Công ty Thủy điện Sơn La: Đảm bảo an toàn hồ đập mùa mưa lũ

Quản trị và sử dụng hiệu quả tài nguyên thủy điện

Thủy điện Sơn La thực hiện vận hành xả lũ (ảnh tư liệu năm 2017).

Hiện nay, Công ty Thủy điện Sơn La đang quản lý và vận hành hai nhà máy nằm trên địa bàn hai tỉnh Sơn La và Lai Châu, với tổng dung tích hai hồ chứa xấp xỉ 10,475 tỷ m3 nước. Các hồ chứa nằm trải rộng trên phạm vi 3 tỉnh Điện Biên, Sơn La và Lai Châu, với biên độ lũ về trong mùa mưa rất lớn, rất khó khăn cho việc điều tiết các hồ chứa. Nếu thực hiện công tác xả lũ sớm sẽ lãng phí nguồn nước phục vụ phát điện, nhưng xả lũ muộn thì rất nguy hiểm cho các khu vực hạ du. Vì vậy, để đảm bảo vận hành hồ đập an toàn và hiệu quả, Công ty Thủy điện Sơn La đã tập trung thực hiện tốt những công việc trọng tâm như:

Thứ nhất: Phối hợp với các cơ quan chức năng, bộ, ngành rà soát, đánh giá mức độ an toàn công trình

Ngày 26/6/2018, tại trụ sở Công ty Thủy điện Sơn La, Hội đồng tư vấn khoa học và công nghệ về An toàn hệ thống thuỷ điện trên bậc thang thủy điện sông Đà đã tổ chức Phiên họp năm 2018. Chủ tịch Hội đồng, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh chủ trì cuộc họp. Tham dự Phiên họp gồm có 19/21 thành viên Hội đồng và các đại biểu đại diện: Lãnh đạo UBND tỉnh Sơn La, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Khoa học và Công nghệ, Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia, Sở Khoa học và Công nghệ Hòa Bình, Sở Khoa học và Công nghệ Sơn La, Sở Khoa học và Công nghệ Điện Biên, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Công ty Thuỷ điện Hoà Bình, Công ty Thủy điện Sơn La, Công ty Thủy điện Huội Quảng - Bản Chát.

Hội đồng đã nghe các báo cáo và ý kiến thảo luận của các thành viên Hội đồng, các đại biểu tham dự Phiên họp. Qua các Báo cáo và ý kiến nhận xét của các chuyên gia, thành viên Hội đồng và đại biểu tham dự Phiên họp, Hội đồng thống nhất đánh giá công trình Thủy điện Sơn La đang làm việc an toàn và ổn định. Công tác phòng, chống lũ, bão đã được chuẩn bị chu đáo, công trình Thủy điện Sơn La đang làm việc trong trạng thái ổn định, an toàn, tin cậy và an toàn đủ điều kiện tích nước và vận hành chống lũ 2018.

Ông Chu Ngọc Anh - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn Khoa học và Công nghệ về an toàn hệ thống thủy điện trên bậc thang thủy điện sông Đà.

Thứ hai: Theo dõi chặt chẽ tình hình diễn biến mưa bão

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Trung ương, năm nay, dự báo sẽ có khoảng 12 - 13 cơn bão hình thành và hoạt động trên Biển Đông, trong đó khoảng 5-6 cơn bão sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta. Do đó, tình hình mưa lũ sẽ diễn hiết rất phức tạp, bão và áp thấp nhiệt đới có xu hướng xuất hiện nhiều hơn trung bình nhiều năm. Trong vận hành hàng ngày, Công ty thường xuyên theo dõi, cập nhật lượng nước về hồ cũng như tình hình khí tượng thủy văn trong khu vực. Chủ động liên hệ, phối hợp với Ban chỉ huy PCTT&TKCN các địa phương và với các nhà máy thủy điện trên lưu vực Sông Đà như Hòa Bình, Huội Quảng - Bản Chát để kịp thời nắm bắt xu hướng lưu lượng nước về hồ, cũng đảm bảo công tác an toàn vùng thượng, hạ lưu. Công ty thực hiện đầy đủ các quy định về việc cập nhật số liệu, hình ảnh; thông báo, báo cáo đến các đơn vị liên quan. Bên cạnh đó, Công ty tập trung kiểm tra, rà soát đánh giá tình trạng của các thiết bị quan trắc, từ đó đưa ra phương án thay thế hoặc bổ sung kịp thời nhằm đáp ứng công tác theo dõi, phân tích cũng như đánh giá an toan đập.

Để tăng cường tính chủ động và tối ưu hóa việc vận hành hệ thống bậc thang thủy điện trên sông Đà, EVN đã giao Công ty Thủy điện Sơn La nghiên cứu lập phương án “vận hành khai thác tối ưu hồ chứa trên bậc thang thủy điện sông Đà theo thời gian thực”, bao gồm việc thiết lập các mạng lưới đo khí tượng thủy văn trong lưu vực sông Đà đến Nhà máy Thủy điện Hòa Bình, nhằm xây dựng mô hình thủy lực dòng chảy theo thời gian thực; xây dựng hệ thống phần mềm tối ưu hóa vận hành các nhà máy thủy điện.

Cũng tại phiên họp diễn ra ngày 26/6/2018, tại Công ty Thủy điện Sơn La, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh cho biết: Hội đồng Tư vấn đánh giá cao EVN và các đơn vị quản lý 5 nhà máy thủy điện trên bậc thang sông Đà (gồm Hòa Bình, Sơn La, Lai Châu, Huội Quảng, Bản Chát) đã hoàn thành tốt nhiệm vụ vận hành công trình, điều tiết hồ chứa hợp lý, vừa góp phần giữ vững an ninh năng lượng quốc gia, đồng thời đảm bảo an toàn cho vùng hạ du.

Bên cạnh đó, kết quả quan trắc, đo đạc cho thấy các công trình đang vận hành an toàn và ổn định. Công tác phòng chống bão lũ năm nay được chuẩn bị chu đáo, tuân thủ đúng quy định và đủ điều kiện chống lũ và tích nước năm 2018. 

Ông Hoàng Trọng Nam, Giám đốc Công ty Thủy điện Sơn La phát biểu tại phiên họp Hội đồng Tư vấn Khoa học và Công nghệ về an toàn hệ thống thủy điện trên bậc thang thủy điện sông Đà.

Thứ ba: Xây dựng phương án phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn

Công ty Thủy điện Sơn La đã xây dựng kế hoạch phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên nguyên tắc phòng ngừa là chủ yếu, với tinh thần chủ động, linh hoạt để hạn chế tổn thất, thiệt hại về người và tài sản của nhà nước, đơn vị và cá nhân. Quán triệt phương châm “04 tại chỗ” (chỉ huy tại chỗ; lực lượng tại chỗ; vật tư, phương tiện và kinh phí tại chỗ; hậu cần tại chỗ) và “3 sẵn sàng” (chủ động phòng tránh, đối phó kịp thời, khắc phục khẩn trương và có hiệu quả). Toàn bộ công trình, thiết bị đã được kiểm tra, bảo dưỡng đảm bảo yêu cầu. Các hồ sơ, báo cáo theo Nghị định 72 và Thông tư 34 về quản lý an toàn đập đã được lập và gửi Bộ Công Thương và chính quyền địa phương theo quy định.

Trước mùa mưa bão năm 2018, hệ thống công trình đường giao thông nội bộ, công trình nhà máy, kiến trúc nhà ở cũng như hệ thống thiết bị công nghệ luôn đảm bảo vận hành an toàn, ổn định. Công tác chuẩn bị lương thực, thực phẩm, thuốc men đã được Công ty chủ động lập kế hoạch trang bị, mua sắm.

Để sẵn sàng ứng phó với các tình huống thiên tai có thể xảy ra, Công ty đã lập phương án cấp điện dự phòng (thực hiện cung cấp điện từ nguồn Diesel, phương án thực hiện theo quy trình vận hành và xử lý sự cố MF Diesel và quy trình khởi động đen). Ngoài ra còn có các máy phát Diesel di động dự phòng để cung cấp điện cho các khu vực cần cô lập cục bộ để đảm bảo an toàn trong quá trình khắc phục sự cố do thiên tai gây ra.

Hàng năm, Công ty luôn xây dựng các phương án phòng chống lụt bão đảm bảo an toàn đập để trình Bộ Công Thương phê duyệt.

Trong công tác vận hành nhà máy, từ đầu tháng 5/2018, Công ty Thủy điện Sơn La đã ban hành các quy định cụ thể về việc tăng cường kiểm tra và thời gian nghỉ sau trực ca đối với nhân viên vận hành trong mùa mưa lũ, để đảm bảo yêu cầu luôn có kíp trực, nhân viên trực dự phòng trong trường hợp các tuyến đường bị tắc nghẽn kéo dài. Các cá nhân trong danh sách trực phải luôn ở trạng thái sẵn sàng huy động trong các trường hợp khẩn cấp để công tác PCTT&TKCN luôn được đảm bảo. Các nhân viên vận hành được bồi huấn, đào tạo, kiểm tra sát hạch trước mùa mưa bão; ngoài ra còn tham gia diễn tập đầy đủ các phương án khởi động đen, xử lý sự cố, phương án PCCN&CNCH, PCTT&TKCN.

Nhân viên vận hành thao tác nâng cửa xả mặt - Nhà máy Thủy điện Lai Châu.

Luôn chủ động sẵn sàng chuẩn bị các phương án ứng phó với những tình huống phức tạp xảy ra trong mùa mưa bão, trong những năm vừa qua, Công ty Thủy điện Sơn La đã phát huy và đảm bảo công tác vận hành tuyệt đối an toàn và hiệu quả.

LÊ HỒNG HÀ