Điện mặt trời lắp mái tại Việt Nam nối lưới là khả thi

Khởi động đánh giá tiềm năng điện mặt trời tại Việt Nam
Quy định giá điện mặt trời Việt Nam trong 20 năm tới
Dữ liệu bức xạ mặt trời Việt Nam sẽ được cấp miễn phí

Hội thảo do Tổ chức Sáng kiến Năng lượng châu Âu về Đối thoại và Hợp tác (EUEI PDF) phối hợp với Cục Điều tiết Điện lực (Bộ Công Thương) tổ chức. Đây là kết quả của quá trình đánh giá về chính sách và các điều kiện kỹ thuật để triển khai cơ chế này, do nhóm chuyên gia quốc tế của EUEI PDF thực hiện trong thời gian qua.

Ông Nguyễn Quang Minh, Phó phòng Hệ thống điện, Cục Điều tiết Điện lực.

Phát biểu tại hội thảo, ông Nguyễn Quang Minh, Phó phòng Hệ thống điện, Cục Điều tiết Điện lực cho rằng, năng lượng mặt trời đang phát triển rất "nóng", chúng tôi nhận được rất nhiều thắc mắc là làm thế nào để phát triển năng lượng mặt trời.

Ông Minh cũng cho biết: Chính phủ Việt Nam đã ban hành một số văn bản pháp lý như Quyết định số 2068, Quyết định 428 về định hướng phát triển và các mục tiêu phát triển của năng lượng tái tạo, trong đó có điện mặt trời. Cụ thể với điện mặt trời, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 11 và tháng 9 vừa qua Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư 16 quy định về phát triển dự án và Hợp đồng mua bán điện mẫu áp dụng cho các dự án điện mặt trời, trong đó bao gồm các dự án điện mặt trời lắp mái. Đây là các bước đi hết sức cụ thể để hướng dẫn các đơn vị, chủ đầu tư triển khai các dự án điện mặt trời tại Việt nam, trong đó có điện mặt trời lắp mái.

Để góp phần triển khai các nguồn năng lượng mặt trời lắp mái thành công tại Việt Nam, Cục Điều tiết Điện lực đã nhận được hỗ trợ của Cơ quan Đối tác, Đối thoại sáng kiến Năng lượng, Liên minh Châu âu và đã phối hợp với đơn vị tư vấn quốc tế để thực hiện dự án về rà soát, đánh giá và đề xuất các quy định về công tơ hai chiều (Net metering) để thúc đẩy sự phát triển của điện mặt trời lắp mái.

"Đây là hội thảo lần thứ hai. Trong hội thảo lần thứ nhất diễn ra vào tháng 6 vừa qua, chuyên gia tư vấn đã trình bày tóm tắt các vấn đề dự án sẽ thực hiện, đánh giá và giải quyết. Tại Hội thảo lần này, chuyên gia tư vấn sẽ trình bày chi tiết hơn về các kết quả rà soát quy định hiện hành như hợp đồng mua bán điện, quy định yêu cầu kỹ thuật đấu nối điện mặt trời lắp mái, kết quả triển khai thí điểm mô phỏng tại thành phố Đà Nẵng,... Trên cơ sở đó, Cục Điều tiết Điện lực sẽ tham mưu cho Bộ Công Thương để xem xét, kiến nghị Chính phủ và cấp có thẩm quyền ban hành những chính sách hướng dẫn cụ thể" - ông Nguyễn Quang Minh phát biểu.”

Ông Alejandro Montalban, Trưởng Bộ phận Hợp tác và Phát triển, Phái đoàn Liên Minh Châu Âu tại Việt Nam.

Ông Alejandro Montalban, Trưởng Bộ phận Hợp tác và Phát triển, Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam cho biết: EUEI PDF là tổ chức nhận được sự hỗ trợ của nhiều đơn vị tài trợ, và cam kết đóng góp vào việc hiện thực hóa các mục tiêu phát triển bền vững, đặc biệt là mục tiêu liên quan đến năng lượng.

Cơ chế hoạt động của EUEI PDF khá linh động, và trực thuộc Ủy ban châu Âu. EUEI PDF thúc đẩy sự phát triển năng lượng bền vững, thông qua đó góp phần vào sự phát triển bình đẳng tại các khu vực châu Phi, châu Á và châu Mỹ La tinh. Ngân sách hoạt động của EUEI PDF đến từ Ủy ban châu Âu, và các quốc gia như: Áo, Phần Lan, Đức, Ý, Hà Lan và Thụy Điển.

Tổ chức EUEI PDF tư vấn và cung cấp các dịch vụ nhằm hỗ trợ sự phát triển các chính sách, chiến lược và quy định về năng lượng và tạo một môi trường thuận lợi cho các nhà đầu tư. Với nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực này, EUEI PDF có thể chia sẻ kinh nghiệm và các bài học từ khắp nơi trên thế giới và cung cấp tư vấn về việc soạn thảo và triển khai các chính sách về năng lượng.

Theo ông Alejandro Montalban, Việt Nam vẫn còn chưa có đủ tất cả các điều kiện cần thiết để phát triển năng lượng tái tạo và hiệu quả năng lượng. Vì vậy, Liên minh châu Âu cam kết sẽ hỗ trợ Việt Nam triển khai từng bước trong quá trình chuyển đổi sang một ngành năng lượng bền vững, thông qua việc thiết lập các cơ chế luật pháp hữu hiệu và cơ chế kỹ thuật thúc đẩy đầu tư trong ngành năng lượng tái tạo, và đặc biệt là điện mặt trời lắp mái.

"EUEI PDF có thể hỗ trợ và chứng minh được rằng, việc kết nối lưới của các dự án điện mặt trời trên mái nhà tại Việt Nam là hoàn toàn có khả năng" - ông Alejandro Montalban phát biểu.

Cục Điều tiết Điện lực đang tiến hành soạn thảo chính sách cho điện mặt trời trên mái nhà quy mô nhỏ, với cơ chế bù trừ điện năng, và cả các dự án điện mặt trời quy mô lớn, với Thông tư ngày 12/9/2017 về phát triển dự án điện mặt trời. "Chúng tôi hi vọng rằng, các quy định về cơ chế bù trừ điện năng sẽ được hoàn thiện trong thời gian tới, để góp phần hỗ trợ sự phát triển của thị trường hiện nay" - ông Alejandro Montalban nhấn mạnh. 

Tại Hội thảo, các chuyên gia quốc tế đã tư vấn về các bước để khuyến khích phát triển điện mặt trời trên mái nhà. Quá trình tư vấn này cũng bao gồm việc rà soát lại các cơ chế pháp luật để triển khai chính sách bù trừ điện năng, các hợp đồng mua bán điện mẫu và đánh giá về hạn chế của việc đấu nối vào lưới điện trong các khu vực riêng biệt, cũng như những vấn đề liên quan đến yêu cầu tiêu chuẩn kỹ thuật cho việc nối lưới của điện mặt trời trên mái nhà.

Theo các chuyên gia, các dự án điện mặt trời trên mái nhà có thể được kết nối lưới mà không ảnh hưởng đến khả năng vận hành của lưới điện.

Nhận định này được một lần nữa khẳng định qua hoạt động chạy lập trình thí điểm tại khu công nghiệp Hòa Cầm ở thành phố Đà Nẵng. Theo kinh nghiệm thông thường, các dự án điện mặt trời trên mái nhà sẽ được lắp đặt trước tiên tại các khu công nghiệp vì diện tích lớn trên mái nhà và hệ thống kết nối lưới đã khá hoàn thiện.

Theo đánh giá, Việt Nam có tiềm năng dồi dào để phát triển điện mặt trời, với tiềm năng kỹ thuật lên đến 300 Gigawatt (GW). Việt Nam đưa ra mục tiêu lắp đặt 12 GW điện mặt trời vào năm 2030. Chính phủ cũng đã công bố Quyết định mới về cơ chế hỗ trợ cho các dự án điện mặt trời, bao gồm giá mua điện 9.35 UScent/ kWh từ các dự án nối lưới và cơ chế bù trừ điện năng để mua lượng điện dư từ các dự án trên mái nhà cũng ở mức giá 9.35 UScent/kWh.

Theo đánh giá của các chuyên gia, quyết định này là một bước tiến quan trọng, bởi nó tạo ra cơ chế thu hút các đầu tư khu vực tư nhân vào phát triển điện mặt trời.

MAI THẮNG