Xu hướng chuyển đổi số 2022: Ngành năng lượng có thể đón đầu

Chuyển đổi số ngành năng lượng và bí quyết thành công Cùng với cả nước chống dịch, phục hồi kinh tế, ngành năng lượng còn nhiệm vụ kép là chuyển dịch năng lượng để tiến tới trung hòa carbon. Trong đó mục tiêu chuyển đổi số được xem là không thể thiếu. Tổng hợp dưới đây của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam giúp chúng ta hiểu thêm về xu hướng công nghệ mới đang thịnh hành.

Thực trạng chuyển đổi số trong các doanh nghiệp tại Việt Nam:

Trước bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0, đặc biệt là sự bùng phát của đại dịch Covid-19, việc triển khai chuyển đổi số sẽ là tất yếu, giúp doanh nghiệp có thêm sức chịu đựng tốt hơn, bền vững hơn trên thị trường. Qua cuộc khảo sát mang tên “Thực trạng chuyển đổi số trong doanh nghiệp trong bối cảnh Covid-19” do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) thực hiện, đại dịch Covid-19 bùng nổ đã gây ra hậu quả nặng nề đối với nền kinh tế, tạo ra cú huých mạnh mẽ khiến 25,7% số doanh nghiệp được khảo sát, trước đây chưa quan tâm đến việc áp dụng công nghệ số, đã bước đầu áp dụng và có ý định sẽ tiếp tục sử dụng những công nghệ này trong tương lai. 17,3% doanh nghiệp cho biết, họ vẫn chưa ứng dụng công nghệ số nhưng có quan tâm tới việc áp dụng công nghệ số từ khi xảy ra Covid-19. Tuy chưa thực sự thay đổi trong hành động, xong Covid-19 cũng đã góp phần chuyển biến nhận thức - yếu tố quan trọng hàng đầu của một bộ phận doanh nghiệp về công cuộc chuyển đổi số.

Tính đến nay, chuyển đổi số đã diễn ra hầu hết các loại hình doanh nghiệp và ở nhiều mức độ khác nhau như trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, giao thông vận tải, báo chí đa phương tiện, năng lượng, nông nghiệp... Công tác chuyển đổi số được thực hiện ở hầu hết các hoạt động, như quản trị, tài chính, nhân sự, kinh doanh quốc tế và chuỗi cung ứng.

Trong chương trình chuyển đổi số quốc gia, năng lượng là một trong 8 lĩnh vực được ưu tiên triển khai. Quyết định số 749 ngày 3/6/2020 phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030 của Thủ tướng Chính phủ xác định: “Chuyển đổi số trong lĩnh vực năng lượng, trong đó ưu tiên tập trung cho ngành điện lực hướng đến tối đa hóa và tự động hóa các mạng lưới cho việc cung ứng điện một cách hiệu quả. Kết nối các đồng hồ đo điện số để cải thiện tốc độ và sự chính xác của hóa đơn, xác định sự cố về mạng lưới nhanh hơn, hỗ trợ người dùng cách tiết kiệm năng lượng và phát hiện ra các tổn thất, mất mát điện năng”.

Việt Nam đã phê duyệt lộ trình lưới điện thông minh để từng bước hiện đại hóa lưới điện, ứng dụng các công nghệ tiên tiến trong quản lý lưới điện. Trong đó, chú trọng thúc đẩy sự phát triển của nguồn điện phân tán, nguồn điện năng lượng tái tạo quy mô nhỏ và sự tham gia tương tác của khách hàng sử dụng điện trong việc quản lý và điều chỉnh phụ tải điện. Việt Nam đã chủ động triển khai các công nghệ tự động hóa nhằm tích hợp số lượng lớn các nguồn điện tái tạo không điều khiển được như điện gió, điện mặt trời vào hệ thống.

Tính đến thời điểm hiện tại, thị trường phát điện và bán buôn điện cạnh tranh Việt Nam đã bắt đầu được hình thành, các nhà máy điện đã và đang có thể chào giá cạnh tranh trong môi trường minh bạch và bình đẳng. Quá trình tái cơ cấu ngành điện (phân tách giữa yếu tố độc quyền tự nhiên và yếu tố cạnh tranh) đang được thực hiện, nhằm hướng đến sự hình thành của thị trường bán lẻ điện cạnh tranh, cung cấp cho khách hàng sự lựa chọn đơn vị cung cấp điện. Việt Nam đã ban hành lộ trình phát triển thị trường điện theo 3 cấp độ nhằm lần lượt tự do hóa khâu phát điện, bán buôn điện và bán lẻ điện.

Xu hướng chuyển đổi số ngành năng lượng có thể đi trước đón đầu:

1. Liên kết giữa các nền tảng kinh nghiệm hybrid:

Đối với dân công nghệ, hybrid là thuật ngữ khá quen thuộc, có thể hiểu là hỗn hợp hay lai... như khi dùng cho điện thoại di động hay dùng để chỉ về thế hệ động cơ mới.

Theo dự báo của MuleSoft, LLC., công ty phần mềm của Mỹ và của Gartner (công ty tư vấn và nghiên cứu công nghệ), từ năm 2019 đến năm 2021 chỉ riêng việc sử dụng các nền tảng cộng tác hybrid đã tăng 44%. McKinsey ước tính, hơn 20% lực lượng lao động toàn cầu - mặc dù chủ yếu là những người có vai trò kỹ năng cao trong các ngành dọc như tài chính, bảo hiểm và CNTT - có thể làm việc hầu hết thời gian vắng mặt tại văn phòng mà không có ảnh hưởng đến năng suất. Tự động hóa sẽ đóng một vai trò quan trọng trong một môi trường làm việc kết hợp và kết nối. Việc sử dụng các kỹ thuật mã thấp sẽ là điều cần thiết, đã được 42% người dùng doanh nghiệp xác định là rất quan trọng đối với khả năng tạo ra trải nghiệm nhân viên được kết nối tốt hơn.

Dưới đây là một số thống kê về việc sử dụng tự động hóa để tạo ra trải nghiệm nhân viên được kết nối tốt hơn:

- 30% tổ chức đã triển khai các sáng kiến ​​tự động hóa để tạo ra trải nghiệm nhân viên được kết nối tốt hơn.

- 44% tổ chức hiện đang triển khai các sáng kiến ​​tự động hóa để tạo ra trải nghiệm được kết nối tốt hơn.

- Các ưu tiên tự động hóa hàng đầu cho năm 2022 bao gồm: Cải thiện hiệu quả hoạt động (54%), cải thiện năng suất (49%) và tạo ra trải nghiệm được kết nối tốt (41%).

- Các ưu tiên đầu tư hàng đầu cho chuyển đổi kỹ thuật số vào năm 2021 để đảm bảo các nhóm có thể cộng tác hiệu quả bao gồm: Thay đổi quy trình (66%) và công nghệ (49%).

2. Công nghệ kinh doanh bắt tay với IT:

Theo MuleSoft, số lượng sáng kiến ​​kỹ thuật số đã tăng gấp đôi trong thời kỳ đại dịch. Năm 2022, các nhà công nghệ kinh doanh sẽ giảm bớt một phần áp lực bằng cách làm việc cùng với các nhóm IT (công nghệ thông tin) để đẩy nhanh đổi mới. Gartner nhận thấy rằng những tổ chức thành công trong việc hỗ trợ các chuyên gia công nghệ kinh doanh có khả năng tăng tốc kết quả kinh doanh kỹ thuật số cao hơn 2,6 lần. Tuy nhiên, để làm được như vậy, họ sẽ cần những công cụ phù hợp theo ý của mình.

Theo Gartner, dự báo đến năm 2024, 80% sản phẩm và dịch vụ công nghệ sẽ được xây dựng bởi những người không phải là chuyên gia công nghệ. Phương pháp tiếp cận mã thấp hoặc không có mã và các công cụ phát triển được hỗ trợ bởi AI (trí tuệ nhân tạo) giữ chìa khóa thành công. Gartner cũng dự báo, 77% các nhà công nghệ kinh doanh thường xuyên sử dụng kết hợp các công cụ tự động hóa, tích hợp, phát triển ứng dụng hoặc khoa học dữ liệu và AI trong công việc hàng ngày. Khoảng 80% doanh nghiệp đồng ý rằng nếu dữ liệu và khả năng CNTT có thể khám phá và có sẵn trong các khả năng kinh doanh theo gói, họ và các đồng nghiệp có thể tạo ra các giải pháp và cung cấp các dự án kỹ thuật số nhanh hơn. Hơn một phần ba (36%) nói rằng, có cách tiếp cận thuần thục để cho phép người dùng không phải là CNTT có thể tích hợp các ứng dụng và nguồn dữ liệu thông qua API một cách dễ dàng. 80% sản phẩm và dịch vụ công nghệ sẽ được xây dựng bởi những người không phải là chuyên gia công nghệ vào năm 2024.

Theo Gartner, trung bình, 41% nhân viên không làm việc trong lĩnh vực CNTT - hoặc các nhà công nghệ kinh doanh - tùy chỉnh hoặc xây dựng dữ liệu hoặc giải pháp công nghệ. Gartner cũng dự đoán rằng một nửa trong số tất cả các khách hàng mã thấp mới sẽ đến từ những người mua doanh nghiệp bên ngoài các tổ chức CNTT vào cuối năm 2025. 41% các tổ chức tạo ra trung bình 41% tài sản và thành phần phần mềm nội bộ của họ có sẵn cho các nhà phát triển tái sử dụng.

3. Ứng dụng Hyperautomation để tăng giá trị số:

Hyperautomation là một thuật ngữ do Gartner khởi xướng. Đây là việc áp dụng các công nghệ tự động hóa như RPA và khai thác chương trình cùng với máy học và các công nghệ mới nổi để nâng cao tự động hóa mức độ trong các công ty.

Tự động hóa sẽ là động lực cơ bản cho doanh nghiệp kỹ thuật số hiện đại thay vì được sử dụng trong các dự án chắp vá. Hyperautomation là nói về quy mô tự động hóa trong toàn doanh nghiệp thông qua việc tái sử dụng các quy trình và triển khai nhiều khả năng công nghệ tích hợp - chẳng hạn như nền tảng mã thấp, học máy và tự động hóa quy trình bằng robot (RPA). Đó là một thị trường mà nhà phân tích dự đoán sẽ tăng trưởng gần 24% từ năm 2020 lên trị giá gần 600 tỷ USD vào năm 2022 - khi các tổ chức tìm cách xác định và tự động hóa nhiều quy trình nhất có thể. Theo Công ty Tư vấn và Kiểm toán Anh Per Deloitte, 93% các nhà lãnh đạo doanh nghiệp dự kiến ​​sẽ sử dụng RPA vào năm 2023. Hầu hết các tổ chức hoặc đã sử dụng hoặc đang có kế hoạch thực hiện các sáng kiến ​​tự động hóa như vậy để thực hiện các mục tiêu chiến lược, chẳng hạn như cải thiện năng suất (96%) và hiệu quả hoạt động (93%) và tạo ra trải nghiệm khách hàng được kết nối tốt hơn (93%).

Nghiên cứu năm 2021 cho thấy tự động hóa sẽ đẩy nhanh sự phân cấp của các doanh nghiệp với chiến lược đầu tư kỹ thuật số và năng lực mới. Dịch vụ khách hàng là một ngành kinh doanh, nó cung cấp một cơ hội hữu ích về cách tự động hóa quy trình làm việc có thể tăng tính linh hoạt, hiệu quả và sự hài lòng trong công việc của nhóm.

Không còn nghi ngờ gì nữa, đây là một năm đầy thử thách đối với các nhân viên dịch vụ khách hàng. Nghiên cứu cho thấy các nhóm này đã phải đối mặt với gia tăng khối lượng và độ phức tạp mà không có sự gia tăng tương xứng về số lượng nhân viên và ngân sách. Tuy nhiên, tự động hóa quy trình làm việc cung cấp sẽ hỗ trợ điều này. 77% đại lý cho biết việc tự động hóa các công việc thường ngày cho phép họ tập trung vào những công việc phức tạp hơn - tăng từ 69% kể từ năm 2018.

Một lĩnh vực tự động hóa dịch vụ đang được rất nhiều người chú ý là chatbots. Chatbot là một ứng dụng phần mềm dùng để quản lý một hệ thống thảo luận trực tuyến bằng văn bản hoặc văn bản chuyển thành giọng nói, thay vì cung cấp các thảo luận trực tiếp với người dùng có thật. Hiện tại, 83% khách hàng mong đợi tương tác với ai đó ngay lập tức khi liên hệ với một công ty - tăng từ 78% vào năm 2019. Không có gì ngạc nhiên khi việc áp dụng chatbot ngày càng tăng, thậm chí với tốc độ chóng mặt.

4. Bảo mật ngầm định trong phần mềm:

Bảo mật theo mặc định trong phần mềm, có nghĩa là cài đặt cấu hình mặc định với mức cao nhất có thể. Trong nhiều trường hợp, tính bảo mật và tính thân thiện với người dùng được đánh giá dựa trên cả phân tích rủi ro và kiểm tra khả năng sử dụng.

Những lo ngại về bảo mật luôn là rào cản đối với các sáng kiến ​​kỹ thuật số. Khoảng 87% các nhà lãnh đạo CNTT và doanh nghiệp cho rằng các cân nhắc về bảo mật đang làm chậm tốc độ đổi mới, trong khi 73% nói rằng các mối quan tâm cụ thể về quản trị và bảo mật đã tăng lên khi hệ thống của họ được tích hợp nhiều hơn. Gartner dự đoán rằng vào năm 2022, các cuộc tấn công giao diện lập trình ứng dụng (API) sẽ trở thành phương tiện tấn công thường xuyên nhất, gây ra vi phạm dữ liệu cho các ứng dụng web doanh nghiệp. Theo Forrester, 21% những người ra quyết định bảo mật có kế hoạch ưu tiên xây dựng bảo mật vào các quy trình phát triển. Nhiều công việc khác sẽ tiếp nối trong những năm tới khi kỷ nguyên của các nhà công nghệ kinh doanh tiếp tục phát triển.

5. Chuyển đổi số giúp điều khiển hoàn toàn bằng dữ liệu:

Theo IDC, thế giới đang chứng kiến ​​sự bùng nổ dữ liệu. Chỉ riêng trong năm 2020, hơn 64 zettabyte (ZB) đã được tạo ra và khối lượng này dự kiến ​​sẽ tăng với tốc độ 23% cho đến năm 2025. Tuy nhiên, mọi thứ không hề dễ dàng hơn đối với các tổ chức đang tìm cách tích hợp, phân tích và hành động dựa trên dữ liệu này. Sự phức tạp của CNTT, các hệ thống độc quyền và thiếu định hướng chiến lược đều tạo ra những thách thức, rào cản riêng.

Để trở thành một tổ chức dựa trên dữ liệu thành công vào năm 2022, các tổ chức phải loại bỏ các lỗ hổng trong toàn doanh nghiệp để tạo ra một nguồn trung thực duy nhất. Đặc biệt là dựa vào máy học và phân tích dữ liệu để hiểu tất cả dữ liệu của họ nhằm nâng cao khả năng ra quyết định.

Ý nghĩa của việc trở thành một doanh nghiệp thực sự điều khiển bằng dữ liệu là gì? Đó là toàn bộ việc sử dụng thông tin chi tiết có được từ phân tích do AI hỗ trợ để chuyển đổi các quy trình kinh doanh. Cuối cùng, mục đích là giúp cải thiện kết quả kinh doanh, thúc đẩy doanh thu và thành công lớn hơn. Theo Accenture, các tổ chức dựa trên dữ liệu thực có mức tăng trưởng hàng năm trên 30%. Ngoài ra, 81% doanh nghiệp vẫn chưa có chiến lược dữ liệu vững chắc để tối đa hóa tiềm năng đầy đủ của dữ liệu và một số tương tự không có nền tảng phù hợp để hỗ trợ mục tiêu của họ. Kết nối do API dẫn ngày càng được công nhận là chiến lược tốt nhất để đạt được mức kết nối cần thiết. Nhờ kết nối API có thể dẫn đến việc phân phối dự án nhanh hơn, trung bình nhanh gấp 3 lần và giảm tới 63% chi phí bảo trì./.

KHẮC NAM - CHUYÊN GIA TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM (THEO: EFR/NYT/ZDNET/KTĐT - 3/2022)


Link tham khảo:

1/ https://www.zdnet.com/article/top-7-trends-shaping-digital-transformation-in-2022/

2/ https://www.nytimes.com/2022/03/01/business/economy/russia-ukraine-sanctions-economy.html

3/ https://kinhtevadubao.vn/doanh-nghiep-chuyen-doi-so-tai-viet-nam-thuc-trang-va-giai-phap-21814.html

4/ https://kinhtedothi.vn/xu-huong-chuyen-doi-so-trong-nang-luong-o-viet-nam.html