Các tỉnh, thành bổ sung số liệu để hoàn thiện Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII

Một số nhận định về các dự án thủy điện (đầu tư mới và mở rộng) theo Quy hoạch điện VIII Như chúng ta đã biết, ngày 1/4/2024, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã ký Quyết định 262/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII. Nhân dịp này, chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam có một số phân tích, nhận định ban đầu về các dự án thủy điện sẽ được triển khai (đầu tư mới và mở rộng) theo Quy hoạch. Rất mong nhận được sự chia sẻ của các chuyên gia, nhà quản lý và bạn đọc.

Ngày 1/4/2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 262/QĐ-TTg phê duyệt Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII. Theo đó, Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ như sau:

- Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các địa phương khẩn trương rà soát đối với phần công suất nguồn điện còn thiếu để hoàn thiện danh mục các dự án phát triển trong thời kỳ quy hoạch.

- Các địa phương: Khẩn trương rà soát các dự án điện mặt trời tập trung đã được phê duyệt Quy hoạch, đã được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận đầu tư (theo Quyết định số 500/QĐ-TTg và Thông báo số 453/TB-VPCP ngày 3/11/2023).

Mặt khác, có văn bản gửi Bộ Công Thương khẳng định về tính pháp lý, sự phù hợp với các quy hoạch, kế hoạch trên địa bàn. Trong đó có sự phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch rừng, quy hoạch khoáng sản và các quy hoạch khác trên địa bàn làm cơ sở để Bộ Công Thương lựa chọn, đề xuất Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Còn tại Thông báo số 129/TB-VPCP ngày 29/3/2024 của Văn phòng Chính phủ truyền đạt các ý kiến kết luận của Thường trực Chính phủ về Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII đã yêu cầu:

- Đối với 17 địa phương chưa gửi văn bản đề xuất phát triển danh mục các dự án năng lượng tái tạo, khẩn trương phối hợp với Bộ Công Thương để xác định danh mục các dự án năng lượng tái tạo tại địa phương theo các tiêu chí/hướng dẫn của Bộ Công Thương.

- Bộ Công Thương nghiên cứu phát triển điện mặt trời tập trung tại các hồ chứa thủy điện để vừa đảm bảo tạo nguồn điện nền, vừa tận dụng đường truyền tải sẵn có; nghiên cứu mở rộng các nhà máy thủy điện hiện hữu, thủy điện trên các hồ chứa thủy lợi, điện mặt trời mái nhà.

Để hoàn thiện Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII bảo đảm tính tổng thể, tối ưu, hiệu quả, có đầy đủ cơ sở khoa học, kinh tế - kỹ thuật, đúng quy định của pháp luật trong thời kỳ quy hoạch và đặc biệt là không hợp thức hóa cái sai theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương đề nghị:

1. Các địa phương nghiên cứu kỹ lưỡng, thực hiện nghiêm túc và đúng hạn các chỉ đạo của Thường trực Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà để khẩn trương hoàn thiện các nội dung được giao tại Thông báo số 129/TB-VPCP và Quyết định số 262/QĐ-TTg.

2. Trên cơ sở danh mục các dự án nguồn điện, lưới điện đồng bộ được duyệt, các địa phương tiếp tục:

Thứ nhất: Đối với các địa phương có danh mục từng loại hình nguồn điện được duyệt đạt quy mô công suất phân bổ: Rà soát kỹ các thông tin về dự án để đánh giá sự sai khác so với thông tin do địa phương cung cấp tại các văn bản gửi Bộ Công Thương trước đây (về tên dự án, thời điểm vận hành, phương án đấu nối) nhằm kịp thời chuẩn xác khi phê duyệt Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII lần tới (nếu có sai khác).

Thứ hai: Đối với các địa phương có danh mục từng loại hình nguồn điện chưa đạt quy mô công suất phân bổ: Cập nhật, bổ sung thông tin đầy đủ (đảm bảo tính minh bạch, nhất là về tình trạng pháp lý của từng dự án...) cho các dự án nguồn điện (trong đó lưu ý tới tính kế thừa) đề xuất phát triển tại các văn bản gửi Bộ Công Thương trước đây, nhưng chưa được phê duyệt tại Quyết định số 262/QĐ-TTg và các đề xuất, kiến nghị (nếu có). Đề nghị sắp xếp thứ tự ưu tiên dự án trong thời kỳ quy hoạch. Bộ Công Thương sẽ đánh giá, thẩm tra và đề xuất các dự án phù hợp với quy mô công suất phân bổ cho địa phương, báo cáo Thủ tướng Chính phủ khi hoàn thiện Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII lần tới.

3. Đối với các địa phương chưa được tổng hợp danh mục nguồn điện:

Khẩn trương xây dựng danh mục nguồn điện (trong đó lưu ý tới tính kế thừa) đáp ứng 9 tiêu chí do Bộ Công Thương hướng dẫn (tại Văn bản số 7704/BCT- ĐL ngày 02/11/2023), phù họp với quy mô công suất phân bổ, đảm bảo tính pháp lý và tuyệt đối không hợp thức hóa cái sai. Đề nghị sắp xếp thứ tự ưu tiên dự án trong thời kỳ quy hoạch.

4. Một số lưu ý về cung cấp thông tin các dự án nguồn điện:

Theo nội dung Văn bản số 7704/BCT-ĐL ngày 02/11/2023, Bộ Công Thương đã đề nghị các địa phương xây dựng danh mục dự án cụ thể đối với từng loại hình nguồn điện đáp ứng đủ 9 tiêu chí theo hướng dẫn và có xếp hạng thứ tự ưu tiên đầu tư. Tuy nhiên, nhiều địa phương cung cấp thông tin dự án nguồn điện chưa đủ 9 tiêu chí, hoặc đủ theo 9 tiêu chí nhưng thông tin một số tiêu chí chung chung, cần được làm rõ (đặc biệt là các thông tin về sự phù hợp với các quy hoạch trên địa bàn) và không xếp hạng thứ tự ưu tiên đầu tư. Bộ Công Thương lưu ý các địa phương khi cung cấp mới/bổ sung thông tin các dự án (bao gồm cả dự án mở rộng các nhà máy thủy điện hiện hữu và thủy điện trên các hồ thủy lợi) như sau:

- Đối với các dự án nguồn điện đã hoàn thành thi công, hoặc đã được bổ sung quy hoạch/cấp chủ trương đầu tư: Để đảm bảo tính kế thừa, thông tin về 9 tiêu chí của dự án nguồn điện cần phải được cung cấp đầy đủ để Bộ Công Thương đánh giá, thẩm tra. Đề nghị các địa phương tuyệt đối không hợp thức hóa cái sai.

- Đối với các dự án nguồn điện mới: Việc cung cấp các thông tin theo 9 tiêu chí hướng dẫn trong đó các tiêu chí số 1, 2 (tại Văn bản số 7704/BCT-ĐL) và xếp hạng thứ tự ưu tiên đầu tư là rất quan trọng. Hiện nay, nhiều dự án năng lượng tái tạo tại một số địa phương đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn tới năm 2050 nhưng chưa có trong Quy hoạch ngành. Vì vậy, để đảm bảo sự phù hợp với các quy hoạch ngành, đề nghị các địa phương lưu ý các dự án nguồn điện đã có trong Quy hoạch tỉnh để có cơ sở triển khai, phát triển trong thời gian tới.

Các địa phương phải chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật và trước Thủ tướng Chính phủ về tính trung thực, chính xác đối với thông tin, số liệu và phù hợp với các quy hoạch tại địa phương... đối với danh mục các dự án đề xuất (ưu tiên tính kế thừa) để đảm bảo dự án có thể triển khai khả thi, hiệu quả.

Đề nghị UBND các tỉnh, thành phố khẩn trương thực hiện, gửi văn bản tới Bộ Công Thương (Cục Điện lực và Năng lượng Tái tạo) trước ngày 10/4/2024 để tổng hợp.

Những địa phương không gửi văn bản tới Bộ Công Thương, hoặc gửi sau ngày 10/4/2024 phải chịu trách nhiệm trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc thực hiện nhiệm vụ được giao. Mặt khác, sẽ không được xem xét bổ sung/xây dựng mới danh mục nguồn điện trong thời kỳ quy hoạch phù hợp với quy mô công suất phân bổ để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt./.

BBT TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM