Thủy điện Hố Hô vượt thách thức, ổn định sản xuất

Thủy điện Hố Hô có phải là tác nhân gây ra lũ?
Hồ thủy điện Hố Hô thì điều tiết cái gì?
Nên công bằng với thủy điện

Bình tĩnh và chủ động, cán bộ, công nhân viên Thủy điện Hố Hô đã nỗ lực vượt qua khó khăn, thách thức để cùng nhau thực hiện thắng lợi nhiệm vụ sản xuất kinh doanh năm 2016, tạo đà, tạo thế cho việc thực hiện kế hoạch những năm tiếp theo.

Vượt khó đi lên

Nhà máy Thủy điện Hố Hô là chi nhánh thuộc Công ty Thủy điện Hồ Bốn với cổ đông chính là Công ty Điện lực miền Bắc, được UBND tỉnh Quảng Bình cấp Giấy chứng nhận đầu tư số 63/GCN-UB, ngày 18 tháng 01 năm 2006 và chính thức đi vào hoạt động năm 2009.

Nhà máy có công suất 14MW, gồm 2 tổ máy, mỗi tổ 7MW. Dung tích hồ chứa trên 38 triệu m3, trong đó dung tích chết là 32 triệu m3, dung tích hữu ích là 6 triệu m3. Với dung tích như vậy, vào mùa khô như thời gian này, Thủy điện Hố Hô vận hành sản xuất điện mỗi ngày 5 tiếng đồng hồ, góp phần ổn định nguồn điện trên địa bàn Hà Tĩnh trong giờ cao điểm.

Ông Nguyễn Văn Thông, Phó giám đốc Nhà máy Thủy điện Hố Hô cho biết: Từ khi đưa vào vận hành đến nay Nhà máy luôn chủ động trong điều tiết hồ chứa, các thông số kỹ thuật đảm bảo, các hệ thống thiết bị vận hành ổn định. Năm 2016, trong điều kiện lũ lụt kéo dài gây ảnh hưởng không nhỏ đến sản xuất kinh doanh của Nhà máy, nhưng với tinh thần cố gắng vươn lên khắc phục khó khăn, thách thức Nhà máy Thủy Điện Hố Hô đã sản xuất đạt gần 39,5 triệu kWh cung cấp cho hệ thống lưới điện quốc gia, nộp ngân sách cho 2 tỉnh Quảng Bình và Hà Tĩnh gần 10 tỷ đồng (trong đó thuế VAT cho tỉnh Quảng Bình 5,978 tỷ đồng, phí tài nguyên, môi trường cho tỉnh Hà Tĩnh 3,795 tỷ đồng). Bước vào những tháng đầu năm 2017, Nhà máy đã sản xuất được gần 10 triệu kWh, đạt trên 100% kế hoạch được Tổng công ty Điện lực miền Bắc giao.

Chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam làm việc với Lãnh đạo Thủy điện Hố Hô.

Để Nhà máy vận hành không bị gián đoạn, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Ban giám đốc, cán bộ, nhân viên phòng kỹ thuật tổng hợp thường xuyên bám sát hiện trường theo dõi sát sao tình hình vận hành của các tổ máy, kịp thời phát hiện những khiếm khuyết để khắc phục, hoặc có kế hoạch sửa chữa, bảo trì thiết bị. Nhờ vậy, trong những năm qua, các tổ máy luôn trong tình trạng vận hành tốt.

Ông Nguyễn Đức Ngọc, Phó giám đốc Nhà máy khẳng định rằng: Muốn phát triển sản xất bền vững, trước hết phải đảm bảo quyền lợi cho người lao động. Theo đó, hàng năm, Nhà máy tổ chức ký kết thỏa ước lao động tập thể đảm bảo tính dân chủ, công khai theo đúng quy định, các chế độ chính sách mới liên quan đến người lao động được thực hiện kịp thời và đầy đủ.

"Sống chung với lũ"

Điều trăn trở nhất hiện nay của cán bộ, nhân viên Nhà máy Thủy điện Hố Hô là làm sao để cán bộ các cấp chính quyền và nhân dân sở tại hiểu rõ, hiểu đúng về bản chất của tình hình lũ lụt trên địa bàn, từ đó cùng nhau xây dựng được các giải pháp hữu hiệu trong công tác phòng chống lũ, giảm nhẹ hậu quả thiên tai.

Qua nghiên cứu tài liệu và khảo sát thực địa của các chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam cho thấy, Hương Khê là là một thung lũng với các dãy núi cao 2 bên phía Đông và Tây. Thêm nữa, do đặc điểm địa hình phân cắt mạnh tạo nên mạng lưới sông suối dày đặc. Chiều ngang các sông suối thường hẹp, độ dốc lớn, nên khi mưa xuống, nước lũ tập trung nhanh đổ xuống sông Ngàn Sâu, gây ngập úng ở vùng thấp trũng.

Về điều kiện thời tiết, đây là nơi giao nhau của 2 đới gió Đông Bắc và Tây Nam nên thường chịu ảnh hưởng của áp thấp nhiệt đới, bão hay hoàn lưu sau bão kết hợp với dãy hội tụ bị án ngữ bởi dãy Trường Sơn, núi cao tạo nên tổ hợp thời tiết bất lợi gây mưa với cường suất lớn. Đây là nguyên nhân chính gây ra các trận lũ bất ngờ trên địa bàn.

Một nguyên nhân khác là tình trạng chặt phá rừng trái phép, thảm thực vật bị suy kiệt, một số diện tích rừng tự nhiên chuyển sang rừng sản xuất là nguyên nhân làm mất khả năng giữ nước làm gia tăng tốc độ chảy mặt, nước tập trung về sông suối nhanh gây nên cường suất lũ lớn, đỉnh lũ cao.

Mặt khác, công tác quy hoạch đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng giữa các ngành, các địa phương chưa đồng bộ, dòng chảy bị cản trở bởi hệ thống giao thông, cầu cống, nhà cửa. Mật độ xây dựng kết cấu hạ tầng ngày càng tăng cao cũng làm mất dần khu chứa lũ tạm thời, hành lang thoát lũ của sông Ngàn Sâu bị thu hẹp.

Trước thực trạng đó, Công ty Thủy điện Hồ Bốn đã chỉ đạo Nhà máy Thủy điện Hố Hô lập phương án phòng chống lũ lụt cho vùng hạ du thuộc huyện Tuyên Hóa tỉnh Quảng Bình và huyện Hương Khê tỉnh Hà Tĩnh. Đầu năm 2017, Nhà máy đã ký hợp đồng với đơn vị chuyên ngành lắp đặt các trạm đo mưa tự động, và xây dựng phần mềm điều hành hồ chứa tạo điều kiện tốt nhất cho quá trình vận hành hồ chứa Thủy điện Hố Hô, hệ thống báo nước tự động thượng lưu và hạ lưu. Bên cạnh đó, Nhà máy cũng tiếp tục ký hợp đồng vớ Đài khí tượng Thủy văn Hà Tĩnh để cung cấp các số liệu, các bản tin cảnh báo mưa lũ, thời tiết cực đoan để chủ động trong điều tiết hồ chứa, giảm bớt tác hại của nước lũ dưới hạ du.

Trực vận hành Thủy điện Hố Hô.

Hiện nay Nhà máy đã xây dựng hiệu chỉnh quy trình vận hành hồ chứa gửi các cơ quan, ban ngành thuộc UBND tỉnh Hà Tĩnh để lấy ý kiến đóng góp. Chủ động đối phó với tình hình thời tiết bất thường, Nhà máy Thủy điện Hố Hô đã kiện toàn lại bộ phận phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN), phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và Ban chỉ huy PCTT&TKCN của 2 tỉnh Quảng Bình, Hà Tĩnh nhằm phản ứng nhanh nhất khi có sự cố xẩy ra.

Ông Nguyễn Bá Tuấn, Trưởng phòng Kỹ thuật Tổng hợp Nhà máy cho biết thêm: Cùng với việc kiện toàn, xây dựng phương án PCTT&TKCN phù hợp với thực tế, chuẩn bị nhân lực, phương tiện trang thiết bị sẵn sàng ứng phó khi thiên tai xẩy ra, Nhà máy thường xuyên cắt cử người kiểm tra, rà soát các hạng mục công trình để đảm bảo an toàn trong mọi điều kiện, nhất là trong mùa mưa lũ.

TRẦN VŨ THÌN