Hồ Thủy điện Bản Vẽ tiếp tục tích nước, cắt giảm lũ cho hạ du

Công nghệ Nhật Bản trong vận hành thuỷ điện [kỳ 3]: Gợi ý của chuyên gia Việt Nam Vấn đề các nhà máy thủy điện cần vận hành tối ưu, tiết kiệm nước trong mùa kiệt và xả nước thừa ít nhất trong mùa lũ, nhưng vẫn đảm bảo được vai trò cắt lũ, cung cấp điện ổn định cho hệ thống luôn luôn là mối quan tâm hàng đầu của các chủ nhà máy thủy điện và các nhà quản lý. Vậy để tránh trường hợp các hồ cạn nước như nửa đầu năm 2023, chúng ta cần phải làm gì? Phân tích, gợi ý của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam.

Công nghệ Nhật Bản trong vận hành thuỷ điện [kỳ 2]: Kết quả thử nghiệm tại Việt Nam Sau 30 năm áp dụng thành công tại Nhật Bản, năm 2016, công nghệ hỗ trợ vận hành tối ưu và an toàn cho thuỷ điện của quốc gia này đã được thử nghiệm tại Việt Nam. Kết quả ứng dụng cho thấy: Hệ thống hỗ trợ ra quyết định vận hành từ công nghệ này đã chứng minh hiệu quả vượt trội về kinh tế và nâng cao tính an toàn trong vận hành thủy điện ở Việt Nam. Từ thực tế này, giới chuyên gia kinh tế, năng lượng cho rằng: Đã đến lúc, phương pháp vận hành thủ công tại các nhà máy thủy điện của Việt Nam đã không còn phù hợp, thay vào đó là các giải pháp kỹ thuật hiện đại, nhằm hỗ trợ vận hành một cách linh hoạt, năng động để thích nghi với biến đổi khí hậu cực đoan đang và sẽ diễn ra ở nước ta.

Công nghệ Nhật Bản trong vận hành thuỷ điện [kỳ 1]: Báo động về nguồn nước ở Việt Nam Biến đổi khi hậu đi đôi với hiện tượng thời tiết cực đoan do El Nino đang có những tác động nghiêm trọng lên nguồn nước ở Việt Nam. Các dữ liệu quan trắc đã cho thấy, tình trạng nóng lên đáng báo động đi kèm với thiếu hụt một lượng rất lớn nước trên các dòng sông ở nước ta. Tháng 6 vừa qua phần lớn các hồ chứa thủy điện ở Việt Nam bị cạn kiệt gây ra tình trạng căng thẳng do thiếu điện sinh hoạt và sản xuất. Và dự báo đáng lo ngại là tình trạng thiếu nước sẽ còn kéo dài sang tận năm sau.

Do ảnh hưởng của mưa lớn kéo dài nên trên thượng nguồn lưu vực hồ chứa Thuỷ điện Bản Vẽ đã xuất hiện 1 trận lũ lớn từ ngày 3/8. Lưu lượng đỉnh lũ lớn nhất về hồ là 2.700 m3/s, xuất hiện vào lúc 01h15’ ngày 6/8. Tổng lượng lũ về hồ tính đến 7h ngày 8/8 là gần 600 triệu m3.

Hiện, hồ Bản Vẽ đã tích gần như hoàn toàn lượng lũ về hồ, góp phần giảm lũ cho hạ du. Việc cắt, giảm lũ cho hạ du đã làm mực nước hồ tăng nhanh từ 158,8 m (15h ngày 3/8) lên 181,1 m (7h ngày 8/8).

Lòng hồ Thủy điện Bản Vẽ.

Ông Tạ Hữu Hùng - Giám đốc Công ty Thủy điện Bản Vẽ cho biết: Theo dự báo của Đài Khí tượng thủy văn khu vực Bắc Trung Bộ, lũ về hồ Bản Vẽ khả năng còn kéo dài. Công ty đang theo dõi chặt chẽ diễn biến của lũ để có kế hoạch vận hành hồ chứa cắt, giảm lũ, tránh những thiệt hại về người và tài sản nhân dân vùng hạ du.

Trước đó, do ảnh hưởng của El Nino, lưu lượng nước về hồ chứa Bản Vẽ thấp hơn rất nhiều so với mức trung bình nhiều năm; trong khi đó, nhu cầu cấp nước dưới hạ du rất lớn, vì vậy ngay từ đầu năm, để đảm bảo năng suất cho vụ đông xuân, UBND tỉnh Nghệ An đã yêu cầu Thủy điện Bản Vẽ 3 đợt xả nước, đặc biệt giai đoạn cuối tháng 4, khi hàng nghìn ha lúa vụ đông xuân bước vào thời kỳ trổ bông cần sử dụng lượng nước lớn.

Gần đây nhất, ngày 2/6/2023, UBND tỉnh Nghệ An tiếp tục chỉ đạo để phục vụ cấp nước cho người dân gieo trồng vụ hè thu, yêu cầu Thuỷ điện Bản Vẽ cấp nước với lưu lượng 200 m3/s (vào 8 ngày đầu tháng 6).

Phòng điều khiển trung tâm Nhà máy Thủy điện Bản Vẽ.

Nhà máy Thủy điện Bản Vẽ là công trình thủy điện lớn nhất khu vực Bắc miền Trung, với công suất 320 MW. Là công trình đa mục tiêu, ngoài nhiệm vụ cung cấp điện cho nền kinh tế quốc dân, nhà máy còn mang trọng trách cung cấp nước cho hạ du trong mùa kiệt, cắt và giảm lũ trong mùa lũ theo đúng quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Cả.

Sau gần 13 năm đi vào hoạt động, Thủy điện Bản Vẽ đã hòa vào lưới điện quốc gia gần 13 tỷ kWh, góp phần quan trọng vào nhiệm vụ bảo đảm an ninh năng lượng cho đất nước, nộp ngân sách nhà nước lên tới hàng nghìn tỷ đồng và góp phần không nhỏ vào sự phát triển kinh tế - công nghiệp - du lịch khu vực miền Tây Nghệ An./.

TRẦN LINH CHI - CAO THANH LIÊM