Mô hình dự án điện khí kết hợp với thu giữ carbon sau bước khởi đầu

Dự án CCS/CCUS [*] bổ sung động lực mới trong chiến lược phát triển bền vững của PVEP Qua bài báo của chuyên gia Tổng công ty Thăm dò Khai thác Dầu khí (PVEP) viết riêng cho Tạp chí Năng lượng Việt Nam dưới đây cho thấy: Dự án CCS/CCUS (thu hồi, lưu trữ CO2/thu hồi, lưu trữ và sử dụng CO2) của PVEP khi đi vào hoạt động và trở thành một ngành kinh doanh, không chỉ đáp ứng nhu cầu các doanh nghiệp ngành dầu khí trong nước, mà còn hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam ra thị trường quốc tế trong tương lai tới.

Năm nước phát thải hàng đầu và Việt Nam trên hành trình tới Net zero Hãy cùng chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam điểm xem: Năm 2023, Trung Quốc, Mỹ, Ấn Độ, Nga, Nhật Bản - 5 quốc gia phát thải khí CO2 từ nhiên liệu hóa thạch nhiều nhất thế giới (chiếm 60,2% lượng khí CO2 nhiên liệu hóa thạch thải ra năm 2022 của toàn thế giới) đã đi đến đâu trên hành trình tới Net zero và so sánh với Việt Nam.

Nhà máy điện khí sẽ đi vào hoạt động từ năm 2027:

Tám gói hợp đồng EPC (kỹ thuật, mua sắm và xây dựng) mà hãng Net Zero Teesside Power (NZT Power) có trụ sở tại Teesside, Anh vừa chính thức công bố thắng thầu. Theo Tạp chí điện trực tuyến Mỹ (Powermag): Đây là dự án tích hợp mang tính bước ngoặt, có thể trở thành một trong những nhà máy điện khí quy mô thương mại đầu tiên trên thế giới được trang bị hệ thống thu giữ carbon, dự kiến sẽ đi vào hoạt động từ năm 2027.

Trung tuần tháng 3/2024, NZT Power, liên doanh giữa BP và Equinor cho biết: Nhà máy điện chạy khí nói trên có công suất 860 MW dùng tua bin khí GE Vernova 9HA.02, gồm tua bin hơi nước, máy phát điện và máy tạo hơi thu hồi nhiệt (HRSG). Nhà máy chu trình hỗn hợp này sẽ tích hợp hoàn toàn với nhà máy thu giữ carbon sử dụng giải pháp Canopy T.EN của Technip Energies (được hỗ trợ bởi công nghệ thu giữ CO2 của Shell CANSOLV) để thu giữ khoảng 2 triệu tấn CO2 mỗi năm. CO2 thu được sau đó sẽ được nén, vận chuyển qua đường ống và lưu trữ trong tầng chứa nước mặn Endurance (cách đó khoảng 145 km) ở Biển Bắc thuộc Tập đoàn Northern Endurance Partnership (NEP) - một liên doanh giữa BP, Equinor và TotalEnergies.

NZT Power và NEP sẽ tạo thành một phần quan trọng của dự án Cụm Bờ Đông (ECC) ở Đông Bắc nước Anh, sáng kiến quan trọng của Vương quốc Anh nhằm mục đích khử cacbon tại các khu công nghiệp Humber và Teesside. Cơ sở hạ tầng trên bờ Teesside của NEP dự kiến sẽ phục vụ 3 dự án thu hồi carbon tại Teesside là NZT Power, H2Teesside và Teesside Hydrogen CO2 Capture.

Theo NZT Power: 9 nhà thầu chuyên nghiệp, có nhiều kinh nghiệm sẽ tham gia 8 gói thầu này. Tuy nhiên, việc trao hợp đồng cuối cùng còn “tùy thuộc vào việc các dự án và Chính phủ Vương quốc Anh nhận được các giấy phép pháp lý liên quan và Quyết định đầu tư cuối cùng (FID), dự kiến ​​vào tháng 9 năm 2024, hoặc sớm hơn”.

Đôi nét về thu hồi, sử dụng và lưu trữ carbon:

Thu hồi, sử dụng và lưu trữ carbon (Carbon capture, utilisation and storage), viết tắt CCUS - là công nghệ loại bỏ lượng CO2 phát thải từ các hoạt động công nghiệp thải ra ngoài khí quyển và lưu trữ, hoặc sử dụng lại chúng một cách hiệu quả. Quy trình bao gồm một số phương pháp, công nghệ loại bỏ CO2 khỏi khí thải và khí quyển, tái chế CO2 cho các ứng dụng tiếp theo, cũng như xác định các lựa chọn lưu trữ an toàn bền vững.

Nói cách khác, CCUS liên quan đến việc thu giữ CO2 tại các cơ sở công nghiệp sử dụng nhiên liệu hóa thạch, hoặc sinh khối. Nếu không được sử dụng tại chỗ, CO2 thu được sẽ được nén và vận chuyển bằng đường ống, tàu thủy, đường sắt, hoặc xe tải để sử dụng cho nhiều ứng dụng khác nhau, hoặc được bơm vào các cấu tạo địa chất sâu (như các bể chứa dầu khí đã cạn kiệt, hoặc các tầng chứa nước mặn).

Theo Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA): Các dự án CCUS đóng vai trò quan trọng để thế giới đạt được các mục tiêu giảm biến đổi khí hậu và hiệu ứng nhà kính. Công nghệ này đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang các giải pháp thay thế năng lượng sạch hơn. Lượng khí nhà kính CO2 phát thải từ các nhà máy nhiệt điện nhiên liệu hóa thạch và nhà máy công nghiệp được ngăn chặn lại ngay trước khi chúng được thải vào khí quyển. Các nhà vận hành sẽ đặt một chất hóa học hấp thụ CO2 gần nguồn khí (thường là khí thải) giúp dễ dàng “bẫy” được một lượng lớn CO2.

Sau khi được thu hồi, khí nhà kính sau đó có thể được nén và vận chuyển đến nơi phục vụ cho sản xuất công nghiệp (như nhựa dẻo, thức uống có ga), hoặc đưa vào các cơ sở lưu trữ vĩnh viễn dưới lòng đất. Hiện nay công nghệ CCUS đang tạo nên xu hướng mới trong xử lý CO2 và có nhiều cách sử dụng khác nhau trong nhiều lĩnh vực (như sản xuất vật liệu xây dựng, sản xuất nhiên liệu, sản xuất hóa chất, lĩnh vực năng lượng, giao thông vận tải…). CCUS được xem là công nghệ trụ cột để đạt được các mục tiêu môi trường, chống lại biến đổi khí hậu qua việc hạn chế sự nóng lên toàn cầu đến 1,5 độ C vào cuối thế kỷ này.

Bước tiến mới CCUS của Anh:

Việc lựa chọn các nhà thầu là một bước tiến quan trọng của NZT Power, đánh dấu động lực rõ ràng trong dự án tại ECC. Đáng chú ý, Anh đã phát triển chiến lược rộng lớn hơn nhằm hỗ trợ phát triển công nghệ CCUS, cũng như sản xuất hydro khi nước này tìm cách chuyển đổi sang nền kinh tế carbon thấp. Mặc dù Anh hiện không có ứng dụng thương mại nào thuộc CCUS, nhưng Chính phủ đặt mục tiêu thu giữ và lưu trữ từ 20 triệu tấn đến 30 triệu tấn CO2 (bao gồm cả loại bỏ) mỗi năm vào năm 2030.

Là một phần của quy trình được gọi là “thứ tự cụm”, trung tuần tháng 3 năm 2023, Bộ An ninh Năng lượng và Net Zero (DESNZ) của Anh đã công bố 20 tỷ bảng Anh để tăng cường triển khai CCUS ban đầu và 8 dự án sẽ tiến hành đàm phán để được hỗ trợ. Trong cụm ECC, những dự án này bao gồm NZT Power, bpH2Teesside và Teesside Hydrogen CO2 Capture - ba dự án cơ sở hạ tầng NEP trên bờ của Teesside được thiết kế để hỗ trợ.

NEP dự báo sẽ có khoảng 4 triệu tấn CO2 mỗi năm từ các dự án sẽ được vận chuyển và lưu trữ, bắt đầu từ năm 2027.

Trước đó, ngày 16 tháng 2, NZT Power cũng đã đạt được sự đồng ý phát triển quan trọng của Bộ trưởng Ngoại giao Anh về an ninh năng lượng và Net zero. Theo Chính phủ Anh, ứng dụng của NZT Power liên quan đến dự án CCUS “toàn chuỗi”, bao gồm mạng lưới thu gom CO2, các kết nối đường ống CO2 từ các cơ sở công nghiệp trên Teesside để vận chuyển CO2 thu được (bao gồm cả các kết nối dưới thủy triều sông Tees). Chuỗi cũng bao gồm 1 nhà máy điện CCGT có công suất lên tới 860 MW điện khí phát thải carbon thấp, nước làm mát, khí đốt, kết nối lưới điện và thu giữ CO2, trạm thu gom/tăng cường CO2 để nhận CO2 thu được từ mạng lưới thu gom và phần trên bờ của đường ống vận chuyển CO2 để vận chuyển tiếp CO2 thu được đến địa điểm lưu trữ địa chất ngoài khơi thích hợp ở Biển Bắc.

Mô hình thu giữ carbon khí đốt cho năng lượng thương mại:

Như GE Vernova và Technip đã lưu ý trong một tuyên bố mới đây: Nếu được xây dựng, dự án NZT Power đề xuất sẽ là hình mẫu cho một nỗ lực quan trọng nhằm thiết lập năng lượng khí đốt thương mại bằng cách thu hồi carbon.

“Sự ra đời của Net zero Teesside Power - một trong những nhà máy điện khí quy mô thương mại đầu tiên trên thế giới có khả năng thu giữ carbon, sẽ đánh dấu một bước tiến lớn hướng tới việc hỗ trợ của Chính phủ Anh trong việc khử carbon hoàn toàn hệ thống điện của mình vào năm 2035. GE Vernova sẽ giúp mang lại kiến thức chuyên môn đã được chứng minh về kỹ thuật nhà máy chu trình hỗn hợp khí đốt tự nhiên, khả năng vận hành và tích hợp toàn diện để hỗ trợ giảm thiểu carbon cho dự án này. Chúng tôi tin rằng, việc thu hồi carbon sau đốt cháy có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc giảm lượng khí thải và đảm bảo nguồn điện linh hoạt trong tương lai” - Giám đốc điều hành mảng kinh doanh điện của GE Vernova, bà Mavi Zingoni nói trong tuyên bố khi khởi động dự án.

Đồng quan điểm với GE Vernova, Giám đốc điều hành nhà thầu năng lượng của Pháp Technip Energies, ông Arnaud Pieton cho rằng: Bằng cách thu giữ tới 2 triệu tấn CO2 tại một nhà máy điện lớn, chúng ta có thể cùng nhau vượt qua thách thức về quy mô bằng cách cung cấp năng lượng bền vững ở quy mô lớn. GE Vernova và Technip Energies đang hợp tác với Tập đoàn Cơ sở hạ tầng Quốc tế Balfour Beatty. Ba công ty này, cùng với Shell sẽ cung cấp công nghệ thu giữ, gần đây đã thành lập phân ban có tên Liên minh thu giữ carbon (CCA). Các thành viên liên minh cam kết đầu tư dài hạn vào Vương quốc Anh, kể cả chuỗi cung ứng đầy đủ cho quốc gia này./.

BBT TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM

Link tham khảo: https://www.powermag.com/uk-commercial-gas-power-project-equipped-with-carbon-capture-unveils-contractors/