Hoàn thiện khung pháp lý cho đập thủy điện

Đã đến lúc chúng ta phải công bằng với thủy điện (Bài 23)

Theo cơ quan an toàn của Bộ Công Thương thì việc hoàn thiện các văn bản này phải đảm bảo tính khả thi, cụ thể, không chồng chéo nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các chủ đập trong việc triển khai thực hiện. Còn trong thực thi, các ngành chức năng phải tăng cường hướng dẫn, kiểm tra và xử lý nghiêm các chủ đập không thực hiện đầy đủ quy định pháp luật về quản lý an toàn đập. Các chủ đầu tư thủy điện và chính quyền địa phương phải phối hợp chặt chẽ hơn trong công tác vận hành hồ chứa thủy điện, đồng thời phải làm tốt việc tuyên truyền đến người dân hiểu về vai trò của các hồ chứa thủy điện. 

Tính đến giữa năm 2017, cả nước có 330 công trình thủy điện được đưa vào khai thác, sử dụng, trong đó có 194 công trình thủy điện nhỏ (công suất lắp đặt đến 30MW) có hồ chứa thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương đã được chủ đập thực hiện đăng ký an toàn đập theo đúng quy định. 

Theo đánh giá của Cục Kỹ thuật An toàn và Môi trường Công nghiệp cho thấy, hầu hết các chủ đập thủy điện nhỏ đều có ý thức thực hiện tốt các quy định của pháp luật về quản lý an toàn đập. Đặc biệt là những hoạt động liên quan trực tiếp đến việc bảo đảm an toàn cho công trình và vùng hạ du như: vận hành hồ chứa theo đúng quy trình vận hành, thực hiện kiểm định đập, kiểm tra đập, xây dựng các phương án phòng chống lụt bão bảo đảm an toan đập, phương án phòng chống lũ lụt vùng hạ du đập, vv...

Tuy nhiên, hiện vẫn còn nhiều chủ đập thủy điện chưa chủ động áp dụng khoa học công nghệ trong dự báo, tính toán lưu lượng nước về hồ để phục vụ vận hành hiệu quả, an toàn hồ chứa. Mặt khác, trên thực tế hiện nay chúng ta chưa có quy định hướng dẫn chi tiết quy định chủ đập lắp đặt thiết bị quan trắc khí tượng thủy văn trên lưu vực hồ chứa (quy định về mật độ, loại thiết bị...), do đó chưa ràng buộc, chưa có cơ sở để các chủ đập lắp đặt phục vụ vận hành hồ chứa hiệu quả. Một số quy định về phương án phòng chống lũ lụt vùng hạ du đập, cắm mốc chỉ giới xác định phạm vi chưa rõ ràng cần phải sửa đổi, bổ sung. 

TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM