Điện hạt nhân, năng lượng tái tạo

Bên lề Tuần lễ Nguyên tử Thế giới tại Moskva (25-28/9), Hãng thông tấn Sputnik (LB Nga) đã trò chuyện với TS. Trần Chí Thành - Viện trưởng Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam về triển vọng hợp tác giữa Việt Nam - LB Nga trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân, cũng như đánh giá những thành tựu trong việc thực hiện lộ trình chung về phát triển công nghệ hạt nhân.

UBND tỉnh Hà Tĩnh vừa ban hành quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Nhà máy điện gió Kỳ Anh (chấp thuận lần đầu). Hình thức lựa chọn nhà đầu tư dự án: Lựa chọn nhà đầu tư thông qua hình thức mời quan tâm, đấu thầu dự án có sử dụng đất (Quyết định số 39/QĐ-UBND, ngày 18/9/2025).

Tập thể các chuyên gia, nhà khoa học thuộc Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam vừa có Báo cáo tổng hợp (từ các bài báo phản biện khoa học được đăng tải từ tháng 5 năm 2025 đến nay) gửi tới Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Nội dung Báo cáo là các nghiên cứu, đánh giá, phân tích kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn triển khai ở Việt Nam trong hoàn thiện những yếu tố quan trọng đối với phát triển điện hạt nhân. Cụ thể là hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, nhân lực, hệ sinh thái tri thức, chức năng nhiệm vụ và năng lực của các chủ thể quan trọng trong triển khai dự án điện hạt nhân (Ninh Thuận 1, Ninh Thuận 2), nhà máy điện hạt nhân nhỏ và chuyển đổi số. Từ đó, gợi ý, đề xuất một số kiến nghị cần lưu ý, xem xét kỹ lưỡng quyết định từ sớm những vấn đề có liên quan nhằm phát triển điện hạt nhân an toàn và hiệu quả ở Việt Nam. Dưới đây là nội dung chính của Báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ.

Báo cáo từ UBND tỉnh Khánh Hòa, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (PVN) về tính hình triển khai dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 cho thấy: Công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; đàm phán tín dụng; ký kết thỏa thuận hợp tác quốc tế để lựa chọn công nghệ; lập và thẩm tra Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi (Pre-FS); hợp tác đào tạo nhân lực v.v... đã, đang được triển khai với tính thần hết sức khẩn trương. Tuy vậy, một số hạng mục công việc gặp khó khăn, thách thức.

Văn phòng Ban Chấp hành Trung ương Đảng vừa có Thông báo số 321-TB/VPTW, ngày 13/9/2025, về Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam (ngày 4/9/2025). Dưới đây là nguyên văn Thông báo Kết luận của Tổng Bí thư.

Báo cáo The World Nuclear Industry Status Report 2024 (WNISR2024), công bố tháng 9/2024, cung cấp dữ liệu chi tiết về tình hình vận hành, tiến độ xây dựng, các trường hợp đình trệ, hoặc vượt chi phí. Với cách tiếp cận định lượng dựa trên các chỉ số khách quan, WNISR2024 mang lại góc nhìn thiết thực cho các quốc gia đang cân nhắc triển khai, hoặc mở rộng chương trình điện hạt nhân - trong đó có Việt Nam. (Tổng hợp, phân tích và khuyến cáo từ thực tiễn của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam).

Sau một quy trình nghiêm ngặt để tìm nhà cung cấp cho dự án điện hạt nhân mới, cuối tháng Tám vừa qua, Tập đoàn Điện lực Vattenfall của Thụy Điển đã có được ‘danh sách ngắn’ hai nhà thầu cung cấp Lò phản ứng mô-đun nhỏ (SMR) đầu tiên cho quốc gia Bắc Âu này.

Lotte Global Logistics và NuriFlex Việt Nam chính thức ký kết hợp tác triển khai dự án điện mặt trời mái nhà tại kho lạnh Lotte ở Đồng Nai. Lễ ký kết đánh dấu một bước tiến quan trọng trong hành trình chuyển đổi xanh và phát triển bền vững của cả hai doanh nghiệp.

Ngày 4/9/2025, trong dư âm phấn khởi cả nước vừa tổ chức thành công Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Tổng Bí thư Tô Lâm và Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đến thăm Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam - đơn vị đầu ngành của lĩnh vực quan trọng của đất nước. Chuyến thăm của Tổng Bí thư và Thủ tướng là động lực hết sức quý báu đối với toàn thể cán bộ, nhân viên ngành năng lượng nguyên tử Việt Nam, khích lệ quyết tâm góp phần thực hiện tốt trọng trách được giao. Nhân sự kiện mang tính lịch sử của ngành, Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam hoàn thiện Báo cáo phân tích về “Nghiên cứu và thử nghiệm khoa học - công nghệ phục vụ điện hạt nhân ở Việt Nam”. Báo cáo tập trung phân tích vai trò của nghiên cứu và thử nghiệm đối với chương trình điện hạt nhân; giới thiệu các loại hình cơ sở nghiên cứu - thử nghiệm chủ chốt; trình bày kinh nghiệm quốc tế; và đề xuất gợi ý cho Việt Nam nhằm phát triển một nền tảng khoa học - công nghệ hạt nhân bền vững, phục vụ cho chương trình điện hạt nhân trong tương lai. (Về nội dung chỉ đạo của Tổng Bí thư và Thủ tướng đối với ngành, chúng tôi sẽ cập nhật chi tiết, kèm theo bình luận chuyên sâu trong bài viết tiếp theo).

Tại Thành phố Cần Thơ, Tổng công ty Phát điện 2 (EVNGENCO2) đã tổ chức lễ ký kết hai hợp đồng EPC dự án Nhà máy điện gió Công Hải 1 (giai đoạn 2, công suất 25 MW, tại Khánh Hòa) và Nhà máy điện gió Hướng Phùng 1 (công suất 30 MW, tại Quảng Trị).

Mặc dù năng lượng hạt nhân có khả năng vô song trong sản xuất năng lượng sạch không phát thải quy mô lớn, nhưng nó lại bị những người ủng hộ năng lượng sạch bác bỏ, ủng hộ các nguồn năng lượng tái tạo (như gió, mặt trời). Dưới đây là những ngộ nhận lớn nhất về nguồn năng lượng này và lý do vì sao năng lượng hạt nhân lại cần thiết cho mục tiêu Net Zero trong tương lai.

Ngay trước thềm lễ Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, tuyến đường dây truyền tải 220 kV từ Nhà máy điện gió Savan 1 (trên lãnh thổ Lào) đã được hoàn thành sau hơn 6 tháng thi công thần tốc; sẵn sàng đấu nối vào hệ thống điện quốc gia Việt Nam trong tương lai gần.

Bộ Khoa học và Công nghệ đang lấy ý kiến về dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Năng lượng Nguyên tử về phát triển, ứng dụng năng lượng nguyên tử. Điểm đáng chú ý của dự thảo Nghị định là ưu tiên đầu tư, đa dạng hóa nguồn vốn cho phát triển, ứng dụng và bảo đảm ngân sách cho nghiên cứu, phát triển công nghệ lĩnh vực năng lượng nguyên tử ở Việt Nam trong giai đoạn phát triển mới.

Tại Hà Nội, phiên họp thường kỳ Hội đồng Khoa học, Công nghệ và Đào tạo (KHCN&ĐT) Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam (VINATOM) đã tập trung thảo luận, đề xuất những vấn đề trọng tâm và dài hạn của Viện, cũng như của ngành năng lượng nguyên tử Việt Nam trong giai đoạn phát triển mới.

Chính phủ ban hành Nghị quyết số 249/NQ-CP ngày 22/8/2025 về ban hành kế hoạch triển khai Nghị quyết số 189/2025/QH15 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt đầu tư xây dựng các dự án điện hạt nhân tại Ninh Thuận.