Tag

Trong bài viết dưới đây, các chuyên gia Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam phối hợp với Cục Điện lực (Bộ Công Thương) phân tích, nhận định một số kết quả đạt được từ nghiên cứu “Phát triển Trung tâm Năng lượng Tái tạo Việt Nam (Conceptualising Renewable Energy Hubs for Viet Nam)” do Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức (GIZ) phối hợp cùng các chuyên gia quốc tế thực hiện và một số khuyến nghị nhằm hình thành Trung tâm năng lượng tái tạo tại Việt Nam theo đúng tiến độ được phê duyệt trong Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII.

Bộ Công Thương vừa tổ chức hội nghị (trực tuyến và trực tiếp) sơ kết việc triển khai Nghị định số 57/2025/NĐ-CP về cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) và Nghị định số 58/2025/NĐ-CP về cơ chế phát triển điện năng lượng tái tạo, năng lượng mới. Hội nghị có sự tham dự của đại diện các bộ, ngành, địa phương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cùng đông đảo doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực năng lượng. Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long chủ trì hội nghị.

Một khi điện đã vào lưới điện quốc gia, sẽ không thể phân biệt kWh nào là điện gió, điện mặt trời, nhiệt điện, hay thủy điện. Doanh nghiệp sử dụng điện sẽ khó mà chứng minh là họ đang sử dụng điện sạch. Để giải quyết vấn đề đó, nhiều nước trên thế giới, trong đó có Trung Quốc đã cấp Chứng chỉ điện xanh (GEC, còn gọi tắt là Chứng chỉ xanh) cho doanh nghiệp sản xuất điện.

Việt Nam đang trong giai đoạn chuyển dịch năng lượng mạnh mẽ với tỷ trọng năng lượng tái tạo (VRE) gia tăng nhanh chóng. Tuy nhiên, hệ thống điện quốc gia đang đối mặt với nhiều thách thức do quá tải hạ tầng truyền tải, cắt giảm công suất và thiếu cơ chế vận hành linh hoạt. Chỉ số LCOE - dù phổ biến - không còn phù hợp để đánh giá toàn diện các nguồn năng lượng, đặc biệt là VRE. Bài viết của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam đề xuất áp dụng các chỉ số tiên tiến như VALCOE, SLCOE, LCOS, nhằm phản ánh đầy đủ chi phí hệ thống và giá trị cung cấp của các công nghệ điện. Đồng thời, cần đẩy mạnh đầu tư vào lưới điện thông minh, lưu trữ năng lượng, cải cách thị trường điện theo hướng minh bạch, linh hoạt và cạnh tranh hơn. Việc đổi mới cách tiếp cận định giá và quy hoạch sẽ giúp Việt Nam đảm bảo an ninh năng lượng, tối ưu chi phí hệ thống và phát triển bền vững trong giai đoạn hậu FIT.

Không chỉ góp mặt tại các diễn đàn lớn về năng lượng sạch, Công ty Cổ phần Xây dựng và Công nghiệp NSN đã âm thầm tạo ra những chuyển biến thực chất trên từng công trình, từng megawatt (MW) điện sạch. Tại triển lãm Solar & Storage Live Vietnam 2025, NSN giới thiệu giải pháp tổng thể cho tương lai xanh của doanh nghiệp - “One-Stop Service: Cut Costs, Go Green” - từ tư duy đến hành động.

Nghiên cứu dưới đây của chuyên gia Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam thảo luận về những hạn chế của Chi phí điện năng quy dẫn (LCOE) khi đánh giá các nguồn năng lượng tái tạo biến đổi (VRE), đề xuất nhiều tiêu chí thay thế để cung cấp cái nhìn toàn diện hơn về chi phí và giá trị của chúng. Các tiêu chí được giới thiệu bao gồm: (1) Chi phí điện năng tránh được quy dẫn (LACE) - đánh giá giá trị kinh tế mà một nguồn điện mang lại bằng cách tránh chi phí phát điện từ các nguồn khác; (2) Chi phí điện năng quy dẫn điều chỉnh theo giá trị (VALCOE) - kết hợp giá trị năng lượng, công suất và tính linh hoạt; (3) Chi phí điện năng quy dẫn hệ thống (SLCOE) - bao gồm tất cả các chi phí tích hợp VRE vào lưới điện. Ngoài ra, (4) giới thiệu Chi phí quy dẫn lưu trữ (LCOS) để đánh giá các công nghệ lưu trữ năng lượng, cũng như các tiêu chí bổ sung như Đường cong chi phí giảm phát biên (MACC) và Chi phí giảm phát carbon quy dẫn (LCCA). Mục tiêu là cung cấp các công cụ tốt hơn cho việc lập kế hoạch và phát triển hệ thống điện với tỷ lệ VRE cao, như trường hợp của Việt Nam.

Trong bối cảnh ngành năng lượng đang chuyển mình mạnh mẽ với xu hướng chuyển đổi số, phát triển năng lượng tái tạo và mở rộng đô thị hóa, nhu cầu về một hệ thống phân phối điện an toàn, ổn định và thông minh ngày càng trở nên cấp thiết. Đặc biệt tại các khu công nghiệp, nhà máy sản xuất và các hệ thống điện mặt trời - điện gió, việc đảm bảo vận hành liên tục và giám sát chủ động đóng vai trò then chốt trong quản lý năng lượng hiệu quả.

Trong Báo cáo chuyên đề “Đánh giá tiêu chí Chi phí điện năng quy dẫn (LCOE) cho năng lượng tái tạo và đề xuất các tiêu chí thay thế trong bối cảnh Việt Nam”, chuyên gia Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam sẽ đánh giá một cách nghiêm túc những hạn chế của LCOE khi áp dụng cho các nguồn năng lượng tái tạo (VRE), đặc biệt trong bối cảnh các mục tiêu chuyển đổi năng lượng đầy tham vọng của chúng ta. Sau đó, Báo cáo sẽ đề xuất sơ bộ và phân tích các chỉ số thay thế toàn diện hơn, có tính đến chi phí, cũng như giá trị cấp hệ thống của VRE, từ đó đưa ra một khuôn khổ mạnh mẽ hơn cho các quyết định quy hoạch năng lượng và đầu tư tại Việt Nam. Trong phần 1 của Báo cáo là những nội dung bị ‘bỏ qua’ khi sử dụng LCOE cho năng lượng tái tạo ở nước ta.

Phân tích của chuyên gia Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam trong Báo cáo dưới đây cho thấy: 150.000 MW năng lượng tái tạo của Việt Nam vào năm 2035 có thể vượt quá các mục tiêu hiện tại được ghi nhận trong các văn bản chính sách chính thức. Để đạt được sự tăng trưởng này, Việt Nam cần có những thay đổi mang tính cách mạng trong cơ chế, chính sách (bổ sung, hoặc điều chỉnh), đầu tư cơ sở hạ tầng và phát triển nguồn nhân lực. Báo cáo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học hỏi kinh nghiệm quốc tế, giải quyết các nút thắt hiện tại trong quy trình phê duyệt và phát triển dự án, đồng thời xây dựng một lực lượng lao động đủ năng lực để quản lý, vận hành hệ thống năng lượng tái tạo quy mô lớn.

Trong tháng 5/2025 vừa qua, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), thông qua Công ty Mua bán điện (EVNEPTC) thực hiện đàm phán Hợp đồng mua bán điện (PPA) cho 85 nhà máy điện/phần nhà máy điện năng lượng tái tạo chuyển tiếp, với tổng công suất 4.734,56 MW, trong đó có 77 dự án điện gió và 8 dự án điện mặt trời.

Tại Kuala Lumpur, Malaysia, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và Thủ tướng Singapore Lawrence Wong chứng kiến lễ trao thoả thuận hợp tác phát triển giữa các doanh nghiệp năng lượng hàng đầu của ba nước về xuất khẩu điện năng lượng tái tạo từ Việt Nam sang Malaysia và Singapore.

Việt Nam đang đặt ra mục tiêu phát triển thêm khoảng 150.000 MW năng lượng tái tạo đến năm 2035. Với giả định trung bình 100 MW cho mỗi dự án, điều này đồng nghĩa với việc cần triển khai thêm 1.500 dự án trong vòng 10 năm - một con số khổng lồ [*]. Báo cáo của chuyên gia Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam dưới đây phân tích tính khả thi của mục tiêu, các cơ chế, chính sách hiện hành, cũng như tiềm năng hỗ trợ triển khai nhanh chóng, đồng thời đánh giá những thách thức, đặc biệt là về nguồn nhân lực và đề xuất các giải pháp chính sách để đạt được mục tiêu một cách hiệu quả, bền vững. Phân tích cho thấy: 150.000 MW có thể vượt quá các mục tiêu hiện tại được ghi nhận trong các văn bản chính sách chính thức. Để đạt được sự tăng trưởng này, Việt Nam cần có những thay đổi mang tính cách mạng trong cơ chế, chính sách (bổ sung, hoặc điều chỉnh), đầu tư cơ sở hạ tầng và phát triển nguồn nhân lực. Báo cáo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học hỏi kinh nghiệm quốc tế, giải quyết các nút thắt hiện tại trong quy trình phê duyệt và phát triển dự án, đồng thời xây dựng một lực lượng lao động đủ năng lực để quản lý, vận hành hệ thống năng lượng tái tạo quy mô lớn.

Nhận định về các thách thức, cơ hội phát triển nguồn năng lượng tái tạo và một vài đề xuất, gợi ý để tăng cơ hội, vượt qua thách thức, thực hiện tốt Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, chuyên gia Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam có bài phân tích dưới đây.

Trong báo cáo dưới đây, chuyên gia Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam phân tích quá trình chuyển dịch toàn cầu (từ cơ chế hỗ trợ giá - Feed-in Tariff - FIT) sang “cơ chế đấu thầu” và các “cơ chế hỗ trợ khác” cho năng lượng tái tạo. Cụ thể ở đây là [1] phân tích bối cảnh và lý do của sự chuyển dịch; [2] các điều kiện tiên quyết cần thiết để quá trình chuyển đổi diễn ra hiệu quả; [3] đánh giá những ưu điểm, nhược điểm của cơ chế đấu thầu và các cơ chế khác so với cơ chế FIT; [4] một số kết luận, khuyến nghị cho trường hợp Việt Nam...

Trong bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với thách thức nghiêm trọng từ biến đổi khí hậu và nhu cầu tiêu thụ điện ngày càng tăng, mới đây, tại Hồ Chí Minh, Hội thảo chuyên đề “Chuyển đổi năng lượng tái tạo tại Việt Nam: Chính sách, công nghệ và giải pháp” do Hiệp hội Năng lượng Đô thị châu Á - Thái Bình Dương (APUEA) phối hợp cùng Yokogawa Việt Nam tổ chức đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của giới chuyên gia, doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách trong lĩnh vực năng lượng.