ISO 50001 - Hệ thống quản lý năng lượng trong công nghiệp

Có rất nhiều cách giải quyết vấn đề trên bao gồm sử dụng năng lượng mới, năng lượng tái tạo, thay đổi công nghệ cũ để nâng cao hiệu suất năng lượng hay các giải pháp về dán nhãn năng lượng.

Theo kết quả điều tra tại các doanh nghiệp, tiềm năng tiết kiệm năng lượng trong quá trình sản xuất còn rất cao, nhất là các doanh nghiệp có công nghệ lạc hậu và trình độ quản lý thấp, ước tính vào khoảng 20% đến 25% năng lượng tiêu thụ. Điều này đã làm cho các nhà quản lý, các nhà khoa học và chính các nhà sản xuất phải nghĩ đến việc thiết lập một hệ thống quản lý năng lượng một cách tối ưu nhằm giảm thiểu thất thoát năng lượng trong quá trình sản xuất, giảm chi phí sản xuất, bảo tồn năng lượng và bảo vệ môi trường.

Trước nhu cầu đó, Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) đã nghiên cứu và công bố tiêu chuẩn ISO 50001: 2011 với tên gọi là “Hệ thống quản lý năng lượng - Các yêu cầu và hướng dẫn sử dụng”. Với kỳ vọng tiêu chuẩn này sẽ được các quốc gia, các tổ chức tư vấn, tổ chức chứng nhận và đặc biệt là các doanh nghiệp đón nhận như đã đón nhận các tiêu chuẩn hệ thống quản lý chất lượng (ISO 9001), hệ thống quản lý môi trường (ISO 14001) nhằm cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng.

Tại Việt Nam, việc phổ biến, hướng dẫn áp dụng tiêu chuẩn ISO 50001 được triển khai thực hiện bởi dự án “Thúc đẩy hiệu suất năng lượng trong công nghiệp thông qua tối ưu hóa hệ thống và các tiêu chuẩn quản lý năng lượng tại Việt Nam”. Dự án do Tổ chức phát triển công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO) phối hợp với Bộ Công Thương thực hiện.

ISO 50001 được thiết kế để giúp các công ty sử dụng hiệu quả nhất các thiết bị/phương tiện tiêu thụ năng lượng, đánh giá và hướng ưu tiên vào việc ứng dụng công nghệ tiết kiệm, hiệu quả năng lượng và thúc đẩy hiệu quả năng lượng thông qua chuỗi cung cấp.

ISO 50001 sẽ giúp các doanh nghiệp xây dựng chính sách sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; Xác định các mục tiêu và chỉ tiêu phù hợp với chính sách đặt ra; Sử dụng số liệu (dữ liệu) để hiểu rõ hơn và đưa ra các quyết định liên quan đến việc sử dụng năng lượng; Tiếp tục cải thiện hệ thống quản lý năng lượng…

ISO 50001 có thể áp dụng cho bất cứ tổ chức nào, không liên quan đến qui mô của tổ chức. Tiêu chuẩn quản lý năng lượng có thể được thực hiện một các riêng biệt hoặc có thể lồng ghép với các tiêu chuẩn quản lý khác.

ISO 50001 có nhiều mối tương thích so với ISO 9001 (hệ thống quản lý chất lượng) và ISO 14001 (hệ thống quản lý môi trường). Doanh nghiệp đã áp dụng hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001 hoặc hệ thống quản lý môi trường ISO 14001 sẽ có nhiều thuận lợi hơn khi áp dụng hệ thống quản lý năng lượng.
 

Trần Liễu (nguồn VNEEP)