Nhận định - Dự báo

Tại kỳ họp thứ 12 của Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc của Trung Quốc đã thông qua Luật Năng lượng và sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2025. Dưới đây, chúng tôi cập nhật những điểm nhấn trong Luật mới này, cùng một vài nhận xét của Tạp chí Năng lượng Việt Nam khi liên hệ với thực tiễn Việt Nam để bạn đọc cùng tham khảo.

Tổ máy số 2 của Nhà máy điện hạt nhân Onagawa (thuộc Công ty Điện lực Tohoku) đã khởi động lại, chấm dứt tình trạng “không nhà máy điện hạt nhân” ở miền Đông Nhật Bản, kể từ khi tổ máy số 3 Nhà máy điện hạt nhân Tomari (thuộc Công ty Điện lực Hokkaido) đóng cửa vào tháng 5 năm 2012.

Theo kết quả nghiên cứu của CIS: Điện hạt nhân nên được coi là một dạng độc quyền tự nhiên (giống như hạ tầng truyền tải, phân phối, hoặc đập thủy điện lớn). Tốt hơn là thực hiện một lần, đúng cách, bởi một bên có năng lực duy nhất (do chính phủ sở hữu, quản lý), hơn là mong đợi sự cạnh tranh giữa nhiều dịch vụ khác nhau để đẩy giá xuống.

Sở Giao thông Vận tải TP. HCM đang lấy ý kiến của các cơ quan chức năng về kế hoạch phát triển hệ thống xe buýt chạy bằng điện, hoặc năng lượng xanh, nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường và thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Bên cạnh sự đồng thuận, cũng còn không ít lo lắng của người tham gia vận hành xe buýt.

Hội nghị các bên tham gia Công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (sau này trở thành Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu) được tổ chức hàng năm, với hàng chục nghìn đại biểu tham dự. Việt Nam bắt đầu có cam kết mạnh mẽ từ COP26 tại Glasgow năm 2021. Tạp chí Năng lượng Việt Nam điểm lại diễn biến chính, kèm theo một số bình luận về các hội nghị (từ COP26 đến COP29) dưới đây để bạn đọc cùng tham khảo.

Bài báo dưới đây của chuyên gia thuộc Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng châu Á - Thái Bình Dương (APERC) viết riêng cho Tạp chí Năng lượng Việt Nam sẽ giới thiệu tổng quan công nghệ thu giữ CO₂ sau khi đốt, cũng như các phương pháp thu giữ CO₂, ứng dụng trong ngành điện, lọc hóa dầu, sản xuất hydro, xi măng, thép... và một số kết quả kiểm chứng thực tế ban đầu tại Canada, Hoa Kỳ, Trung Quốc.

Tình hình chuyển dịch năng lượng toàn cầu đang có tín hiệu tích cực, với dự báo lượng khí thải sẽ đạt đỉnh vào năm 2024 do sự phát triển mạnh mẽ của năng lượng mặt trời và pin lưu trữ. Tuy nhiên, quá trình chuyển dịch này phải đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là sự phát triển chưa đủ mạnh của các công nghệ như hydrogen và thu giữ carbon (CCS). Để thúc đẩy chuyển dịch năng lượng, các quốc gia cần tăng cường đầu tư vào công nghệ sạch và xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp.

Theo Trung tâm Nghiên cứu Độc lập (CIS) của Úc: Để có dự án điện hạt nhân giá rẻ hơn, các quốc gia nên chọn một thiết kế đã hoạt động tốt ở nước ngoài và phải có tít nhất 4 tổ máy cho 1 địa điểm xây dựng.

Theo dự báo của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) công bố mới đây, thì công suất điện hạt nhân thế giới sẽ tăng gấp 2,5 lần vào năm 2050. Ở Việt Nam, Hội nghị Trung ương 10 Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII (ngày 20/9/2024) đã nhất trí khởi động lại kế hoạch phát triển điện hạt nhân. Nhân dịp này, Tạp chí Năng lượng Việt Nam tổng hợp một số thông tin từ Trung tâm Nghiên cứu Độc lập (CIS) của Úc về kinh nghiệm xây dựng nhà máy điện hạt nhân giá rẻ mà thế giới đã thực hiện thành công để bạn đọc cùng tham khảo.

Báo cáo Triển vọng Năng lượng Đông Nam Á 2024 [1], được Tổ chức Năng lượng Quốc tế (IEA) ban hành mới đây đã nhấn mạnh vai trò, vị trí của khối ASEAN trong hệ thống năng lượng toàn cầu và trong quá trình chuyển dịch sang năng lượng sạch (có xét đến bối cảnh đa dạng về địa lý, chính trị, công nghiệp, sự phát triển, nhu cầu năng lượng của từng nước). Bài viết này tổng hợp một số nội dung chính được nhấn mạnh trong Báo cáo đó.

Quý 3/2024, giá dầu thô giảm mạnh và biên lợi nhuận lọc dầu thu hẹp, điều này khiến ngành lọc dầu toàn cầu đối mặt với nhiều thách thức. Nhiều hãng dầu khí, nhiều công ty lọc dầu lớn trên thế giới ghi nhận sự sụt giảm mạnh trong lợi nhuận, thậm chí một số doanh nghiệp phải đối mặt với nguy cơ phá sản do chi phí vận hành cao hơn mức lợi nhuận thu được.

Mười ba quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) đã bày tỏ sự quan tâm đến việc tham gia một thỏa thuận hợp tác mang tính đột phá để cùng nhau thực hiện các dự án mở đường cho việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân mới. Thỏa thuận này sẽ tập hợp các quốc gia có cùng mục tiêu để giải quyết các vấn đề cấp bách trong phát triển năng lượng hạt nhân (như tài chính, sự sẵn sàng của chuỗi cung ứng, xây dựng lực lượng lao động đa dạng và có tay nghề cao).

Trong điều kiện bị bao vây cấm vận, với nỗ lực bỏ bù giá cho năng lượng, Chính phủ Cuba có kế hoạch dần tăng giá xăng, dầu, khí hóa lỏng (LPG) và điện gần với giá thị trường. Tuy nhiên, điều đó không dễ thực hiện ở một đất nước có quá nhiều thứ được bù giá. Nhìn cách xử lý của Chính phủ Cuba, dường như chúng ta được thấy lại những khó khăn chồng chất của chính Việt Nam vào những năm 1980 của thế kỷ trước.

Báo cáo nghiên cứu mới đây của Bloomberg Intelligence được Tạp chí Năng lượng Việt Nam cập nhật, lược dịch dưới đây cho thấy: Ngành điện Hoa Kỳ đang phải căng mình tìm đủ điện để cung cấp cho các trung tâm dữ liệu, khiến quốc gia này phải tăng tốc đầu tư phát triển thêm nguồn điện hạt nhân mới và kéo dài tuổi thọ các nhà máy điện than hiện hữu.

Tại cuộc họp mới đây giữa Cơ quan pháp quy hạt nhân Nhật Bản (NRA) và lãnh đạo các nhà máy điện hạt nhân (thuộc các công ty điện lực Nhật Bản) các bên đã thảo luận việc hoàn thiện tiêu chuẩn, quy định áp dụng cho lò phản ứng nước nhẹ SRZ-1200 cải tiến.