nhưng cách duy nhất để đạt được mục tiêu cắt giảm CO2 nhanh chóng là sử dụng hiệu quả nguồn năng lượng tái tạo hiện có và giảm thiểu lãng phí - đó là cách nhanh nhất. 

Tất nhiên là có nhiều thách thức. Tỷ lệ phổ cập xe điện vẫn còn thấp và cơ sở hạ tầng sạc pin đang được hoàn thiện. Xe điện ở Nhật Bản, cuối cùng đã đạt 2% doanh số bán ô tô mới vào năm ngoái, nhưng chỉ có 200.000 chiếc, tương đương 0,25% trong tổng số 80 triệu chiếc mà Nhật Bản đang sở hữu.

Tuy nhiên, xu hướng phổ biến xe điện đang tăng nhanh. Honda đã quyết định loại bỏ hoàn toàn các phương tiện chạy bằng xăng vào năm 2040, đã hợp tác với Tập đoàn GS Yuasa để đầu tư 430 tỷ yên vào việc xây dựng một nhà máy sản xuất pin 20 gigawatt và quyết định bắt đầu sản xuất tại Nhật Bản từ năm 2027. Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản sẽ phân bổ ngân sách bổ sung trị giá 158,7 tỷ yên cho nhà máy pin này.

Điều cần thiết trong thời gian tới là cần có cơ chế thúc đẩy phổ biến xe điện bằng cách chia sẻ các loại pin giá còn cao trong các lĩnh vực hạ tầng xã hội như: Ô tô, năng lượng điện, thông tin liên lạc, dịch vụ thông qua việc tái sử dụng và giảm giá pin.

Pin lưu trữ do NTT lắp đặt tại các trạm thu phát cũng có thể được sử dụng làm nguồn điện khẩn cấp khi mất điện và có lợi thế là được khấu hao trong lĩnh vực kinh doanh viễn thông. NTT bắt đầu triển khai kết nối hệ thống này với lưới điện DC giữa các tòa nhà NTT trên toàn quốc. Cách làm này cũng đang được các ngành tiêu thụ điện năng lớn bắt đầu triển khai.

Việc thử nghiệm lưới điện EV với sự hợp tác giữa các doanh nghiệp và Chính phủ là cách để đưa nguồn năng lượng sản xuất trong nước không mất chi phí nhiên liệu và nguồn năng lượng tái tạo đến gần mức miễn phí nhất có thể.

(Đón đọc kỳ tới...)

NGUYỄN HOÀNG YẾN (TỔNG HỢP, BIÊN DỊCH)

Có thể bạn quan tâm

Các bài mới đăng

Các bài đã đăng

[Xem thêm]
Phiên bản di động