Ông Hoàng Quốc Vượng: Phát triển điện tái tạo ở mức hợp lý

"Địa tô" của bức xạ và chính sách giá điện mặt trời ở Việt Nam
Phát triển điện gió, mặt trời ở Việt Nam: Nhìn từ công tác quy hoạch

Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng.

Xin Thứ trưởng cho biết tình hình phát triển năng lượng xanh của Việt Nam, và đến thời điểm hiện nay, chúng ta đã đạt được những thành tựu gì?

Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng: Phát triển năng lượng xanh là định hướng lớn của Việt Nam, do vậy, trong thời gian qua, Chính phủ đã ban hành rất nhiều cơ chế nhằm khuyến khích phát triển năng lượng xanh để phát triển thủy điện nhỏ, điện mặt trời, điện gió, điện sinh khối và thủy triều.

Có thể nói, tính đến thời điểm hiện nay, tính cả công suất các nhà máy thủy điện thì năng lượng tái tạo chiếm khoảng trên 40% tổng công suất của hệ thống điện Việt Nam. Tuy nhiên, nếu loại trừ các nhà máy thủy điện lớn, chỉ tính các nhà máy thủy điện nhỏ, quy mô công suất dưới 30 MW thì năng lượng gió, năng lượng mặt trời chiếm tỷ trọng không đáng kể.

Với cơ chế chính sách trong thời gian qua, Chính phủ đã ban hành nhiều cơ chế khuyến khích để phát triển điện gió, điện mặt trời. Với sự hấp dẫn của các cơ chế này, trong thời gian ngắn, các nhà đầu tư trong nước và quốc tế đã quan tâm đầu tư vào nhiều các dự án điện gió, mặt trời.

Cho đến thời điểm hiện nay, trong hệ thống điện, với tổng công suất trên 50.000 MW thì đã có 4.000 MW thủy điện nhỏ và dự kiến đến hết năm 2019 sẽ có thêm 1.000 MW công suất điện mặt trời và 1.500 MW điện gió đưa vào vận hành. Đây là những kết quả đáng khích lệ trong việc phát triển năng lượng sạch, năng lượng tái tạo của Việt Nam.

Là một quốc gia biển, với hơn 3.600 km đường bờ biển, với những tiềm năng phát triển điện thủy triều cũng như sóng biển, vậy Việt Nam đã có những kế hoạch gì để phát triển các nguồn năng lượng này, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng: Năng lượng từ sóng biển là dạng năng lượng có rất nhiều tiềm năng, tuy nhiên, như chúng ta biết, việc dùng năng lượng từ thủy triều, từ sóng biển không chỉ ở Việt Nam mà trên thế giới còn rất nhiều hạn chế. Chúng ta tin tưởng rằng, với sự tiến bộ của khoa học - công nghệ, trong thời gian tới, dạng năng lượng rất tiềm năng này sẽ được khai thác và đưa vào phục vụ lợi ích của con người.

Trong thời gian qua, Bộ Công Thương cũng đã nhận được một số đề xuất của các nhà đầu tư trong nước và quốc tế, nhưng hầu hết các đề xuất này mới tập trung vào việc nghiên cứu, áp dụng các công nghệ mới vào khai thác các dạng năng lượng từ sóng, thủy triều phục vụ cho việc phát điện - đây chỉ là những dự án bước đầu, còn những dự án đầu tư thực tế cho đến thời điểm này chúng ta cũng chưa nhận được đề xuất cụ thể của các nhà đầu tư. 

Xin Thứ trưởng cho biết, kinh nghiệm mà Việt Nam đã triển khai một số dự án năng lượng tái tạo thông qua Tổ chức Hợp tác phát triển Đức - GIZ sẽ giúp gì cho Bộ Công Thương trong việc triển khai các dự án lần này với Bộ Kinh tế Công nghiệp và tThương mại Nhật Bản?

Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng: Hội thảo hôm nay do Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Kinh tế Công nghiệp và Thương mại Nhật Bản tập trung vào các công nghệ của năng lượng sạch. Cụ thể là làm thế nào để phát triển năng lượng tái tạo một cách bền vững, hiệu quả, hạn chế tối đa các mặt tiêu cực? Làm thế nào mà chúng ta áp dụng công nghệ để sử dụng một cách tiết kiệm, hiệu quả hơn? Thì đây là những nội dung mà Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Kinh tế Công nghiệp và Thương mại Nhật Bản tổ chức tập trung vào để thảo luận.

Còn phát triển năng lượng tái tạo trong thời gian tới, như tôi đã đề cập trong hội thảo ngày hôm nay là Bộ Công Thương hiện đang phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển châu Á, Nhật Bản, Liên minh châu Âu và nhiều nước khác để làm sao trong thời gian tới chúng ta thúc đẩy phát triển các dạng năng lượng tái tạo, thúc đẩy tăng trưởng xanh, phát triển bền vững. Để làm sao chúng ta có hệ thống năng lượng đủ đáp ứng được nhu cầu năng lượng của đất nước, trong khi vẫn đảm bảo được môi trường, cùng cộng đồng thế giới hạn chế tối đa việc ảnh hưởng tới môi trường toàn cầu, gây ra biến đổi khí hậu.

Vậy, để hạn chế tác động đến môi trường, kế hoạch phát triển năng lượng của Việt Nam có tiếp tục phát triển các nguồn nhiệt điện than hay không, hay là tập trung vào phát triển điện sạch?

Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng: Việt Nam đang trong quá trình phát triển mạnh mẽ, vì vậy nhu cầu năng lượng rất cao, riêng lĩnh vực điện, nhu cầu trên 10%/năm.

Việt Nam rất khác so với nhiều nước ở khu vực châu Âu, ở những nước này nhu cầu tăng trưởng điện năng của họ trên dưới 1%, thậm chí tăng trưởng âm do họ áp dụng công nghệ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Đối với Việt Nam, như tôi đã đề cập ở trên, nhu cầu sử dụng năng lượng của chúng ta tăng trưởng rất nhanh, vì vậy phải có cơ cấu các nguồn năng lượng hợp lý, kết hợp giữa thủy điện, nhiệt điện than, nhiệt điện dầu, khí và các dạng năng lượng tái tạo.

Trong thời gian tới, chủ trương của Chính phủ Việt Nam là đẩy nhanh khai thác các dạng năng lượng sơ cấp mà chúng ta có, đặc biệt là tiềm năng về năng lượng tái tạo. Cụ thể là điện gió, mặt trời. Tuy nhiên, chúng ta vẫn phải phát triển ở mức độ hợp lý các dạng năng lượng truyền thống để đảm bảo an ninh cung ứng năng lượng cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Xin cảm ơn Thứ trưởng!

MAI THẮNG