Hợp tác năng lượng Việt-Nga: Tầm cao mới về chất

Thúc đẩy hợp tác quốc tế trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử

Đánh giá quan hệ hợp tác giữa hai quốc gia, Đại sứ Nga tại Việt Nam Konstantin Vnukov, cho biết: Hợp tác kinh tế-thương mại là một trong những phần cấu thành có ý nghĩa quan trọng bậc nhất.

Đại sứ Konstantin Vnukov: Lò phản ứng hạt nhân hiện đại nhất đang được đề xuất xây dựng tại tỉnh Ninh Thuận. Ảnh: zing.vn

Tổ công tác song phương cấp cao về các dự án đầu tư ưu tiên đã thống nhất 17 dự án chung với số tiền hơn 20 tỷ USD trong các lĩnh vực như: chế tạo máy, năng lượng điện, khai thác khoáng sản, công nghiệp nhẹ.

Đại sứ Konstantin Vnukov cho rằng: “Việc thực hiện các dự án này phải thúc đẩy sự tăng cường hợp tác đầu tư song phương lên một tầm cao mới về chất”.

Trụ cột của mối quan hệ đối tác chiến lược

Đại sứ Konstantin Vnukov cho biết: “Một trong những trụ cột của mối quan hệ đối tác chiến lược Nga-Việt vẫn là tổ hợp nhiên liệu-năng lượng.

Hai bên đang khẩn trương thực hiện một dự án có quy mô “vô tiền khoáng hậu” và phức tạp: Xây dựng Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận 1, với sự tham gia của Tập đoàn Năng lượng Nguyên tử Quốc gia Nga (ROSATOM).

Đến nay đã tiến hành công tác thăm dò mang tính tổng hợp cho địa điểm xây dựng nhà máy này, cũng như hoàn tất luận chứng kinh tế-kỹ thuật. Cạnh đó, Chính phủ Nga cũng tài trợ học bổng cho hơn 420 sinh viên Việt Nam theo học theo các chuyên ngành về hạt nhân tại Nga.

Một trong những hướng đi quan trọng nữa trong hoạt động chung trong lĩnh vực hạt nhân hòa bình đó là việc xây dựng trên lãnh thổ Việt Nam Trung tâm khoa học và công nghệ hạt nhân.

“Chúng tôi sẵn sàng chuyển việc thực hiện dự án này sang giai đoạn thực tiễn”, Đại sứ Konstantin Vnukov tuyên bố.

Về một số quan ngại liên quan đến năng lượng hạt nhân, đặc biệt sau sự cố tại Nhà máy điện hạt nhân "Fukushima-1", Đại sứ khẳng định: Sẵn sàng cử đến Việt Nam một nhóm chuyên viên từ Nga - những người khả dĩ có thể tiến hành các cuộc gặp gỡ với các đại biểu quốc hội và các vị đại diện công luận và chứng minh: Nga hiện nay đang đứng đầu trên thế giới theo các hệ thống an toàn của các lò phản ứng hạt nhân thế hệ mới.

Lò phản ứng hạt nhân hiện đại nhất đang được đề xuất xây dựng tại tỉnh Ninh Thuận. Dự án này phải được bổ sung vào danh sách 34 lò phản ứng hạt nhân mà ROSATOM đang thiết kế tại 15 nước, chiếm 41% tổng số số lượng các lò phản ứng trên thế giới.

Ngài Đại sứ Konstantin Vnukov tin tưởng rằng, Nhà máy Điện hạt nhân Ninh Thuận 1 đang chuẩn bị được xây dựng tại Việt Nam, xuất phát không chỉ bởi nhu cầu ngày càng gia tăng về điện năng cho nền kinh tế của Việt Nam mà còn bởi nhu cầu chính đáng về nguồn "năng lượng sạch", điều đã được nhấn mạnh tại Hội nghị thượng đỉnh về thay đổi khí hậu tại Paris.

Dầu khí, lĩnh vực quan trọng mang tính chiến lược

Trong suốt nhiều năm, công tác thăm dò và khai thác dầu khí là lĩnh vực quan trọng mang tính chiến lược trong hợp tác. Tổ chức dẫn đầu trong lĩnh vực này vẫn tiếp tục là Liên doanh Vietsovpetro, với 35 năm thành lập.

Về tầm quan trọng và tính hiệu quả trong hoạt động của Liên doanh, Đại sứ Konstantin Vnukov khẳng định: “Phần tham gia của nó chiếm gần 1 phần ba số lượng dầu được khai thác tại Việt Nam”.

Việc các công ty liên doanh hoạt động thành công tại các mỏ trên thềm lục địa Việt Nam cũng như đang tiến hành khai thác dầu khí tại Liên bang Nga là minh chứng về sự hợp tác về năng lượng giữa hai quốc gia đã trở thành “con đường hai chiều”.

Cạnh đó, dự án đang được nghiên cứu soạn thảo về mở rộng và nâng cấp Nhà máy lọc dầu Dung Quất với sự tham gia của Công ty Nga "Gazprom Neft" cũng hướng đến đa dạng hóa sự hợp tác trong ngành dầu khí.

Ngoài ra, một hướng đi nữa cũng đã được mở ra, đó là sản xuất nhiên liệu cho động cơ trên cơ sở khí gaz tự nhiên. Hồi tháng 10/2015, hoàn tất thủ tục đăng ký cho Liên doanh Nga-Việt "PVGAZPROM" được thành lập cũng nhằm mục đích này.

Đại sứ ghi nhận sự sôi động trong hợp tác trong lĩnh vực điện năng, bắt đầu từ việc thực hiện hợp đồng với giá trị khoảng 1,6 tỷ USD về công trình xây dựng tại Việt Nam - Nhà máy nhiệt điện "Long Phú 1" với sự tham gia của Liên hiệp Nga "Máy động lực".

Với sự trợ giúp cần thiết ở cấp nhà nước, Đại sứ tin tưởng “các công ty Nga có thể thực hiện một cách thành công các dự án hiện đại hóa các hạng mục điện đã được xây dựng trước đây và xây dựng các hạng mục mới”.

Cơ quan điều phối chính trong sự phối hợp hành động về kinh tế là Ủy ban Liên chính phủ Nga-Việt về hợp tác kinh tế-thương mại và khoa học-kỹ thuật, dẫn đầu bởi Phó Thủ tướng Thứ nhất Chính phủ Liên bang Nga Igor Shuvalov và Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Hoàng Trung Hải.

Tại cuộc gặp gỡ giữa hai vị lãnh đạo này, hồi tháng 12, hai bên đã phân tích một cách sâu sắc hiện trạng của toàn bộ tổ hợp trong sự phối hợp hành động song phương trong lĩnh vực thương mại và đầu tư.

Hiện nay các công ty Nga đang thực hiện trên lãnh thổ Việt Nam 114 dự án với số tiền gần 2 tỷ USD, còn các công ty Việt Nam trên lãnh thổ Nga đang thực hiện 18 dự án với khối lượng vốn là 2,4 tỷ USD. Đại sứ nói, theo hướng này, hai bên có thể nghiên cứu hoàn thiện.

HẢI VÂN