Nhận định, Phản biện

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, ngày 13/9/2023, Văn phòng Chính phủ có Văn bản số: 7027/VPCP-CN gửi Bộ trưởng Bộ Công Thương, Bộ trưởng Bộ Tài chính, Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại Doanh nghiệp, Tổng giám đốc Tập đoàn Dầu khí Việt Nam về việc nghiên cứu, xử lý theo thẩm quyền và quy định trong triển khai Chuỗi dự án khí, điện Lô B - Ô Môn theo đề xuất của Tạp chí Năng lượng Việt Nam gửi Thủ tướng Chính phủ. (Báo cáo Thủ tướng Chính phủ những vấn đề vượt thẩm quyền).

Kinh nghiệm từ quốc tế cho thấy: Hình thành thị trường kinh doanh trong thu hồi, sử dụng và lưu trữ khí CO2 vừa tạo ra lợi nhuận cho doanh nghiệp vừa đạt được mục tiêu giảm phát khí thải. Do đó, việc tham khảo kinh nghiệm thế giới trong lĩnh vực này là cần thiết để đề xuất với các cơ quan có thẩm quyền sớm ban hành các quy định pháp lý chi tiết, ưu đãi cụ thể đối với các dự án CCUS (thu hồi, sử dụng và lưu trữ khí CO2) tại Việt Nam. (Bài báo của tác giả Nguyễn Anh Tuấn (*) viết riêng cho Tạp chí Năng lượng Việt Nam).

Sau gần 3 tháng (kể từ khi có chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ngày 24/6/2023), việc chuyển giao chủ đầu tư đối với dự án điện Ô Môn 3 và 4 vẫn chưa xong các thủ tục pháp lý. Sự chậm trễ này sẽ ảnh hưởng lớn tới tiến độ tổng thể Chuỗi dự án khí, điện Lô B - Ô Môn. Bởi khi chưa được chuyển tên chủ đầu tư theo quy định của pháp luật, PVN không có căn cứ để ký kết bất kỳ thỏa thuận thương mại nào trong Chuỗi dự án.

Theo nhìn nhận của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam: Nhu cầu trong tương lai, nguồn cung cấp nhiên liệu, phát triển nguồn điện và khung pháp lý về năng lượng là các yếu tố chính trong Quy hoạch điện VIII cần xem xét trong quá trình chuyển dịch năng lượng ở Việt Nam.

Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) là một trong những cơ chế tài chính cao cấp nhất được thiết kế để chuyển tiền từ các nền kinh tế giàu có sang một số nước đang phát triển, hướng tới mục đích loại bỏ nhiên liệu hóa thạch. Năm 2021, Nam Phi đã ký thỏa thuận đầu tiên và hiện nay đã có một số quốc gia khác đang bắt đầu triển khai. Tuy nhiên, quá trình này diễn ra chậm chạp và đầy rủi ro chính trị. Câu hỏi đặt ra là: Liệu những kế hoạch “hoàn hảo” như vậy có đủ toàn diện, hiệu quả và kịp thời để biến cam kết thành hiện thực? (Tổng hợp của CTV Tạp chí Năng lượng Việt Nam).

Amoniac - công cụ quan trọng để giúp nhân loại hướng tới mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050, nhưng nhược điểm sản xuất amoniac lại gây ô nhiễm và sử dụng nhiều năng lượng. Đề cập chủ đề này, chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam cập nhật giải pháp mới của các nhà khoa học Israel: Kết hợp nitơ từ không khí với hydro chiết xuất từ nước để tạo ra amoniac xanh dùng làm nhiên liệu.

Nhằm tháo gỡ những vấn đề còn vướng mắc, mở ra hướng giải quyết để kịp thời triển khai các nội dung công việc của Chuỗi dự án khí, điện Lô B - Ô Môn theo phương án khả thi và tối ưu trong thời điểm hiện tại, HĐTV Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) vừa ban hành Nghị quyết chấp thuận đề xuất, kiến nghị của Tổng giám đốc về giải pháp tháo gỡ bế tắc trong Chuỗi dự án này.

Các quốc gia lớn trên thế giới đi đầu trong việc loại bỏ dần điện hạt nhân hiện đang đấu tranh để mở rộng sản xuất nguồn điện này. Điều này là do dựa trên hiệp định hợp tác về khí hậu, áp lực để đạt được “trung hòa carbon” ngày càng tăng lên và cuộc tranh luận ngày càng tăng về vai trò của “Điện hạt nhân - Nguồn điện không thải ra carbon và có hiệu quả cao về chi phí”. Hơn nữa, cuộc chiến tranh Nga - Ukraine đã gây mất ổn định cho cung, cầu năng lượng, các quốc gia đã tuyên bố loại bỏ năng lượng hạt nhân hiện đang quay trở lại sử dụng.