Năng lượng tái tạo toàn cầu vào năm 2027 trong Báo cáo Điện lực 2025 của IEA
07:21 | 05/03/2025
![]() Trung Quốc có hệ thống điện lớn nhất thế giới và cũng là quốc gia có tốc độ phát triển năng lượng tái tạo nhanh nhất thế giới. Do đó, lộ trình thay đổi chính sách hỗ trợ nguồn năng lượng này của Trung Quốc có thể là kinh nghiệm quý cho các nước. Dưới đây, Tạp chí Năng lượng Việt Nam xin giới thiệu bước cải cách tiếp theo của chính sách giá đối với điện gió, mặt trời ở Trung Quốc để bạn đọc cùng tham khảo. |
Trang tin Năng lượng Tái tạo trực tuyến khu vực Balkan (BGEN) số trung tuần tháng 2/2025 dẫn báo cáo của IEA cho biết: Nhu cầu điện toàn cầu sẽ tăng mạnh cho đến cuối năm 2027, riêng khu vực châu Âu tốc độ tăng trưởng chậm hơn. Theo ước tính mới, các nguồn năng lượng tái tạo (NLTT) sẽ đáp ứng 95% nhu cầu tăng về điện trong giai đoạn ba năm tới.
Sản xuất tấm pin mặt trời, pin, xe điện thúc đẩy nhu cầu điện của Trung Quốc:
Theo IEA: Nhu cầu điện toàn cầu sẽ tăng tốc trong những năm tới khi các ngành cần nhiều điện hơn. Việc điện khí hóa các tòa nhà, phương tiện giao thông, công nghiệp kết hợp với nhu cầu ngày càng tăng đối với máy điều hòa không khí và trung tâm dữ liệu báo hiệu sự chuyển dịch sang nền kinh tế toàn cầu lấy điện làm nền tảng.
Dự kiến, tiêu thụ điện đến năm 2027 sẽ tăng và đạt trung bình 4% mỗi năm (so với 4,3% của năm 2024). Mức tăng nhu cầu toàn cầu sẽ tương đương với việc tăng thêm một lượng lớn hơn mức tiêu thụ điện hàng năm của Nhật Bản mỗi năm trong giai đoạn ba năm tới đây.
Hầu hết nhu cầu bổ sung điện năng trong ba năm tới sẽ diễn ra ở các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển (chiếm 85%). Xu hướng này rõ rệt nhất ở Trung Quốc - nơi nhu cầu điện tăng nhanh từ năm 2020. Tiêu thụ điện của Trung Quốc tăng 7% vào năm 2024 và dự kiến sẽ tăng trung bình khoảng 6% cho đến năm 2027.
Nhu cầu tăng trưởng điện ở Trung Quốc một phần là do ngành công nghiệp, bên cạnh các ngành truyền thống sử dụng nhiều năng lượng, ngành sản xuất tấm pin mặt trời, pin, xe điện và các vật liệu liên quan sử dụng nhiều điện đang phát triển nhanh chóng đóng vai trò quan trọng.
“Nhu cầu điện toàn cầu tăng tốc làm nổi bật những thay đổi đáng kể đang diễn ra trong các hệ thống năng lượng trên toàn thế giới và sự tiến gần đến ‘kỷ nguyên điện mới’. Nhưng nó cũng đặt ra những thách thức đang phát triển đối với các chính phủ trong việc đảm bảo nguồn cung cấp điện an toàn, giá cả phải chăng và bền vững” - Keisuke Sadamori - Giám đốc Thị trường Năng lượng và An ninh của IEA cho hay.
Tại Hoa Kỳ, nhu cầu điện tăng mạnh, cần phải bổ sung thêm lượng điện tương đương với mức tiêu thụ điện hiện tại của California vào tổng lượng điện quốc gia trong ba năm tới. Nhu cầu điện dự kiến sẽ tăng trưởng khiêm tốn hơn ở Liên minh châu Âu (EU), với nhu cầu chỉ tăng trở lại mức năm 2021 vào năm 2027.
Nhu cầu điện ở EU dự kiến sẽ không phục hồi về mức năm 2021 trước năm 2027. Cụ thể, tiêu thụ điện của EU giảm 3% vào năm 2022 và một lần nữa giảm vào năm 2023, đưa mức này xuống mức thấp nhất trong hai thập kỷ qua. Mức tăng trưởng khiêm tốn 1,4% vào năm 2024 được hỗ trợ bởi các khu vực dân cư và thương mại, dẫn đầu là việc sử dụng máy bơm nhiệt, xe điện ngày càng tăng và nhu cầu cao hơn từ các trung tâm dữ liệu. Ngược lại, mức tiêu thụ điện công nghiệp vẫn tương đối ổn định (giảm khoảng 6% vào cả năm 2022 và 2023).
Năng lượng tái tạo sẽ vượt than trong sản xuất điện ngay trong năm 2025:
Báo cáo của IEA dự báo tăng trưởng ở các nguồn phát thải thấp (chủ yếu là năng lượng tái tạo và hạt nhân). Xét về tổng thể, để đáp ứng toàn bộ nhu cầu điện toàn cầu tăng trưởng trong ba năm tới, năng lượng tái tạo và hạt nhân sẽ đóng vai trò then chốt. Đặc biệt, sản lượng điện từ quang điện dự kiến sẽ đáp ứng khoảng một nửa nhu cầu điện toàn cầu đến năm 2027 - được hỗ trợ bởi việc tiếp tục cắt giảm chi phí và hỗ trợ chính sách.
Các nguồn năng lượng tái tạo (như năng lượng gió, mặt trời, thủy điện) dự kiến sẽ đáp ứng khoảng 95% nhu cầu điện tăng trưởng trong giai đoạn dự báo. Vào năm 2025, chúng cung cấp hơn 1/3 tổng sản lượng điện trên toàn cầu, và vượt qua than.
Sản lượng điện mặt trời vượt qua điện than tại EU vào năm 2024, với tỷ trọng điện mặt trời trong tổ hợp điện năng vượt quá 10%. Trung Quốc, Hoa Kỳ và Ấn Độ được dự báo đều tăng tỷ trọng quang điện trong sản lượng điện hàng năm đạt 10%.
Đồng thời, năng lượng hạt nhân đang có sự phục hưng trở lại mạnh, với sản lượng điện đang trên đà đạt mức cao mới mỗi năm. Do đó, lượng khí thải carbon dioxide từ quá trình sản xuất điện toàn cầu dự kiến sẽ đạt đỉnh sau khi tăng khoảng 1% vào năm 2024.
Riêng khu vực mà Balkan, IEA chú ý nhiều đến Thổ Nhĩ Kỳ. Nhu cầu điện đã tăng mạnh 5,7% vào năm 2024 (sau một năm tiêu thụ tương đối ổn định), tổng thể chiếm tới 25% tổng mức tăng trưởng nhu cầu của EU. Nhu cầu này được thúc đẩy bởi khí hậu mùa hè nóng nhất trong 54 năm. IEA dự kiến tăng trưởng điện của Thổ Nhĩ Kỳ sẽ giảm xuống mức bình quân tăng hàng năm là 2,4% trong giai đoạn triển vọng (2025-2027). Tổng sản lượng năng lượng tái tạo Thổ Nhĩ Kỳ dự kiến sẽ đạt 50% sản lượng điện vào năm 2027.
Quá trình khử cacbon làm giảm giá nguồn điện, nhưng giá điện lưới lại tăng:
Trong khi quá trình chuyển đổi năng lượng được thiết lập để giảm tổng chi phí sản xuất điện, giá điện lưới dự kiến sẽ tăng do điện khí hóa mở rộng và tích hợp thêm các nguồn năng lượng tái tạo. Nó xuất phát từ nhu cầu tăng đầu tư vào việc mở rộng, nâng cấp cơ sở hạ tầng phục vụ nhu cầu điện thông thường ngày càng tăng và đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện mới từ xe điện, máy bơm nhiệt, mặc dù chi phí cao hơn được chia sẻ trên cơ sở người dùng cuối rộng hơn.
Các công ty điện tái tạo cần phải đầu tư vào số hóa lưới điện, lưu trữ năng lượng và công nghệ thông minh để quản lý lưới điện hiệu quả. Ngoài ra, nhu cầu duy trì sự ổn định và độ tin cậy của lưới điện trong khi loại bỏ dần các nhà máy điện truyền thống đòi hỏi phải đầu tư đáng kể vào các nguồn lực linh hoạt và cải tạo nâng cấp lưới điện./.
BBT TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM
Link tham khảo: