Hội thảo tham vấn về trái phiếu xanh, thuế môi trường và thị trường carbon Việt Nam

Năm nước phát thải hàng đầu và Việt Nam trên hành trình tới Net zero Hãy cùng chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam điểm xem: Năm 2023, Trung Quốc, Mỹ, Ấn Độ, Nga, Nhật Bản - 5 quốc gia phát thải khí CO2 từ nhiên liệu hóa thạch nhiều nhất thế giới (chiếm 60,2% lượng khí CO2 nhiên liệu hóa thạch thải ra năm 2022 của toàn thế giới) đã đi đến đâu trên hành trình tới Net zero và so sánh với Việt Nam.

Dự án “Trái phiếu xanh, thuế môi trường và thị trường các bon” cung cấp hỗ trợ kỹ thuật cho chính phủ để giúp Việt Nam củng cố các chính sách tài khóa và thuế môi trường. Hiện tại, Việt Nam đã xây dựng một hệ thống các loại thuế và phí môi trường tốt. Tuy nhiên, thuế môi trường tập trung vào bảo vệ tài nguyên và môi trường. Việc đổi mới và điều chỉnh các công cụ tài khóa và tài chính sẽ mang đến cơ hội kép cho Việt Nam để giảm phát thải khí nhà kính thông qua việc áp dụng thuế các bon. Mặt khác, sẽ đảm bảo hỗ trợ tài chính và vận hành cho các dự án khử các bon thông qua các nguồn thu mới.

Dự án sẽ tập trung vào ba chủ đề chính như tên gọi của dự án, đó là: Trái phiếu xanh, thuế môi trường và thị trường các bon.

Hội thảo tham vấn về trái phiếu xanh, thuế môi trường và thị trường các bon.

Các đại biểu từ phái Pháp và Việt Nam đã trình bày các bài tham luận xoay quanh 3 vấn đề nêu trên. Mặc dù mới được triển khai không lâu, hội thảo tham vấn lần này đã có những nghiên cứu sâu và các khuyến nghị ban đầu rất quan trọng:

1. Thị trường các bon: Các quy định ban đầu cho hoạt động của thị trường các bon đã được thiết lập, đặc biệt ở Điều 139 của Luật Bảo vệ Môi trường sửa đổi. Tuy nhiên, vẫn cần thực hiện một số bước quan trọng để đảm bảo sự phát triển của thị trường các bon. Các khuyến nghị ban đầu là:

- Cách tiếp cận từng bước để triển khai thị trường các bon ở Việt Nam.

- Đạt được mục tiêu dài hạn với chi phí hiệu quả.

- Làm rõ sự khác biệt giữa hệ thống thị trường hạn ngạch và thị trường tài chính liên quan.

- Chuẩn bị ngay các hệ thống giám sát cần thiết (ví dụ như cổng đăng ký phát thải).

2. Thuế các Bon: Hiện tại, thuế môi trường tập trung nhiều vào việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên hơn là phát thải khí nhà kính. Các khuyến nghị ban đầu: Đòn bẩy thuế có thể được sử dụng để bổ sung cho việc hình thành thị trường các bon trong tương lai. Sự gắn kết này có thể diễn ra theo hai hình thức:

- Tạo ra một loại thuế mới đối với các sản phẩm năng lượng.

- Đưa thành phần các bon vào biểu thuế đã được quy định trong thuế bảo vệ môi trường.

3. Trái phiếu xanh: Thị trường trái phiếu xanh của Việt Nam còn chưa phát triển, mặc dù có tiềm năng mạnh mẽ, ý chí đầu tư rõ ràng và sự quan tâm thực tế của các nhà đầu tư. Các khuyến nghị của chuyên gia như:

- Các cơ quan công quyền có thể đóng vai trò xúc tác trong việc phát triển thị trường trong nước bằng cách phát hành trái phiếu xanh chính phủ.

- Xác định chi tiết hơn hệ thống phân loại được sử dụng cho Việt Nam và khả năng tách riêng các dự án liên quan rõ ràng tới ngân sách nhà nước.

Hội thảo này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong quá trình hỗ trợ kỹ thuật xây dựng năng lực đang diễn ra trong quản lý tài chính công xanh. Các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia và nhà thực hành nổi tiếng đã tham gia trong phiên thảo luận, các đại biểu thảo luận sâu rộng về các kịch bản, lộ trình tiềm năng để phát triển thị trường trái phiếu xanh, thuế carbon ở Việt Nam để cân nhắc về những phát hiện và khuyến nghị xuất phát từ báo cáo phân tích tình hình toàn diện liên quan đến trái phiếu xanh, thuế môi trường, thị trường carbon.

Kết quả cuối cùng dự kiến sẽ được hoàn thiên và đề xuất với Chính phủ VIệt Nam vào thời gian tới./.

BBT TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM