Giá điện nhập khẩu từ Lào ‘không đơn thuần chỉ là cạnh tranh kinh tế’

Thủ tướng quyết định ‘giá trần’ điện gió nhập khẩu từ Lào

Theo số liệu cập nhật, hiện nay Việt Nam đang nhập khẩu điện từ Trung Quốc khoảng 700 MW và từ Lào khoảng 572 MW. Nhưng sản lượng điện nhập khẩu từ Lào có thể tăng thêm khoảng 4.400 MW trong thời gian tới. Trong đó, thủy điện 2.900 MW, điện gió 600 MW và Nhiệt điện than Sê Kông 900 MW.

Tuy nhiên, chuyên gia Nguyễn Anh Tuấn cho rằng, khả năng nhập khẩu còn nhiều rủi ro do sự khác biệt về chính trị, luật lệ, đồng bộ  lưới điện và chính sách giá điện giữa Việt Nam - Lào.

Dự kiến nhập khẩu điện giai đoạn đến năm 2030 theo các vùng của Việt Nam.

Những nghiên cứu gần đây cho thấy, tiềm năng nhập khẩu điện từ các nước láng giềng về Việt Nam là rất đáng kể, có thể đóng góp một phần quan trọng trong cơ cấu nguồn điện quốc gia. 

Tuy nhiên, theo số liệu thống kê, giá trần của thị trường phát điện cạnh tranh Việt Nam những năm gần đây đạt khoảng 5,56 US cent/kWh, mức giá này thấp hơn đáng kể so với khung giá trần nhập khẩu thủy điện từ Lào (6,95 US cent/kWh). Nếu tính cả chi phí đầu tư, xây dựng và vận hành các đường dây truyền tải, các dịch vụ phụ trợ đi kèm, cùng với ràng buộc mức giá bán điện bình quân thấp (7,5 US cent/kWh), rõ ràng điện nhập khẩu chưa đủ hấp dẫn để ngành điện tăng tốc quy mô nhập khẩu điện.

Do đó, để tăng cường công suất, sản lượng nhập khẩu từ nước Lào, chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam cho rằng: Việt Nam cần xây dựng thị trường điện cạnh tranh, bình đẳng, minh bạch trong nước, để giá điện phản ánh đúng giá thị trường, xóa bỏ bao cấp, độc quyền. Mức giá điện cao, lợi nhuận hấp dẫn sẽ thu hút được các nhà đầu tư nguồn điện tại Lào để xuất khẩu điện sang Việt Nam.

Mặt khác, các cam kết ở mức vĩ mô, dài hạn về xuất nhập khẩu điện giữa Việt Nam - Lào cũng cần được xác nhận, tạo tiền đề để xây dựng hạ tầng truyền tải chuyên dụng dùng chung cho nhập khẩu điện dài hạn, giúp tối ưu hóa vốn đầu tư lưới điện và giảm thiểu quỹ đất cho đường dây truyền tải./.

PV TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM