Thông tư 60 về giá bán điện, bổ sung quy định riêng cho trạm sạc xe điện

Thị trường điện cạnh tranh hướng tới bền vững: Khi nào trở thành hiện thực ở Việt Nam? Trong bối cảnh nhu cầu điện tăng nhanh, tỷ lệ năng lượng tái tạo ngày càng lớn và cam kết giảm phát thải ròng (Net Zero) vào năm 2050, Việt Nam đang ở một ngã rẽ chiến lược trong tổ chức hệ thống điện: Tiếp tục duy trì mô hình tập trung, hay chuyển sang thị trường điện cạnh tranh có khả năng thích ứng, thu hút vốn tư nhân và phản ánh đúng chi phí kinh tế (bao gồm cả chi phí truyền tải, phụ trợ, lưu trữ). Hội thảo “Phát triển thị trường điện cạnh tranh hướng tới bền vững” tổ chức ngày 7/11/2025 (Cục Điện lực - Bộ Công Thương phối hợp với Đại sứ quán Australia/chương trình P4I) đã là một điểm mốc để đánh giá tiến trình, chỉ ra điểm nghẽn và đề xuất giải pháp. Bài viết sau đây của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam tổng hợp và phân tích để trả lời câu hỏi: Thị trường điện cạnh tranh hướng tới bền vững: Khi nào trở thành hiện thực ở Việt Nam?

Thông tư số 60/2025/TT-BCT, ngày 2/12/2025 có nội dung như sau:

1. Thông tư tạo hành lang pháp lý thống nhất cho việc áp dụng giá điện đối với từng nhóm khách hàng, từng mục đích sử dụng và từng cấp điện áp; đồng thời xác định rõ trách nhiệm của các bên trong quan hệ mua bán điện.

2.Quy định về thực hiện giá bán lẻ điện cho các nhóm khách hàng sử dụng điện, giá bán điện cho các đơn vị bán lẻ điện theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Quyết định số 14/2025/QĐ-TTg ngày 29 tháng 5 năm 2025 của Thủ tướng Chính phủ quy định về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện.

3. Đối tượng áp dụng là các cơ quan, tổ chức, cá nhân mua bán điện từ hệ thống điện quốc gia tại khu vực nối lưới điện quốc gia; tại nông thôn, miền núi, biên giới, hải đảo khu vực chưa nối lưới điện quốc gia và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

4. Nguyên tắc chung được đặt ra là giá bán điện phải áp dụng đúng đối tượng, đúng mục đích sử dụng. Người mua điện có trách nhiệm kê khai trung thực mục đích sử dụng, trường hợp thay đổi phải thông báo cho bên bán trước ít nhất 15 ngày. Nếu áp dụng sai mục đích gây thiệt hại, hai bên có trách nhiệm truy thu, hoặc hoàn trả chênh lệch trong thời hạn tối đa 12 tháng trở về trước; đồng thời có quyền yêu cầu bồi thường theo quy định pháp luật và hợp đồng.

5. Thông tư cũng quy định chi tiết cách xử lý trong trường hợp một điểm sử dụng điện phục vụ nhiều mục đích khác nhau, cách tính sản lượng điện khi thay đổi giá, cũng như yêu cầu chốt chỉ số công tơ khi có điều chỉnh giá bán điện. Giá bán điện được xác định theo 3 cấp điện áp (cao áp, trung áp và hạ áp). Riêng cấp siêu cao áp được áp dụng giá của cấp 220 kV.

6. Đối với hình thức giá điện theo thời gian sử dụng trong ngày, Thông tư xác định rõ khung giờ cao điểm, bình thường và thấp điểm. Các đơn vị sản xuất, kinh doanh có máy biến áp chuyên dùng từ 25 kVA trở lên, hoặc sản lượng điện từ 2.000 kWh/tháng trở lên thuộc diện bắt buộc áp dụng hình thức ba giá. (Trường hợp từ chối lắp công tơ 3 giá, sau 2 lần thông báo, khách hàng có thể bị áp dụng giá giờ cao điểm cho toàn bộ sản lượng tiêu thụ.

7. Một điểm đáng chú ý là Thông tư đã bổ sung quy định riêng đối với giá bán lẻ điện phục vụ sạc xe điện. Theo đó, các trạm, trụ sạc, tủ đổi pin xe điện phục vụ kinh doanh phải lắp công tơ riêng và áp dụng giá theo mục đích sạc. (Nếu sạc xe điện trong hợp đồng điện sinh hoạt thì vẫn áp dụng giá điện sinh hoạt).

8. Đối với điện sinh hoạt, Thông tư quy định mỗi hộ sử dụng điện tại một điểm được áp dụng một định mức. Trường hợp nhiều hộ dùng chung công tơ thì định mức được nhân theo số hộ. Các khu nhà tập thể, ký túc xá, nhà ở cho người lao động, sinh viên, người thuê trọ được tính định mức theo số người, cứ bốn người được tính là một hộ. Thông tư cũng ràng buộc trách nhiệm của chủ nhà trọ, không được thu tiền điện của người thuê vượt quá hóa đơn do đơn vị điện lực phát hành. Ngoài ra:

9. Các trường hợp cấp điện mới, thay đổi chủ thể hợp đồng, thay đổi ngày ghi chỉ số, hay ghi chỉ số không trùng ngày điều chỉnh giá đều được quy định phương pháp tính cụ thể nhằm bảo đảm quyền lợi của người sử dụng điện.

Thông tư cũng quy định điều khoản chuyển tiếp, tiếp tục áp dụng một số nội dung của Thông tư số 16/2014/TT-BCT cho đến khi có lần điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân tiếp theo./.

BBT TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM