Tag

Dựa trên tư liệu của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) và Hiệp hội Hạt nhân Thế giới (WNA), trong bài viết dưới đây, chuyên gia Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam tập trung phân tích khía cạnh “bảo đảm an ninh nguồn cung nhiên liệu hạt nhân”, qua đó làm rõ những thách thức, cơ hội và gợi ý chính sách cho Việt Nam trong giai đoạn tới. Rất mong nhận được sự chia sẻ của các cơ quan quản lý, chuyên gia và bạn đọc.

SMR là các lò phản ứng hạt nhân thế hệ mới, thường có công suất nhỏ hơn 300 MWe, được chế tạo theo dạng mô-đun, dễ vận chuyển và lắp ráp, giúp rút ngắn thời gian xây dựng, nâng cao khả năng tiêu chuẩn hóa. Tạp chí Gas Turbine World (GTW) Handbook 2025 đã ước tính chi phí đầu tư cho nhà máy điện sử dụng lò phản ứng mô-đun nhỏ (SMR) công suất 480 MW (bao gồm 6 lò phản ứng SMR, với công suất mỗi lò 80 MW), dựa trên các thông tin và số liệu sau đây.

Tiếp theo theo Văn bản số 3333/PC-VPCP (ngày 29/9/2025), ngày 17/10/2025, Văn phòng Chính phủ tiếp tục có Văn bản thứ 2 (số 10084/VPCP-CN), truyền đạt ý kiến của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về việc “thúc đẩy hoàn thiện các yếu tố quan trọng đối với phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam” theo kiến nghị của Tạp chí Năng lượng Việt Nam. Văn bản đã được chuyển đến Bộ trưởng các bộ: Công Thương, Khoa học và Công nghệ, Giáo dục và Đào tạo.

Tiếp theo [phần 1] của Báo cáo về “Nhận diện rủi ro, thách thức và gợi ý giải pháp chính sách phát triển ngành điện của Việt Nam” - tháng 10/2025 là các khuyến nghị về rủi ro, thách thức và đề xuất cơ chế đặc thù phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam. Cụ thể là khung pháp luật, pháp quy; đào tạo nguồn nhân lực; hệ thống quản lý, triển khai thực hiện dự án; và kết luận, định hướng cho Việt Nam trong phát triển điện hạt nhân bền vững.

Bài viết này sẽ phân tích một cách hệ thống các nguyên nhân trực tiếp và sâu xa dẫn đến sự cố tại Nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi (năm 2011), bao gồm: Điều kiện địa điểm và các mối nguy hại bên ngoài, khung pháp quy và cơ chế giám sát, thiết kế và vận hành nhà máy, các biện pháp quản lý sự cố, yếu tố con người và tổ chức. Qua đó, bài viết làm rõ câu hỏi: Vì sao ba nguyên tắc cốt lõi trong an toàn hạt nhân (kiểm soát độ phản ứng, duy trì làm mát nhiên liệu và ngăn chặn phát tán phóng xạ) đã không được bảo đảm tại Nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi? Mục tiêu là rút ra những bài học có giá trị không chỉ cho Nhật Bản, mà còn cho cộng đồng hạt nhân quốc tế, nhằm tăng cường khả năng phòng ngừa, giảm thiểu rủi ro và củng cố niềm tin của công chúng đối với điện hạt nhân trong tương lai.

Hội nghị Khoa học và Công nghệ hạt nhân toàn quốc lần thứ 16 (VINANST-16), tổ chức tại Đà Nẵng (từ ngày 8-10/10/2025) đã ghi dấu ấn mạnh mẽ, với sự tham gia của gần 400 đại biểu Việt Nam và hơn 90 đại biểu quốc tế. Sự hiện diện đông đảo của các chuyên gia từ Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), Liên bang Nga, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Pháp, Thụy Điển, Trung Quốc và nhiều quốc gia khác đã khẳng định uy tín, vị thế ngày càng cao của Việt Nam trong lĩnh vực khoa học, công nghệ hạt nhân.

Thực hiện Quy chế làm việc của Chính phủ ban hành kèm theo Nghị định 39/2022/NĐ-CP, Văn phòng Chính phủ vừa chuyển Báo cáo kiến nghị của Tạp chí Năng lượng Việt Nam về “thúc đẩy hoàn thiện các yếu tố quan trọng đối với phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam” đến Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ để nghiên cứu, xử lý theo thẩm quyền, đảm bảo đúng quy định. Hiện các bộ đang nghiên cứu, tổng hợp về nội dung liên quan để báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Trong những ngày qua, trên mạng xã hội, có ý kiến cho rằng: Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam (VINATOM) không thể vừa làm Tổ chức hỗ trợ kỹ thuật (TSO) cho cơ quan pháp quy hạt nhân, vừa hỗ trợ kỹ thuật cho chủ đầu tư/tổ chức vận hành. Trao đổi, làm rõ thêm nội dung này, chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam đặt ra ba câu hỏi, với các phân tích, trả lời, kết luận dưới đây để chúng ta cùng tham khảo.

Công nghệ lò phản ứng hạt nhân thế hệ IV (Gen IV) hứa hẹn giải quyết đồng thời ba yêu cầu then chốt của thế kỷ XXI là an toàn, bền vững và hiệu quả kinh tế. Đây là xu thế tất yếu trong định hướng phát triển năng lượng toàn cầu, không chỉ phục vụ phát điện, mà còn mở ra khả năng ứng dụng rộng rãi trong công nghiệp, y tế và bảo vệ môi trường... Từ nguồn tư liệu của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), Hiệp hội Hạt nhân Thế giới (WNA) và Diễn đàn Quốc tế Thế hệ IV (GIF), Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam sẽ phân tích các đặc điểm công nghệ Gen IV, vấn đề hợp tác quốc tế trong lộ trình phát triển điện hạt nhân bền vững, kèm theo một số đề xuất cho trường hợp của Việt Nam trong bài viết dưới đây. Rất mong nhận được sự chia sẻ của cơ quan quản lý nhà nước, chủ đầu tư, các chuyên gia và bạn đọc.

Hiệp hội Hạt nhân Thế giới (WNA) vừa công bố Báo cáo khai thác nguồn năng lượng tập trung nhất thế giới (Harnessing the the world's most concentrated energy source), trọng tâm tới an toàn điện hạt nhân. Để giúp bạn đọc có cái nhìn bao trùm về nội dung này, Tạp chí Năng lượng Việt Nam lược dịch, cập nhật những thông tin quan trọng, thiết thực trong Báo cáo để chúng ta cùng tham khảo.

Bài viết này sẽ phân tích một cách hệ thống các nguyên nhân trực tiếp và sâu xa dẫn đến sự cố tại Nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi (năm 2011), bao gồm: Điều kiện địa điểm và các mối nguy hại bên ngoài, khung pháp quy và cơ chế giám sát, thiết kế và vận hành nhà máy, các biện pháp quản lý sự cố, yếu tố con người và tổ chức. Qua đó, bài viết làm rõ câu hỏi: Vì sao ba nguyên tắc cốt lõi trong an toàn hạt nhân (kiểm soát độ phản ứng, duy trì làm mát nhiên liệu và ngăn chặn phát tán phóng xạ) đã không được bảo đảm tại Nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi? Mục tiêu là rút ra những bài học có giá trị không chỉ cho Nhật Bản, mà còn cho cộng đồng hạt nhân quốc tế, nhằm tăng cường khả năng phòng ngừa, giảm thiểu rủi ro và củng cố niềm tin của công chúng đối với điện hạt nhân trong tương lai.

Thực hiện Quy chế làm việc của Chính phủ ban hành kèm theo Nghị định 39/2022/NĐ-CP, Văn phòng Chính phủ vừa chuyển Báo cáo kiến nghị của Tạp chí Năng lượng Việt Nam về “thúc đẩy hoàn thiện các yếu tố quan trọng đối với phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam” đến Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ để nghiên cứu, xử lý theo thẩm quyền, đảm bảo đúng quy định. Được biết, hiện các bộ đang nghiên cứu, tổng hợp về nội dung liên quan để báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Bên lề Tuần lễ Nguyên tử Thế giới tại Moskva (25-28/9), Hãng thông tấn Sputnik (LB Nga) đã trò chuyện với TS. Trần Chí Thành - Viện trưởng Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam về triển vọng hợp tác giữa Việt Nam - LB Nga trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân, cũng như đánh giá những thành tựu trong việc thực hiện lộ trình chung về phát triển công nghệ hạt nhân.

Tập thể các chuyên gia, nhà khoa học thuộc Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam vừa có Báo cáo tổng hợp (từ các bài báo phản biện khoa học được đăng tải từ tháng 5 năm 2025 đến nay) gửi tới Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Nội dung Báo cáo là các nghiên cứu, đánh giá, phân tích kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn triển khai ở Việt Nam trong hoàn thiện những yếu tố quan trọng đối với phát triển điện hạt nhân. Cụ thể là hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, nhân lực, hệ sinh thái tri thức, chức năng nhiệm vụ và năng lực của các chủ thể quan trọng trong triển khai dự án điện hạt nhân (Ninh Thuận 1, Ninh Thuận 2), nhà máy điện hạt nhân nhỏ và chuyển đổi số. Từ đó, gợi ý, đề xuất một số kiến nghị cần lưu ý, xem xét kỹ lưỡng quyết định từ sớm những vấn đề có liên quan nhằm phát triển điện hạt nhân an toàn và hiệu quả ở Việt Nam. Dưới đây là nội dung chính của Báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ.

Báo cáo từ UBND tỉnh Khánh Hòa, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (PVN) về tính hình triển khai dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 cho thấy: Công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; đàm phán tín dụng; ký kết thỏa thuận hợp tác quốc tế để lựa chọn công nghệ; lập và thẩm tra Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi (Pre-FS); hợp tác đào tạo nhân lực v.v... đã, đang được triển khai với tính thần hết sức khẩn trương. Tuy vậy, một số hạng mục công việc gặp khó khăn, thách thức.