Thảo luận kế hoạch triển khai ‘chuyển đổi năng lượng công bằng’ ở Việt Nam năm 2025

‘Chuyển đổi năng lượng công bằng’: Tình hình ở Nam Phi, Indonesia và các nguyên tắc Việt Nam cần lưu ý Như chúng ta đều biết, để triển khai thỏa thuận Nhóm đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng (Just Energy Transition Partnership - JETP), Việt Nam đã ra mắt Kế hoạch huy động nguồn lực (Resource Mobilisation Plan - RMP) vào cuối năm 2023, nhân dịp COP28 tại UAE. Dưới đây, chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam cập nhật về tình hình triển khai ở Nam Phi, Indonesia và thông tin thêm về cách phân loại, những nguyên tắc chung để lựa chọn dự án tham gia, cũng như các tiêu chí cần phải đáp ứng của JETP để bạn đọc cùng tham khảo.

Góc nhìn khác về chuyển đổi năng lượng công bằng ở Nam Phi, Indonesia, Việt Nam Từ sau COP26, hợp tác Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) đang được ca ngợi như phương pháp nước giàu cấp tài chính cho các nước nghèo để thoát khỏi nhiên liệu hóa thạch. Nhưng TS. Sean Sweeney của Đại học Thành phố New York [*] lại có góc nhìn khác về thỏa thuận này. (Lược dịch của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam).

Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long cho biết: Đối tác chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP) là một cam kết quốc tế, tuyên bố chính trị của Việt Nam vào tháng 12/2022, trong khuôn khổ hợp tác giữa Việt Nam và Nhóm Đối tác Quốc tế (IPG), bao gồm các nước G7, Đan Mạch, Na Uy. Thỏa thuận này nhằm hỗ trợ Việt Nam huy động 15,5 tỷ USD từ nguồn tài chính công và tư nhân trong vòng 3-5 năm trên hành trình chuyển dịch năng lượng.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Phiên họp lần thứ 5 Ban Chỉ đạo quốc gia thực hiện cam kết của Việt Nam tại COP26, Bộ Công Thương đã tiếp nhận nhiệm vụ làm Cơ quan thường trực của Ban Thư ký JETP và phối hợp với đầu mối các đối tác quốc tế (gồm Liên minh châu Âu và Vương quốc Anh) rà soát, lựa chọn các dự án có tính đột phá để thúc đẩy quá trình chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long: Sau cam kết tại COP26, Việt Nam đã nhanh chóng cụ thể hóa các nhiệm vụ, giải pháp để thực hiện cam kết của mình như: Sửa đổi, ban hành hàng loạt khuôn khổ pháp lý, cơ chế, chính sách để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc nhằm thúc đẩy các dự án chuyển dịch năng lượng, góp phần thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Cuộc họp được chia làm hai phiên. Tại phiên thứ nhất, các đại biểu đã được lắng nghe bà Ramla Khalidi - Trưởng Đại diện Thường trú của UNDP tại Việt Nam trình bày báo cáo về các hoạt động hỗ trợ Ban Thư ký JETP Việt Nam.

Bà Ramla cho biết: Năm 2024, các bên đã cùng nhau rà soát, lựa chọn và đề xuất 8 dự án ưu tiên để triển khai trong khuôn khổ JETP. Tuy nhiên, các dự án này vẫn còn một số rào cản cần phải giải quyết.

Cũng theo bà Ramla: Năm 2025, chương trình sẽ tiếp tục rà soát danh mục các dự án do các bộ, ngành, cũng như địa phương đề xuất để mở rộng danh mục, cơ hội hợp tác về tài chính và đầu tư cho các dự án JETP.

Tiếp nối báo cáo của đại diện UNDP, bà Nguyễn Thị Lâm Giang - Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm Năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công Thương) trình bày dự thảo kế hoạch hoạt động năm 2025 của Ban Thư ký JETP.

Bà Nguyễn Thị Lâm Giang cho biết: Nội dung dự thảo kế hoạch được Vụ Tiết kiệm Năng lượng và Phát triển bền vững và Cục Điện lực đề xuất để triển khai Nhóm Tổng hợp và Năng lượng của Ban Thư ký, nội dung của các Nhóm công tác khác sẽ được bổ sung bằng văn bản (sau khi các bộ, ngành thực hiện xong việc sắp xếp bộ máy).

Cụ thể, nội dung về công tác tổng hợp bao gồm các hoạt động như:

1. Hoàn thiện thủ tục kiện toàn Ban Thư ký, ban hành Quy chế hoạt động và trình Trưởng ban Thư ký phê duyệt khung đánh giá, giám sát thực hiện JETP.

2. Tổ chức rà soát, đánh giá và cập nhật kế hoạch huy động nguồn lực trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

3. Thực hiện các nội dung truyền thông cho JETP (như vận hành trang thông tin điện tử, các hoạt động tuyên truyền).

Các nội dung về năng lượng bao gồm:

Một là: Xây dựng sổ tay hướng dẫn các tiêu chí rà soát dự án đảm bảo huy động hiệu quả nguồn lực JETP.

Hai là: Tổ chức các cuộc họp kỹ thuật với các tiểu nhóm về năng lượng gồm:

1. Điện gió ngoài khơi và Trung tâm công nghiệp dịch vụ năng lượng tái tạo.

2. Lưu trữ năng lượng và thuỷ điện tích năng.

3. Năng lượng tái tạo và năng lượng mới.

4 Lưới điện thông minh.

5. Tiết kiệm và hiệu quả năng lượng.

6. Chuyển đổi các nhà máy nhiệt điện than.

7. Đào tạo, nâng cao năng lực.

Phiên thứ hai có sự tham dự của đại diện Liên minh châu Âu, Vương quốc Anh và một số ngân hàng trong Liên minh tài chính Glasgow vì mục tiêu phát thải ròng bằng 0 - GFANZ và một số ngân hàng quốc tế như: HSBC, MUFG, Mizuho, Citi, Standard Chatter. Nội dung của phiên hai tập trung thảo luận với các ngân hàng và đối tác IPG về tình hình triển khai JETP.

Quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) là quan hệ đối tác giữa các quốc gia phát triển để hỗ trợ Việt Nam thực hiện chuyển dịch năng lượng theo hướng phát triển năng lượng sạch, giảm phát thải khí nhà kính, ứng phó với biến đổi khí hậu nhằm thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Tháng 12/2022, Việt Nam là quốc gia thứ 3 trên thế giới thông qua JETP với các nước G7, EU, Đan Mạch và Na Uy (Nhóm đối tác quốc tế IPG)./.

BBT TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM