"Ngành Than đang phát triển đúng hướng"

Năm bản lề cho mục tiêu phát triển của TKV
Thách thức năng lượng và vị thế ngành Than

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Đức Long.

Hôm nay, tôi rất vui mừng được đến dự Hội nghị tổng kết công tác sản xuất - kinh doanh của Tập đoàn than năm 2017 và triển khai nhiệm vụ năm 2018.

Có thể nói rằng, hôm nay qua số liệu đến thời điểm này, chúng tôi hết sức phấn khởi đối với kết quả của Tập đoàn. Năm 2017 là năm mà chúng tôi nói rằng, chưa năm nào mà Tập đoàn than vượt qua nhiều khó khăn như năm 2017. Năm 2017, cùng với những thuận lợi khó khăn chung của cả nước thì tỉnh Quảng Ninh và TKV và đặc biệt là ngành Than trên tỉnh Quảng Ninh hết sức khó khăn.

Khó khăn thứ nhất là mưa quá nhiều, theo thống kê năm 2017, tỉnh Quảng Ninh có 120 ngày mưa, có vùng thống kê là 132 ngày/năm, do vậy tác động trực tiếp đến hoạt động sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp, nhất là liên quan đến xây dựng, liên quan đến hoạt động của ngành Than.

Năm nay mưa quá nhiều, Quảng Ninh chịu khó khăn kép, nghĩa là ngành Than không thể tiêu thụ vào thị trường của ngành Điện do ngành Điện phát huy tối đa công suất thủy điện (như trong báo cáo đã nêu, so với con số dự kiến đầu năm giảm mất 7 triệu tấn than cho EVN) và đồng thời, tiêu thụ nội địa trong điện giảm như vậy cũng làm ảnh hưởng tới vấn đề về thu nhập, việc làm và tăng trưởng cho ngành Than đối với tỉnh Quảng Ninh.

Nhưng có thể nói rằng, trong năm 2017 và đến hôm nay, chúng tôi rất phấn khởi. Những tháng cuối năm, dưới sự quan tâm của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương và đặc biệt  là cố gắng của các đồng chí lãnh đạo Tập đoàn, sự hỗ trợ của EVN và các khách hàng, kết thúc năm 2017, tiêu thụ than đã đạt 35,6 triệu tấn than - đây là con số mà chúng tôi thấy rằng hết sức phấn khởi, khi mà cuối năm 2017, chúng tôi làm việc với các đồng chí lãnh đạo Tập đoàn, thì khả năng chỉ tiêu thụ được 33 triệu tấn, nhưng đến cuối năm nay đã tiêu thụ được như vậy.

Chính vì vậy, mà tất cả các chỉ tiêu của Tập đoàn đã hoàn thành và hoàn thành vượt mức kế hoạch đề ra, đặc biệt các ngành kinh doanh của TKV đều có lãi. Một năm khó khăn như thế mà vượt được lên như vậy, đặc biệt là trong chiến lược đầu tư phát triển alunin, là dự án mà khi chủ trương đầu tư triển khai thực hiện cũng có nhiều ý kiến khác nhau, nhưng qua kết quả của năm 2017 thì có thể khẳng định rằng, các chủ trương của Đảng và Nhà nước, Chính phủ là hết sức đúng đắn, thị trường này đang đà tăng giá, thì hiệu quả nhìn thấy là rất rõ.

Ngành Than, năm 2017, đóng góp GDP cho tỉnh Quảng Ninh là 18,5% trong cơ cấu GDP, nhưng những đóng góp của ngành Than là hết sức quan trọng trong thu nội địa của chúng tôi.

Năm 2017, chúng tôi thu ngân sách nội địa trên địa bàn đạt 26.500 tỷ, vượt dự toán của Trung ương giao và tăng 10% so với cùng kỳ, cộng với 10.600 tỷ của xuất nhập khẩu, thì tổng thu ngân sách của chúng tôi trên địa bàn là 38.597 tỷ.

Nếu nói thu nội địa, chúng tôi đứng thứ 5 toàn quốc, trong đó có đóng góp của ngành Than là gần 11 nghìn tỷ (chiếm gần 40% thu nội địa), đã khẳng định đóng góp vào ngân sách, GDP của tỉnh. Đồng thời giải quyết cho gần 10 vạn công nhân, mỗi một một gia đình kèm theo 3-4 người nữa, chiếm khoảng 30% dân số của tỉnh Quảng Ninh gắn với ngành Than, thì đây là vấn đề mà chúng tôi thấy hết sức phấn khởi.

Mặc dù có những lúc khó khăn, không tiêu thụ được than, thời điểm cao nhất có những lúc lên đến 11 triệu tấn than tồn, nhưng chúng ta vẫn vượt qua, đến thời điểm này hết sức phấn khởi.

Cũng xin báo cáo với các đồng chí rằng, trong quá trình chỉ đạo các cam kết cũng như thực hiện nghiêm Chỉ thị 21 của Thủ tướng về tăng cường quản lý trong hoạt động sản xuất - kinh doanh than, thì chúng tôi cũng đánh giá cao sự chỉ đạo của Tập đoàn, việc thực hiện hết sức nghiêm túc, cùng với Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh trong những năm qua và đặc biệt là năm 2017…

Chúng tôi đánh giá rất cao công tác bảo vệ môi trường của ngành Than, mặc dù ngành Than là ngành khai khoáng, có tác động rất lớn đến tiêu cực của môi trường trong vấn đề liên quan đến phát triển bền vững của tỉnh Quảng Ninh trong chiến lược phát triển. Hiện nay, trong chiến lược phát triển của tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020 là phải chuyển đổi cơ cấu dịch vụ đi đầu, công nghiệp thứ hai và tiếp đó là nông nghiệp và phát triển bền vững, thì ngành Than đang đi theo đúng hướng này và định hướng phát triển của tỉnh Quảng Ninh.

Trong nhiều năm qua, các đồng chí đã đầu tư các trạm thu gom nước, rác thải để xử lý, cũng như hoàn nguyên môi trường khai thác lộ thiên. Đặc biệt năm 2017, TKV đã khánh thành băng tải dài 6km, từ Khe Ngát đến cảng Điền Công, với sản lượng vận chuyển 6 triệu tấn/năm, đây là băng tải cuối cùng trong tổng số băng tải, đưa công xuất vận tải mỗi năm 20 triệu tấn ra cảng và hoàn thành cơ bản cam kết này, chúng tôi đánh giá rất cao Tập đoàn. Đồng thời, ngành Than đã đầu tư các công nghệ khai thác, giảm tổn thất than, cũng như đảm bảo năng suất tăng cao và giảm sức lao động… ngành Than đã đi theo đúng hướng.

Trong những năm qua, trong quá trình đầu tư các dự án trên địa bàn, tỉnh Quảng Ninh đã ưu tiên giải quyết các vấn đề vướng mắc các dự án mà TKV triển khai. Chúng tôi cũng biết rằng, để đầu tư một mỏ mới là hết sức vất vả, đầu tư một mỏ mới phải mất chi phí từ 4.000-5.000 tỷ, mới có thể ra than, tuy nhiên không phải một sớm một chiều, mà phải mất vài năm…

Hôm vừa rồi, ngày 28-29/12/2017, Chính phủ triển khai kế hoạch năm 2018, tôi cũng được Thủ tướng Chính phủ cho phép phát biểu, tôi cũng đã báo cáo với Chính phủ, trong đó nêu ba kiến nghị của tỉnh Quảng Ninh, thì có một kiến nghị hết sức quan trọng đó là kiến nghị với Chính phủ tháo gỡ khó khăn cho ngành Than phát triển theo đúng Quy hoạch 403, xác định ngành Than là ngành đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia thì phải xác định ổn định trong quá trình đầu tư, trong vấn đề khai thác sản phẩm và thị trường, đồng thời là các chính sách liên quan đến việc bình đẳng giữa nhập và xuất khẩu đối với than, những vấn đề này là vấn đề hết sức quan trọng và phải có những cam kết dài hạn, như vậy thì mới vay được ngân hàng đầu tư, tính toán các mỏ mà chủ trương ngày càng xuống sâu đáp ứng Quy hoạch 403 và đáp ứng môi trường bền vững.

Với tinh thần chung, báo cáo với các đồng chí là hiện nay tiếp tục phát huy truyền thống kỷ luật và đồng tâm, vượt khó và nhất là ngành Than gắn bó với tỉnh Quảng Ninh như máu với thịt trong nhiều thế hệ lãnh đạo của Tỉnh, Tập đoàn đã cũng nhau chia sẻ, vượt qua khó.

Chúng tôi nhớ rằng năm 2015, vượt qua trận mưa lũ lịch sử ngày 28/7 và 5/8, thời điểm đó cũng tại hội trường trên này, tôi cũng phát biểu với Phó thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải, là chưa bao giờ khó khăn thiệt hại nặng nề như vậy, nhưng mà chúng ta đã vượt qua, ngành Than lúc đó thiệt hại khoảng 1.200 tỷ, tỉnh Quảng Ninh thiệt hại 1.500 tỷ, nhưng mà chúng ta vẫn vượt qua được. Càng vượt khó thì càng khẳng định được truyền thống kỷ luật và đồng tâm trong phát triển của chúng ta.

Hiện nay, tỉnh Quảng Ninh đang tiếp tục hoàn thiện các kết cấu hạ tầng hệ thống đường cao tốc cũng như hệ thống cảng biển, chúng tôi đang phấn đấu chậm nhất đến ngày 30/6/2018 sẽ thông được tuyến cầu Bạch Đằng cao tốc nối từ cảng Đình Vũ ra TP. Hạ Long đến Vân Đồn và sẽ khánh thành một chuỗi dự án này… Đây cũng là một trong những cơ hội phát triển kinh tế - xã hội chung của tỉnh Quảng Ninh kết nối vùng và quốc tế, trong đó tạo cơ hội phát triển cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước, trong đó có các doanh nghiệp ngành Than chúng ta.

Đồng thời, tỉnh Quảng Ninh đang tiếp tục cải cách các thủ tục hành chính với tinh thần nhanh nhất phục vụ các doanh nghiệp, và trên tình thần cùng đồng hành tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp. Doanh nghiệp khó khăn, tỉnh khó khăn, doanh nghiệp thành công thì tỉnh thành công. Và với tinh thần đó, năm 2018, tỉnh Quảng Ninh sẽ triển khai nghiêm túc Nghị quyết 01 của Chính phủ. Về phía tỉnh Quảng Ninh đang đặt ra mục tiêu năm 2018 này là phải tăng trưởng GDP trên 10,2% và thu ngân sách nội địa phấn đấu thu ít nhất là 3.360 tỷ, thu xuất nhập khẩu trên 10 nghìn tỷ, để tổng thu ngân sách trên địa bàn của tỉnh Quảng Ninh năm 2018 là khoảng 40.360 tỷ, huy động nguồn lực xã hội phấn đấu tăng 10% cho đầu tư phát triển…

Theo mục tiêu, phương hướng năm 2018, vấn đề thứ nhất mà TKV đề ra là thực hiện sản xuất và 36 triệu tấn than, tôi thấy là hết sức phấn khởi. Đây là một trong những nội dung chúng tôi cân đối cho mục tiêu phát triển chung của tỉnh, có đóng góp cho thu nội địa. Chúng tôi rất mong đối với Tập đoàn thì tiếp tục triển khai các bước tiếp theo của Quy hoạch 403, phát triển ngành Than, nhất là các quy hoạch vùng, các dự án cụ thể, triển khai, đẩy nhanh lập các dự án khảo sát thăm dò, phối hợp với chính quyền địa phương để làm sao các dự án chúng ta triển khai đúng quy hoạch, đảm bảo phát triển bền vững của ngành Than cũng như phát triển bền vững của tỉnh Quảng Ninh.

Vấn đề thứ hai là chúng ta tiếp tục phối hợp để tăng cường công tác quản lý nhà nước trong sản xuất kinh doanh, tiêu thụ trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, ngăn chặn không để xảy ra trái phép quản lý than từ đầu nguồn, từ trong các mỏ than, các khai trường. Hiện nay, các mỏ khai thác nhỏ lẻ (khai thác thổ phỉ) không còn, vậy các nguồn bây giờ chúng ta phải quản lý thật chặt, từ các khai trường, các mỏ. Chúng ta phải tăng cường hơn, nhất là đề cao trách nhiệm những người đứng đầu các công ty than, cũng như các công ty kho vận, vận chuyển các bãi than.

Vấn đề thứ ba là bảo vệ môi trường, thì chúng ta tiếp tục quan tâm, có 2 vấn đề chúng tôi muốn nhắc:

Một là, vấn đề kết thúc nhà sàng tuyển than Nam Cầu Trắng (31/12/2018). Theo đúng Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh, thì hiện nay tỉnh đã tạo điều kiện xong mặt bằng của Trung tâm sàng tuyển than Hòn Gai, cố gắng chúng ta hoàn thành giai đoạn 1, khi kết thúc nhà sàng Nam Cầu Trắng, thì các hoạt động này không ảnh hưởng đến vấn đề sàng tuyển, tiêu thụ than của Tập đoàn.

Hai là, vấn đề liên quan đến tăng cường thực hiện cam kết Đề án bảo vệ môi trường cấp bách của tỉnh sau mùa mưa lũ năm 2015. Những nơi di dân trong đề án này thì đề nghị Tập đoàn triển khai dứt điểm, đồng thời các dự án bảo vệ môi trường đã được Ủy ban tỉnh sắp tới đây phê duyệt chính thức thì triển khai theo cam kết này.

Một vấn đề nữa, đề nghị Tập đoàn tiếp tục quan tâm đến vấn đề an toàn lao động. Mặc dù năm 2017 là năm có tai nạn thấp nhất từ trước tới nay, nhưng số vụ vẫn còn lớn (16 vụ).

Bên cạnh đó, Đảng ủy của Tập đoàn với Đảng ủy của tỉnh tiếp tục phối hợp chặt chẽ trong công tác quản lý cán bộ đảng viên, cũng như gắn với từng địa phương trong thực hiện nhiệm vụ chung mà Tập đoàn giao cho các đơn vị cơ sở, nhưng đồng thời cũng là trách nhiệm của cán bộ đảng viên thuộc đảng bộ than Quảng Ninh tiếp tục triển khai thực hiện.

Và vấn đề cuối cùng, chúng tôi thống nhất với 3 đề nghị của Tập đoàn, đề nghị với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, liên quan đến tiêu thụ than trong chiến lược đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, vấn đề liên quan đến thuế, phí.

Đối với vấn đề liên quan đến cấp phép phí thăm dò khai thác, quá trình triển khai của TKV và các đơn vị hết sức khó khăn. Về vấn đề này, chiều nay tôi đã đăng ký làm việc với Bộ trưởng Bộ Tài Nguyên môi trường Trần Hồng Hà, và sẽ đề xuất với Bộ, ủy quyền cho tỉnh Quảng Ninh một số vấn đề liên quan đến thuế, phí, các lĩnh vực liên quan đến khoáng sản để có thể giải quyết nhanh nhất.

Một lần nữa thay mặt các đồng chí trong lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, chúng tôi rất cảm ơn đội ngũ công nhân viên chức của ngành Than, nhất là các đồng chí lãnh đạo Tập đoàn, một năm mà chúng ta đã vượt khó thành công. Chúng ta thấy rằng, mặc dù có những lúc khó khăn như vậy, nhưng chúng ta vẫn giữ được đội ngũ đoàn kết, vượt qua khó khăn, đóng góp cho tăng trưởng chung của Tập đoàn, đặc biệt là vấn đề an sinh - xã hội của tỉnh Quảng Minh. Đồng thời, cảm ơn Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương đã thường xuyên quan tâm đến Tập đoàn than, tỉnh Quảng Ninh năm qua, những năm trước đây và chúng tôi tiếp tục mong được sự quan tâm của các đồng chí trong thời gian tới.

Nhân dịp năm mới, kính chúc các đồng chí lãnh đạo Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương, chúc cho Tập đoàn của chúng ta năm 2018 này sẽ hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu mà Chính phủ giao cho Tập đoàn, cũng như là những đóng góp cho sự hoàn thành xuất sắc của tỉnh Quảng Ninh.

Xin trân trọng cảm ơn.

MAI THẮNG (LƯỢC GHI)