Cần sớm ban hành quy chuẩn sử dụng tro xỉ nhiệt điện than

Công ty Nhiệt điện Duyên Hải với công tác bảo vệ môi trường
Giải quyết vấn đề tro, xỉ nhiệt điện than ở ĐBSCL
Nhiệt điện Mông Dương gặp khó do bãi thải xỉ sắp đầy

Vấn đề môi trường được xử lý theo trình tự "khép kín"

Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân cho biết, hiện nay tại Nhà máy, hệ thống khí thải (SCR, ESP, FGD), các hệ thống xử lý khí thải như hệ thống SCR (để khử NO_x), hệ thống lọc bụi tĩnh điện ESP, hệ thống FGD (khử SO_x) đang hoạt động ổn định. Kết quả khí thải sau khi xử lý đạt quy chuẩn QCVN 22:2009/BTNMT.

Các tín hiệu quan trắc môi trường CEMS của 2 tổ máy đã hiển thị đầy đủ và tất cả các thông số, dữ liệu đã truyền liên tục về Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Thuận để theo dõi, giám sát.

Đối với hệ thống xử lý nước thải, các hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt, nước thải công nghiệp, nước thải nhiễm dầu, nhiễm than hoạt động ổn định. Nước thải sau khi được xử đạt tiêu chuẩn quy định QCVN 40:2011/BTNMT, cột B (K_q = 1, K_f = 0,9) sẽ được tái sử dụng nội bộ trong khuôn viên nhà máy (dùng dập bụi kho than, vệ sinh băng tải than).

Bãi xỉ Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 có diện tích khoảng 38,37 ha. Trong đó, diện tích thực chứa tro xỉ khoảng 32 ha được quy hoạch chia làm 16 ô, khối lượng chứa tro xỉ theo tính toán là khoảng 9,3 triệu m³ khi đạt chiều cao tối đa 27m và sẽ đáp ứng trong vòng khoảng 5 năm cho các nhà máy: Vĩnh Tân 2, Vĩnh Tân 4, Vĩnh Tân 4 (mở rộng).

Phía Bắc bãi xỉ giáp núi Hố Dừa, phía Đông giáp khu vực đất trống (bãi xỉ Vĩnh Tân 1), phía Nam được thiết kế và thi công các hạng mục như nhà vận hành, nhà để xe, phía Tây Nam được thiết kế một hố thu gom nước mưa 24.000m³, nước mưa chảy tràn mái đê và ngấm xuống đáy bãi xỉ đều được thu gom về hố này.

Ngoài ra, tại trung tâm bãi xỉ được bổ sung thêm một hố thu, tích trữ nước mưa với thể tích là 29.000 m³. Khu bờ Nam nhà vận hành được xây dựng bể chứa 200 m³ để trữ nước và được bơm lên bãi xỉ để phục vụ công tác tưới giữ ẩm chống phát tán bụi, phía trước nhà vận hành có xây thêm một hồ chứa 200 m³ để trữ nước cung cấp cho các xe tưới giữ ẩm đường và chống bụi.

Bãi xỉ có hệ thống mạch vòng để cung cấp nước đến các ô để phục vụ việc tưới giữ ẩm, có hệ thống Camera giám sát và hệ thống quan trắc Online gửi tín hiệu về Phòng kiểm soát trung tâm và Sở TNMT Bình Thuận. Bãi xỉ Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 chính thức được đưa vào sử dụng từ tháng 5/2015.

Đối với việc thực hiện việc thu gom, vận chuyển và xử lý tro xỉ: tro xỉ ẩm được lấy tại các Silo tro/ xỉ trong nhà máy rót vào xe ben đưa ra bãi thải xỉ để san lấp, lưu trữ. Tro được trộn với nước tạo độ ẩm từ 9 ÷ 12% và được trút xuống xe tải thùng kín/ xe ben phủ bạt, rửa xe và vận chuyển ra bãi xỉ bằng đường nội bộ với khoảng cách ước chừng 4 km.

Khi đến bãi xỉ, xe di chuyển theo hệ thống đường nội bộ đến ô thi công, đổ vào vị trí quy định, máy ủi bánh xích  ≥ 20T sẽ tiến hành san gạt, đầm chặt ngay đống tro thành từng lớp, mỗi lớp có độ dày 0,3 ÷ 0,4m, kết hợp phun nước giữ ẩm (khi cần thiết), diện tích mỗi ô thi công khoảng 50 × 75m trong ô quy hoạch khoảng 150 × 150m.

Sau khi hoàn thành mỗi ô thi công, tiến hành sử dụng xe lu ≥ 10T lu 1 lượt đi tới và 1 lượt đi lùi để làm phẳng bề mặt. Độ đầm chặt yêu cầu tối thiểu phải đạt K  ≥ 90. Sau khi đạt yêu cầu độ đầm chặt thì mới được phép thi công lớp tiếp theo.

Sau khi lớp 1 hoàn thành, đạt yêu cầu K ≥ 90 và có biên bản xác nhận của chủ đầu tư, nhà thầu mới tiến hành thi công lớp tiếp theo cho đến khi đạt cao độ ô tro sau khi hoàn thành thấp hơn mặt đường quy hoạch 0,5m thì dừng lại và chuyển sang thi công ô kế tiếp theo đúng thông báo của chủ đầu tư.

Khi hoàn tất việc bơm tro, xe sẽ di chuyển đến khu vực rửa xe quy định để rửa sạch bụi bám lại xung quanh thành và bánh xe. Sau đó di chuyển vào nhà máy để nhận tro và bắt đầu 1 chu trình mới…

Chủ động trong xử lý, tiêu thụ tro xỉ

Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân cho biết: từ năm 2015, có nhiều đơn vị quan tâm xin lấy mẫu tro phân tích và làm việc để tiêu thụ nguồn tro bay như: Công ty Duyên Hải, Công ty Bách Chiến, Công ty Long Thuận, Công ty Đức Thành…. Đặt biệt, Công ty Bách Chiến đã thử đóng bao Jumbo vận chuyển bằng đường biển xuất khẩu ra nước ngoài.

Bên cạnh đó, Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân cũng đã liên hệ các nhà máy xi măng lân cận trong khu vực để mời họ đến khảo sát đến nguồn tro bay để làm phụ gia xi măng.

Đồng thời, Công ty đã gửi mẫu phân tích thành phần để các đơn vị sử dụng tro, xỉ xem xét nếu đơn vị nào có nhu cầu thì cung cấp. Khối lượng tro bay đã cấp cho các đơn vị này trong năm 2016 là 8.600 tấn, trong 6 tháng đầu năm 2017 là 15.150 tấn.

Hiện nay, một số đơn vị cũng đã tiến hành lấy mẫu tro xỉ về thử nghiệm với kết quả đạt được và dự kiến sẽ sử dụng tro xỉ trong thời gian tới như: Công ty Phú Thành Lộc lấy tro bay cung cấp cho Nhà máy xi măng này với khối lượng khoảng 3000 tấn/ tháng; Tập đoàn Ximang Vissai Ninh Bình; Công ty Hòa kiến Nhân để sản xuất gạch không nung. Trong đó, Công ty Hòa Kiến Nhân đã bắt đầu lấy xỉ than từ ngày 14/8/2017 bằng tàu 3.000 DWT cập cảng tổng hợp Vĩnh Tân để cung cấp cho Chi nhánh Công ty Cổ phần xi măng Thăng Long.

Cần sớm ban hành quy chuẩn về sử dụng tro xỉ

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân đang gặp các khó khăn, như chưa có quy định, tiêu chuẩn cụ thể của Nhà nước về việc sử dụng tro, xỉ để san lấp mặt bằng, sử dụng trong xây dựng,…

Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền cho nhân dân cả nước nói chung và khu vực miền Nam nói riêng về việc sử dụng tro, xỉ làm gạch không nung trong xây dựng còn nhiều hạn chế, nên các doanh nghiệp tiêu thụ tro xỉ còn sản xuất cầm chừng, đầu ra tiêu thụ không ổn định. 

Vì vậy, Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân kiến nghị các bộ, ngành Trung ương sớm ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn sử dụng tro, xỉ trong việc san lắp mặt bằng, xây dựng và hỗ trợ trong việc tuyên truyền rộng rãi trong nhân dân về việc sử dụng sản phẩm làm từ tro xỉ trong xây dựng (như gạch không nung, bê tông đầm lăng, phụ gia trong bê tông tươi…).

Năm 2015, Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân đã sản xuất được 5,552 tỷ kWh, đạt 112,8%; năm 2016 là 7,105 tỷ kWh, đạt 101% so với kế hoạch được EVN, GENCO3 giao.

Kế hoạch sản xuất năm 2017 là 7,256 tỷ kWh (tăng 3,1% so với năm 2016), trong đó sản lượng điện 6 tháng mùa khô là 3,724 tỷ kWh (tăng 5,2% so với năm 2016). Sản lượng điện lũy kế đến hết ngày 14/8/2017 là 4,073 tỷ kWh, đạt 56,13% kế hoạch năm.

XUÂN THÀNH