Nhận định, Phản biện

Năm 2024, với điều kiện thủy văn thuận lợi hơn năm 2023, các nhà máy thủy điện đã phát huy được vai trò của mình là vận hành linh hoạt với sản lượng cao để cấp điện cho nền kinh tế. Tuy nhiên, trong năm qua đã xuất hiện những cơn bão, lũ lớn bất thường. Các nhà máy thủy điện trên sông Đà, sông Chảy, sông Gâm đã không thể cắt lũ, hay làm chậm lũ cho vùng hạ lưu công trình (dù đã thực hiện theo Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Hồng). Vậy, trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, chúng ta cần vận hành hệ thống thủy điện như thế nào? Tổng hợp, phân tích, đề xuất giải pháp của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam.

Việt Nam có mức tăng trưởng GDP hàng năm cao và duy trì được trong nhiều năm. Yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ là tăng trưởng GDP năm 2025 khoảng 8% để tạo đà, tạo lực, tạo thế cho giai đoạn 2026-2030 tăng trưởng 2 con số, đòi hỏi phải có nguồn cung cấp điện năng đầy đủ, ổn định và tin cậy. Nhưng để có nguồn điện đáp ứng được các mục tiêu lớn của Chính phủ, chúng ta cần thay đổi thực chất khuôn khổ pháp lý áp dụng cho các dự án nguồn điện lớn theo Quy hoạch điện VIII.

Như chúng ta đều biết, Chỉ thị đầu tiên của năm 2025 (số 1/CT-TTg, ngày 3/1) Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ trưởng Công Thương chỉ đạo triển khai, hoàn thành công tác đầu tư dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận trong 5 năm. Sau chỉ đạo của Thủ tướng, câu hỏi được dư luận quan tâm là: Trong khoảng thời gian này, chúng ta có thể hoàn thành được không? Để giải đáp phần nào cho nội dung này, bước đầu, Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam có một số trao đổi, nhận định, đề xuất dưới đây. Rất mong nhận được sự chia sẻ của bạn đọc.

Hiệp hội Năng lượng Việt Nam (VEA) là tổ chức xã hội - nghề nghiệp tự nguyện của gần 400 tổ chức và cá nhân hoạt động trong lĩnh vực năng lượng, hoặc liên quan đến lĩnh vực năng lượng. Trong năm 2024, vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, với những biến động phức tạp của ngành, VEA đã có nhiều hoạt động tích cực, góp phần vào giữ vững sự tồn tại và phát triển của ngành năng lượng Việt Nam.

Cho đến nay không có nhiều tài liệu ‘kinh điển’ về điện hạt nhân. Cuốn Milestones in the Development of a National Infrastructure for Nuclear Power (tạm dịch: Những cột mốc trong quá trình phát triển cơ sở hạ tầng năng lượng hạt nhân quốc gia) của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) vừa phát hành được xem là ‘kim chỉ nam’ cho hoạt động này. Tạp chí Năng lượng Việt Nam cập nhật những nội dung chính của ấn phẩm với hy vọng sẽ giúp ích cho chương trình phát triển các dự án điện hạt nhân tại Ninh Thuận.

Nước Mỹ có công suất điện hạt nhân lớn nhất thế giới, với 96.826 MW, nên cũng là nước tiêu thụ nhiên liệu hạt nhân nhiều nhất thế giới. Sự cạnh tranh về giá cả đã khiến các nhà sản xuất Urani của quốc gia này suy giảm sản xuất đến mức gây nguy cơ mất an toàn nguồn cung. Tạp chí Năng lượng Việt Nam giới thiệu tình hình và sự cố gắng phục hồi sản xuất nhiên liệu hạt nhân của Mỹ và một số thông tin sơ bộ/ban đầu về nguồn quặng chứa Urani của Việt Nam để bạn đọc cùng tham khảo.

Đóng/hủy giếng dầu khí, thu dọn giàn khoan khá mới đối với Việt Nam, nhưng thế giới đã có từ lâu và khá phức tạp. Để bạn đọc có cái nhìn tổng quát hơn về nội dung này, Tạp chí Năng lượng Việt Nam cập nhật tình hình hoạt động đóng/hủy mỏ dầu khí trên thế giới và một số thông tin liên quan đến dự án hủy mỏ Sông Đốc (ngoài khơi Việt Nam).

Những quyết định mới nhất của Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng cuối tháng 11 và Nghị quyết của Quốc hội ngày 30/11/2024 đã đưa đất nước hòa chung vào không khí đặc biệt sôi động, dấu hiệu của một giai đoạn chuyển mình mang tính cách mạng. Trong đó, Nghị quyết về phát triển điện hạt nhân đã được đông đảo dư luận đồng tình.