Giải pháp tiết kiệm điện chiếu sáng

Theo nghiên cứu của Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam, điện năng phục vụ chiếu sáng của nước ta hiện chiếm khoảng 25,3% tổng lượng điện tiêu thụ. Trong đó, tỷ phần tiêu thụ điện cho chiếu sáng được phân bổ lần lượt là 46% cho chiếu sáng khu vực dân cư, 35% cho khu vực thương mại, 19% cho khu vực công nghiệp và các khu vực khác. Các thiết bị chiếu sáng truyền thống như đèn sợi đốt, đèn Halogen, đèn huỳnh quang compact (CFL) mà hầu hết các dự án chiếu sáng đang sử dụng đều tiêu tốn năng lượng rất cao. Bởi vậy, mặc dù diện tích không gian được chiếu sáng còn khiêm tốn so với nhu cầu nhưng tỷ lệ điện chiếu sáng của cả nước vẫn cao hơn đáng kể so với các quốc gia khác.

Để tiết kiệm điện năng dành cho chiếu sáng ngày một lớn trong những năm tới, cùng với các giải pháp về thiết kế, quản lý, vận hành hệ thống chiếu sáng; tuyên truyền nâng cao ý thức cộng đồng thì việc ứng dụng công nghệ chiếu sáng hiện đại được cho là giải pháp then chốt.

Theo thống kê, hiện thị phần chiếu sáng trong nhà ở Việt Nam đang sử dụng khoảng 200 triệu bóng đèn, trong đó có 50 triệu đèn sợi đốt; thị phần chiếu sáng ngoài trời với 650.000 bộ đèn, 80% đường phố được chiếu sáng bằng hệ thống chiếu sáng hiệu suất cao (HPS, MH,CFL).

Một tính toán của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho thấy, nếu thay thế 20 triệu bóng đèn sợi đốt loại 60W bằng 20 triệu bóng đèn compact (CFL) loại 11W có quang thông tương đương sẽ giảm công suất phụ tải toàn bộ là 783MW. Qua đó, tiết kiệm được 550.000 tấn than, giảm lượng lớn khí thải ra môi trường, đồng thời tiết kiệm được 15.304 tỷ đồng. Lượng điện tiết kiệm được tương đương với lượng điện tiêu thụ của 10-12 tỉnh miền Bắc.

Song song với quá trình loại bỏ đèn sợi đốt, các chuyên gia chuyên ngành điện cho rằng, cần đẩy mạnh phát triển công nghệ chiếu sáng LED - nguồn sáng siêu tiết kiệm điện, thân thiện môi trường của thế kỷ XXI.

Theo Chủ tịch Hội Vật lý Việt Nam - Phan Hồng Khôi, công nghệ chiếu sáng bằng đèn LED có nhiều ưu điểm vượt trội như tiết kiệm 30 - 90% lượng điện so với các loại đèn truyền thống, chất lượng chiếu sáng ưu việt với hiệu suất phát quang hiện > 100lm/W, dự kiến sẽ tăng lên 200lm/W trong vài năm tới. Mặt khác, tuổi thọ của công nghệ này là 30.000 - 100.000 giờ, cao gấp 5 - 7 lần đèn có khí. Công nghệ chiếu sáng LED cũng được đánh giá là thân thiện với môi trường (không chứa thủy ngân), đồng thời có khả năng tích hợp với các công nghệ điều khiển kết hợp với các nguồn năng lượng tái tạo. Bởi những ưu điểm vượt trội này, công nghệ chiếu sáng bằng LED đang trở thành hướng tiết kiệm năng lượng quan trọng trong chiếu sáng của nhiều quốc gia. Một nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ mới đây đã dự báo đến năm 2020, sản phẩm công nghệ LED chiếm trên 70% thị trường chiếu sáng toàn thế giới.

Ưu điểm là vậy, nhưng công nghệ LED cho chiếu sáng ở Việt Nam còn khá mới mẻ, hiện mới có khoảng 20 công ty sản xuất đèn chiếu sáng LED với công suất và thị trường chưa nhiều. Công nghệ chiếu sáng này đã được ứng dụng thử nghiệm tại một số địa điểm như tòa nhà Bộ Công Thương, Viện Khoa học Công nghệ Việt Nam, một số tuyến đường của Thủ đô Hà Nội, Đà Nẵng, TP Hồ Chí Minh hay tổ hợp hệ thống đèn LED - pin mặt trời - máy phát điện gió của Công ty Fawoo Kidi tại Khu Công nghệ cao TP Hồ Chí Minh và Khu Công nghệ cao Hòa Lạc… Tuy nhiên, điều đáng tiếc hiện nay là nhiều người tiêu dùng chưa hiểu nhiều về LED chiếu sáng.

Để tiết kiệm năng lượng chiếu sáng, thúc đẩy công nghệ chiếu sáng LED phát triển tốt và bền vững ở Việt Nam, những rào cản trên cần phải được tháo gỡ.

Chủ tịch Hội Vật lý Việt Nam cho rằng, cần nhanh chóng hỗ trợ cho ngành công nghiệp chiếu sáng nước ta tiếp thu và làm chủ công nghệ chiếu sáng hiện đại, đặc biệt là công nghệ chiếu sáng LED. Cụ thể, Chính phủ cần đưa công nghệ sản xuất đèn LED dùng cho chiếu sáng - công nghệ dựa trên nền tảng công nghệ bán dẫn vi điện tử, vào danh mục lĩnh vực thuộc công nghệ cao. Nâng cấp phòng kiểm chuẩn quốc gia về đo lường, kiểm định các sản phẩm chiếu sáng hiệu suất cao đạt tiêu chuẩn quốc tế. Đồng thời, cần có chính sách khuyến khích và hỗ trợ các xí nghiệp, các viện, trung tâm nghiên cứu R&D trong việc tiếp nhận và phát triển công nghệ chiếu sáng hiệu suất cao nói chung và công nghệ chiếu sáng LED nói riêng. Mặt khác, ưu tiên phê duyệt các dự án ODA về chuyển giao công nghệ sản xuất đèn LED và các loại đèn có hiệu suất cao, thân thiện môi trường khác.

Theo: ĐBND