Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 20)

Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 1)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 2)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 3)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 4)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 5)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 6)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 7)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 8)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 9)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 10)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 11)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 12)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 13)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 14)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 15)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 16)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 17)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 18)
Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 19)

BÀI 20: Ý KIẾN CỦA NGƯỜI TRONG CUỘC (7)

Để góp phần phát triển kinh tế - xã hội, Lào Cai tiếp tục khai thác tiềm năng, lợi thế vị trí địa lý được thiên nhiên ưu đãi về xây dựng thủy điện, nên một số dự án thủy điện đã được đưa ra khỏi quy hoạch lại tiếp tục được nghiên cứu khảo sát đánh giá để bổ sung quy hoạch. Đến nay đã có 10 địa điểm thủy điện đã được UBND tỉnh cho phép các nhà đầu tư khảo sát, nghiên cứu bổ sung vào Quy hoạch thủy điện vừa và nhỏ tỉnh Lào Cai, với tổng công suất lắp máy khoảng 128MW.

Tổ chức lập Quy hoạch 

Lào Cai có độ cao trung bình 900m so với mặt nước biển và nằm trong vùng xâm thực mạnh nên có hệ thống sông suối khá dày đặc, phân bổ khá đều với 2 hệ thống sông chính chảy qua là: Sông Hồng và Sông Chảy. Ngoài ra, Lào Cai còn có nhiều sông suối lớn, nhỏ được bắt nguồn từ dãy núi cao, độ dốc lớn... Những điều kiện về địa hình, khí hậu và thuỷ văn đã tạo cho Lào Cai tiềm năng lớn về thuỷ điện.

Theo kết quả nghiên cứu cho thấy, tổng trữ năng lý thuyết, hằng năm, Lào Cai có thể khai thác khoảng 15 tỷ kWh bổ sung cho hệ thống điện quốc gia. Trong đó, lưu vực sông Hồng: 12 tỷ kWh và lưu vực sông Chảy: 3 tỷ kWh và có thể đầu tư xây dựng trên 100 công trình thuỷ điện có công suất lắp máy từ 1MW trở lên.

Với quyết tâm đánh thức tiềm năng và thống nhất tổ chức quản lý, khai thác về thuỷ điện đạt hiệu quả để phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội, tỉnh Lào Cai đã cho triển khai lập Dự án Quy hoạch thủy điện vừa và nhỏ trình Bộ Công nghiệp xem xét phê duyệt tại Quyết định số: 526/QĐ-NLDK ngày 02/02/2005 (gồm 92 công trình thủy điện).

Khi triển khai thực hiện, đã phát hiện thêm một số điểm có tiềm năng thủy điện. Để khai thác tối đa tiềm năng dòng chảy phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội, Sở Công Thương Lào Cai đã tham mưu cho UBND tỉnh rà soát, bổ sung quy hoạch. Quy hoạch bổ sung thuỷ điện vừa và nhỏ tỉnh đã được Bộ Công Thương thỏa thuận và UBND tỉnh Lào Cai phê duyệt tại Quyết định số: 13/QĐ-UBND ngày 03/01/2008 (bổ sung thêm 27 công trình thủy điện), trong đó có 8 công trình dạng tiềm năng.

Như vậy, theo quy hoạch đã được phê duyệt trên địa bàn tỉnh Lào Cai có 123 công trình thuỷ điện, với tổng công suất trên 1.000 MW.

Thực hiện Quy hoạch 

Tính đến nay, tỉnh Lào Cai đã cho phép 46 nhà đầu tư trong và ngoài nước khảo sát, lập dự án đầu tư 76 công trình thuỷ điện, với tổng công suất lắp máy dự kiến 1.132 MW và tổng giá trị đầu tư trên 33.000 tỷ đồng.

Tiến độ triển khai thực hiện các dự án thủy điện: đã có 37 dự án hoàn thành phát điện hoà lưới quốc gia, với tổng công suất lắp máy 621,8 MW và tổng giá trị đầu tư 18.650 tỷ đồng; 17 dự án đã khởi công, đang thi công với tổng công suất lắp máy 315,5 MW và tổng giá trị đầu tư khoảng 10.000 tỷ đồng; 18 dự án đã được UBND tỉnh cấp Quyết định chủ trương đầu tư hoặc cấp Giấy chứng nhận đầu tư đang tiến hành giải phóng mặt bằng để khởi công thi công, với tổng công suất lắp máy 155,5 MW, tổng giá trị đầu tư khoảng 5.000 tỷ đồng; 4 công trình đang khảo sát lập dự án đầu tư, với tổng công suất lắp máy dự kiến 19,3MW, tổng giá trị đầu tư khoảng 600 tỷ đồng.

Trong 17 dự án đang thi công, vào cuối năm 2017 sẽ có 8 dự án hoàn thành phát điện hòa lưới quốc gia, với công suất lắp máy 166,3MW. Theo đó trên địa bàn tỉnh sẽ có 45 dự án hoàn thành phát điện hòa lưới quốc gia, với công suất trên 788MW.

Các dự án thuỷ điện đi vào hoạt động, ngoài mang lại doanh thu cho các doanh nghiệp còn tăng sản lượng điện cung cấp trên địa bàn, giải quyết được bài toán thiếu điện hiện nay. Đặc biệt là việc góp phần tăng giá trị sản lượng công nghiệp, tăng nguồn thu cho ngân sách địa phương và tăng trưởng kinh tế của tỉnh (1 MW thủy điện mỗi năm sẽ nộp ngân sách gần 1,0 tỷ đồng).

Về mặt xã hội, việc xây dựng các dự án thuỷ điện tạo việc làm và thu nhập ổn định cho hàng ngàn lao động tại địa phương. Cùng với đó, các dự án thuỷ điện còn tham gia xây dựng nhiều cơ sở hạ tầng trong nông thôn, góp phần từng bước thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nông nghiệp, nông thôn và mục tiêu xoá đói, giảm nghèo của tỉnh Lào Cai.

Giải pháp và kiến nghị

Để khai thác tối đa, có hiệu quả tiềm năng thủy điện trên địa bàn và tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư có năng lực được đầu tư các dự án thủy điện tại tỉnh, Sở Công Thương Lào Cai đề xuất một số giải pháp và kiến nghị như sau:

Một là, phải xem xét lựa chọn nhà đầu tư có đủ năng lực, nhất là năng lực tài chính và kinh nghiệm quản lý các dự án tương tự. Khi thẩm định dự án phải tiến hành kiểm tra, xem xét cụ thể từng nội dung, chú trọng kiểm tra thực tế hiện trường.

Hai là, về công tác giải phóng mặt bằng (GPMB): Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nhân dân trong vùng dự án, nhất là đối với đồng bào dân tộc thiểu số để tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư. Tạo điều kiện đầy đủ cơ sở hạ tầng cho tái định cư, hỗ trợ thỏa đáng để dân vùng tái định cư không bị tái nghèo và ổn định sản xuất lâu dài.

Ba là, về xây dựng đường dây đấu nối: Sở Công Thương chủ trì xây dựng phương án và tổ chức họp chủ đầu tư dự án thủy điện các khu vực để thống nhất phương án cụ thể và triển khai thực hiện - là đầu mối làm việc và thống nhất những nội dung liên quan của dự án với Bộ Công Thương và Tập đoàn Điên lực Việt Nam;

Bốn là, Sở Công Thương phối hợp với các ngành và địa phương sở tại thường xuyên kiểm tra đôn đốc tiến độ và việc chấp hành các quy định trong quá trình triển khai thực hiện dự án; báo cáo UBND tỉnh kiên quyết thu hồi các dự án có tiến độ chậm.

Năm là, hàng năm tham mưu UBND tỉnh tổ chức hội nghị với hiệp hội các nhà đầu tư thủy điện trên địa bàn để nắm bắt và kịp thời đề xuất xây dựng cơ chế chính sách tạo điều kiện thuận lợi trong hoạt động xây dựng và sản xuất kinh doanh điện năng.

Để đầu tư phát triển thủy điện trên địa bàn tỉnh Lào Cai đạt được những kết quả tốt hơn, tỉnh Lào Cai đề nghị Bộ Công Thương và các bộ, ngành liên quan tiếp tục quan tâm chỉ đạo và tạo điều giúp tỉnh Lào Cai tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch thủy điện cho phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội.

Chỉ đạo Tổng Công ty truyền tải điện Quốc gia đẩy nhanh tiến độ đầu tư hoàn thiện trạm biến áp 220 kV Bảo Thắng, lắp máy 2 cho trạm này (hiện nay vận hành máy 1) và đẩy nhanh tiến độ thi công xây dựng đường dây 220 kV Bảo Thắng - Yên Bái sớm hoàn thành đưa vào khai thác, vận hành, kịp phục vụ truyền tải hết công suất phát của các nhà máy thủy điện trên địa bàn tỉnh, hoà vào hệ thống điện quốc gia trong năm 2017.

ĐỖ TRƯỜNG GIANG - GIÁM ĐỐC SỞ CÔNG THƯƠNG LÀO CAI

(Khi sao chép, trích dẫn nội dung, số liệu từ bài viết này phải ghi rõ "nguồn", hoặc "theo": TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM)