Nghị định 61 quy định cấp giấy phép hoạt động điện lực (kể từ tháng 3/2025)

Cơ chế ‘phí công suất’ cho nguồn điện sử dụng khí trong nước và LNG nhập khẩu ở Việt Nam Việt Nam có mức tăng trưởng GDP hàng năm cao và duy trì được trong nhiều năm. Yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ là tăng trưởng GDP năm 2025 khoảng 8% để tạo đà, tạo lực, tạo thế cho giai đoạn 2026-2030 tăng trưởng 2 con số, đòi hỏi phải có nguồn cung cấp điện năng đầy đủ, ổn định và tin cậy. Nhưng để có nguồn điện đáp ứng được các mục tiêu lớn của Chính phủ, chúng ta cần thay đổi thực chất khuôn khổ pháp lý áp dụng cho các dự án nguồn điện lớn theo Quy hoạch điện VIII.

Những thuận lợi và khuyết thiếu cần bổ sung cho dự án điện hạt nhân đầu tiên của Việt Nam Như chúng ta đều biết, Chỉ thị đầu tiên của năm 2025 (số 1/CT-TTg, ngày 3/1) Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ trưởng Công Thương chỉ đạo triển khai, hoàn thành công tác đầu tư dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận trong 5 năm. Sau chỉ đạo của Thủ tướng, câu hỏi được dư luận quan tâm là: Trong khoảng thời gian này, chúng ta có thể hoàn thành được không? Để giải đáp phần nào cho nội dung này, bước đầu, Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam có một số trao đổi, nhận định, đề xuất dưới đây.

Điều kiện cấp giấy phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực phát điện:

Tổ chức được cấp giấy phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực phát điện khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:

1. Tổ chức được thành lập hợp pháp theo quy định của pháp luật, gồm: Doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật Doanh nghiệp, hợp tác xã được thành lập và hoạt động theo Luật Hợp tác xã và tổ chức khác được thành lập theo quy định của pháp luật có liên quan.

2. Có ít nhất 1 người quản lý kỹ thuật có thời gian làm việc trong lĩnh vực phát điện ít nhất 5 năm và có bằng tốt nghiệp đại học trở lên thuộc một trong các chuyên ngành: Kỹ thuật điện, công nghệ kỹ thuật điện, điện tử, tự động hóa, hoặc ngành kỹ thuật, công nghệ kỹ thuật khác.

3. Có ít nhất 4 người trực tiếp tham gia công tác vận hành được đào tạo, kiểm tra đáp ứng yêu cầu về vận hành nhà máy điện theo quy định về điều độ, vận hành hệ thống điện quốc gia; được huấn luyện, sát hạch đáp ứng yêu cầu theo quy định về an toàn điện và đáp ứng điều kiện chuyên môn sau đây:

a. Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên chuyên ngành kỹ thuật đối với công trình phát điện có công suất trên 30 MW.

b. Có bằng tốt nghiệp cao đẳng trở lên chuyên ngành kỹ thuật đối với công trình phát điện có công suất từ 10 MW đến 30 MW.

c. Có bằng tốt nghiệp trung cấp trở lên, hoặc tương đương chuyên ngành kỹ thuật đối với công trình phát điện có công suất dưới 10 MW.

4. Có hạng mục công trình, công trình phát điện phù hợp với quy hoạch phát triển, điện lực, phương án phát triển mạng lưới cấp điện trong quy hoạch tỉnh, kế hoạch thực hiện quy hoạch phát triển điện lực, kế hoạch thực hiện quy hoạch tỉnh. Trong đó có nội dung về phương án phát triển mạng lưới cấp điện và các quyết định điều chỉnh (nếu có), trừ trường hợp quy định tại Điểm a, Điểm b Khoản 5 Điều 10 Luật Điện lực.

5. Có dự án được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư, hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư (trừ trường hợp dự án đầu tư không cần phải được chấp thuận chủ trương đầu tư).

6. Có quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường đối với dự án phải thực hiện đánh giá tác động môi trường; đối với dự án không phải thực hiện đánh giá tác động môi trường, có giấy phép môi trường, hoặc đăng ký môi trường.

7. Dự án đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao đất, hoặc cho thuê đất, giao khu vực biển để thực hiện dự án.

8. Đối với nhà máy thủy điện: Có quy trình vận hành hồ chứa thủy điện; có phương án ứng phó tình huống khẩn cấp, có phương án bảo vệ đập, hồ chứa thủy điện được phê duyệt theo quy định của Luật Điện lực.

9. Có hạng mục công trình, công trình phát điện được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận kết quả nghiệm thu về phòng cháy và chữa cháy theo quy định của Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

10. Có hạng mục công trình, công trình phát điện được xây dựng, lắp đặt theo thiết kế được phê duyệt, đáp ứng điều kiện đưa hạng mục công trình, công trình vào khai thác, sử dụng.

11. Đối với điện mặt trời mái nhà tự sản xuất tự tiêu thụ và bán điện dư vào hệ thống điện quốc gia, hoặc tham gia cơ chế mua bán điện trực tiếp qua lưới điện kết nối riêng phải được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận đăng ký phát triển điện mặt trời mái nhà và đáp ứng điều kiện theo các trường hợp sau đây:

a. Công trình có quy mô công suất lắp đặt từ 1 MW đến dưới 10 MW phải đáp ứng các quy định tại các khoản 1, 4, 5, 6, 9 và khoản 10 nêu trên.

b. Công trình có quy mô công suất lắp đặt từ 10 MW trở lên phải đáp ứng các quy định từ khoản 1 đến khoản 7, khoản 9 và khoản 10 nêu trên.

Điều kiện cấp giấy phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực truyền tải điện:

Tổ chức được cấp giấy phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực truyền tải điện khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:

1. Tổ chức được thành lập hợp pháp theo quy định của pháp luật, gồm: Doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật Doanh nghiệp, hợp tác xã được thành lập và hoạt động theo Luật Hợp tác xã và tổ chức khác được thành lập theo quy định của pháp luật có liên quan.

2. Có ít nhất 1 người quản lý kỹ thuật có thời gian làm việc trong lĩnh vực truyền tải điện ít nhất 5 năm và có bằng tốt nghiệp đại học trở lên thuộc một trong các chuyên ngành: kỹ thuật điện, công nghệ kỹ thuật điện, điện tử, tự động hóa, hoặc ngành kỹ thuật, công nghệ kỹ thuật khác.

3. Có ít nhất 4 người trực tiếp tham gia công tác vận hành được đào tạo, kiểm tra đáp ứng yêu cầu về vận hành lưới điện truyền tải theo quy định về điều độ, vận hành hệ thống điện quốc gia; được huấn luyện, sát hạch đáp ứng yêu cầu theo quy định về an toàn điện và đáp ứng điều kiện chuyên môn sau đây:

a. Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên chuyên ngành kỹ thuật đối với lưới điện truyền tải có cấp điện áp bằng, hoặc lớn hơn 500 kV.

b. Có bằng tốt nghiệp cao đẳng trở lên chuyên ngành kỹ thuật đối với lưới điện truyền tải có cấp điện áp 220 kV.

4. Có hạng mục công trình, công trình truyền tải điện phù hợp với quy hoạch phát triển điện lực, kế hoạch thực hiện quy hoạch phát triển điện lực và các quyết định điều chỉnh (nếu có).

5. Có dự án được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư, hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư (trừ trường hợp dự án đầu tư không cần phải được chấp thuận chủ trương đầu tư).

6. Có quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường đối với dự án phải thực hiện đánh giá tác động môi trường; đối với dự án không phải thực hiện đánh giá tác động môi trường, có giấy phép môi trường, hoặc đăng ký môi trường.

7. Dự án đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao đất hoặc cho thuê đất, giao khu vực biển để thực hiện dự án.

8. Có hạng mục công trình, công trình lưới điện truyền tải được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận kết quả nghiệm thu về phòng cháy và chữa cháy theo quy định của Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

9. Có hạng mục công trình, công trình lưới điện truyền tải được xây dựng, lắp đặt theo thiết kế được phê duyệt, đáp ứng điều kiện đưa hạng mục công trình, công trình vào khai thác, sử dụng.

Điều kiện cấp giấy phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực phân phối điện:

Tổ chức được cấp giấy phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực phân phối điện khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:

1. Tổ chức được thành lập hợp pháp theo quy định của pháp luật, gồm: Doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật Doanh nghiệp, hợp tác xã được thành lập và hoạt động theo Luật Hợp tác xã và tổ chức khác được thành lập theo quy định của pháp luật có liên quan.

2. Có ít nhất 1 người quản lý kỹ thuật có thời gian làm việc trong lĩnh vực phân phối điện ít nhất 3 năm và có bằng tốt nghiệp đại học trở lên thuộc một trong các chuyên ngành kỹ thuật điện, công nghệ kỹ thuật điện, điện tử, tự động hóa hoặc ngành kỹ thuật, công nghệ kỹ thuật khác.

3. Có ít nhất 4 người trực tiếp tham gia công tác vận hành đáp ứng các điều kiện sau đây:

a. Có bằng tốt nghiệp trung cấp trở lên, hoặc tương đương chuyên ngành kỹ thuật.

b. Được đào tạo, kiểm tra đáp ứng yêu cầu về vận hành lưới điện phân phối theo quy định về điều độ, vận hành hệ thống điện quốc gia và được huấn luyện, sát hạch đáp ứng yêu cầu theo quy định về an toàn điện.

4. Có hạng mục công trình, công trình lưới điện phân phối phù hợp với phương án phát triển mạng lưới cấp điện trong quy hoạch tỉnh, kế hoạch thực hiện quy hoạch tỉnh trong đó có nội dung về phương án phát triển mạng lưới cấp điện và các quyết định điều chỉnh (nếu có), trừ trường hợp quy định tại Điểm c Khoản 5 Điều 10 Luật Điện lực.

5. Có dự án lưới điện phân phối được cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư, hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư, hoặc thuộc danh mục lưới điện trung áp, hạ áp được UBND cấp tỉnh phê duyệt theo quy định tại Điểm a Khoản 3 Điều 13 Luật Điện lực (trừ trường hợp dự án đầu tư không cần phải được chấp thuận chủ trương đầu tư).

6. Dự án đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao đất, hoặc cho thuê đất, giao khu vực biển để thực hiện dự án.

7. Có hạng mục công trình, công trình lưới điện phân phối được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận kết quả nghiệm thu về phòng cháy và chữa cháy theo quy định của Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.

8. Có hạng mục công trình, công trình lưới điện phân phối được xây dựng lắp đặt theo thiết kế được phê duyệt, đáp ứng điều kiện đưa hạng mục công trình, công trình vào khai thác, sử dụng.

Điều kiện cấp giấy phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực bán buôn điện:

Tổ chức được cấp giấy phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực bán buôn điện khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:

1. Tổ chức được thành lập hợp pháp theo quy định của pháp luật, gồm: Doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật Doanh nghiệp; hợp tác xã được thành lập và hoạt động theo Luật Hợp tác xã và tổ chức khác được thành lập theo quy định của pháp luật có liên quan.

2. Có phương án hoạt động bán buôn điện.

3. Có ít nhất 1 người quản lý kinh doanh bán buôn điện có bằng tốt nghiệp đại học trở lên thuộc một trong các ngành công nghệ, kỹ thuật điện, kinh tế, tài chính, hoặc ngành đào tạo khác và có thời gian làm việc trong lĩnh vực kinh doanh mua bán điện ít nhất 5 năm.

Điều kiện cấp giấy phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực bán lẻ điện:

Tổ chức được cấp giấy phép hoạt động điện lực trong lĩnh vực bán lẻ điện khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:

1. Tổ chức được thành lập hợp pháp theo quy định của pháp luật, gồm: doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật Doanh nghiệp; hợp tác xã được thành lập và hoạt động theo Luật Hợp tác xã và tổ chức khác được thành lập theo quy định của pháp luật có liên quan.

2. Có phương án hoạt động bán lẻ điện.

3. Có ít nhất 1 người quản lý kinh doanh bán lẻ điện, có bằng tốt nghiệp đại học trở lên thuộc một trong các ngành công nghệ, kỹ thuật điện, kinh tế, tài chính, hoặc ngành đào tạo khác và có thời gian làm việc trong lĩnh vực kinh doanh mua bán điện ít nhất 3 năm.

Nghị định này có hiệu lực thi hành từ ngày ký ban hành (ngày 4/3/2025)./.

BBT TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM