Bức tranh toàn cảnh ngành năng lượng hạt nhân năm 2012

>> IAEA giúp Việt Nam đánh giá cơ sở hạ tầng điện hạt nhân
>> EU vẫn chọn phát triển năng lượng hạt nhân
>> Nhật Bản chuẩn bị công bố chính sách mới về năng lượng
>> IEA dự báo triển vọng năng lượng hạt nhân đến năm 2035
>> “Bước đột phá” trong công nghệ hạt nhân toàn cầu (Kỳ cuối)

Vào tháng Giêng, nhóm các chuyên gia IAEA đã hoàn thành một đánh giá về quá trình thẩm định an toàn tại các nhà máy hạt nhân của Nhật Bản. Nhóm trưởng James Lyons (ở giữa) và chuyên gia IAEA về an toàn David Graves (bên phải) đang thảo luận về các biện pháp an toàn tại nhà máy điện hạt nhân Ohi, Nhật Bản.

Trường Đại học Khalifa ở Abu Dhabi là địa điểm tổ chức khóa đào tạo về ‘Quản lí hạt nhân’ đầu tiên của IAEA trong khu vực vùng Vịnh, diễn ra từ ngày 8 – 19 tháng giêng ở UAE (các tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất). Khóa đào tạo là một trong những nỗ lực liên tục của IAEA  nhằm giải quyết những thách thức về quản lí chất xám trong ngành công nghiệp hạt nhân của nhiều quốc gia.

Vào tháng 2, Tổng Giám đốc IAEA Yukiya Amano và Tổng Giám đốc OFID Suleiman J. Al-Herbish đã ký kết một thỏa thuận để thúc đẩy việc phòng chống ung thư tại Việt Nam, đặc biệt là ngăn chặn những căn bệnh ung thư của phụ nữ thông qua ‘Chương trình hành động’ của IAEA trong điều trị ung thư.

Một sự kiện nổi bật tôn vinh những thành tựu của phụ nữ trong lĩnh vực khoa học hạt nhân đã được tổ chức tại trụ sở ở Vienna của IAEA vào ngày 8 tháng 3 để kỷ niệm Ngày Quốc tế Phụ nữ. Ngày nay, càng nhiều phụ nữ trên toàn thế giới đang tham gia vào vai trò lãnh đạo quan trọng trong việc phát triển chương trình hạt nhân của quốc gia.

Trong quan hệ đối tác với cục Quản lý Hải dương học và Khí quyển quốc gia của Hoa Kỳ, trung tâm An ninh quốc tế khảo sát địa chấn (ISSC) tại IAEA đang phát triển một hệ thống tiên tiến nhất để dự báo sóng thần theo thời gian thực mà có thể sử dụng phần mềm mô hình để dự đoán chiều cao và tốc độ của những con sóng đang di chuyển trên đại dương. ISSC là một đầu mối toàn cầu trong việc tăng cường chống lại các mối nguy hiểm bên ngoài cho những công trình hạt nhân trên thế giới.

Một buổi lễ đặc biệt được tổ chức tại trụ sở của IAEA. Các thành viên của Cộng đồng quốc tế tại Vienna, Áo và Nhật Bản tham gia lễ kỉ niệm đầu tiên đánh dấu một năm sau trận động đất Nhật Bản và tai nạn hạt nhân Fukushima Daiichi xảy ra vào ngày 11 tháng 3 năm 2011.

Các nhà lãnh đạo thế giới tham dự Hội nghị thượng đỉnh an ninh hạt nhân tại Seoul, Hàn Quốc, ban hành một thông cáo chung hướng tới việc tăng cường an ninh hạt nhân, làm giảm mối đe dọa khủng bố hạt nhân và ngăn chặn việc thu thập trái phép vật liệu hạt nhân. Các nhà lãnh đạo cũng ghi nhận vai trò quan trọng của IAEA trong việc thúc đẩy hợp tác quốc tế và hỗ trợ những nỗ lực của các quốc gia để thực hiện trách nhiệm an ninh hạt nhân.

Hội nghị Chuyên gia quốc tế IAEA được tổ chức tại IAEA ngày 23 tháng 3 với chủ đề cải thiện an toàn cho nhà máy điện hạt nhân Fukushima sau thảm họa. Ông Denis Flory, Phó Tổng Giám đốc IAEA (ở chính giữa) và ông Alexander Bychkov, Phó Tổng Giám đốc IAEA (thứ hai bên phải) cùng tham dự hội nghị.

Một dự án kéo dài trong nhiều năm nhằm hiện đại hóa những khả năng phân tích an toàn của cơ quan đã kỷ niệm một mốc quan trọng khi thiết bị đo phổ mới với độ chính xác chưa từng có được đưa vào hoạt động trong tháng 5. Dưới sự đóng góp của Đức, các thiết bị sẽ giúp phòng thí nghiệm an toàn đáp ứng những thách thức của 30 năm tới và xa hơn nữa.

Ngày 14 tháng 5, khai mạc Hội nghị đánh giá lần thứ 4 Công ước chung về Quản lí an toàn nhiên liệu đã qua sử dụng và chất thải phóng xạ tại IAEA. Hội nghị cho phép các bên tham gia xem xét và thảo luận chi tiết các biện pháp an toàn theo Công ước chung.

Trong tháng 6, IAEA bắt đầu một dự án dài hạn trong khu vực với 13 nước tham gia nhằm mục đích nâng cao kiến ​​thức của các nước này và sự hiểu biết về 5 tầng nước ngầm lớn xuyên quốc gia mà họ đang chia sẻ trong khu vực Sahel.

Tất cả sự chú ý của thế giới đã chuyển sang Rio de Janeiro, Brazil, nơi Hội nghị Liên hợp quốc về Phát triển bền vững (hay còn gọi là Rio + 20) tổ chức. IAEA đã xuất bản một cuốn sách nhỏ làm nổi bật cách thức mà cơ quan này đóng góp vào mục tiêu phát triển toàn cầu, cụ thể là đại dương, thực phẩm, nước và năng lượng.

Đáp ứng lời kêu gọi của Cộng đồng khoa học quốc tế về nghiên cứu phối hợp và hành động nhiều hơn về vấn đề axit hóa đại dương, Trung tâm phối hợp quốc tế axit hóa đại dương tại phòng Thí nghiệm Môi trường của IAEA ở Monaco đã được mở cửa vào mùa hè. Trung tâm này được hỗ trợ bởi các quốc gia thành viên IAEA và được thành lập theo dự án Sáng kiến sử dụng hòa bình của IAEA.

Tổng Giám đốc IAEA Yukiya Amano tham quan trụ sở ITER ở Pháp vào đầu tháng 7. ITER là một dự án quốc tế thực hiện việc thiết kế và xây dựng một lò phản ứng nhiệt hạch thí nghiệm, dựa trên khái niệm “tokamak.”

Một hội nghị quốc tế về Quản lí đất đai, an ninh lương thực và thích ứng với biến đổi khí hậu mở ra ở Vienna từ ngày 23 – 27 tháng 7. Hội nghị nêu bật những lợi ích của việc sử dụng công nghệ hạt nhân cho nông nghiệp và quản lí đất đai.

Hệ thống Thông tin hạt nhân của IAEA (gọi tắt là INIS) ra mắt phiên bản di động của trang web để đáp ứng số lượng độc giả ngày càng tăng truy cập thông tin về hạt nhân trên các thiết bị di động như điện thoại thông minh hay máy tính bảng. INIS được điều hành bởi IAEA phối hợp với hơn 150 quốc gia thành viên. INIS là một trong những bộ sưu tập thông tin lớn nhất thế giới về sử dụng khoa học và công nghệ hạt nhân với mục đích hòa bình. Bên cạnh đó, ấn phẩm đầu tàu của cơ quan này, IAEA Bulletin, cũng từng là một ‘ứng dụng’ cho các thiết bị di động.

Một tuần thảo luận căng thẳng diễn ra ở Vienna, Áo với sự tham gia của hơn 600 đại biểu từ 64 bên tham gia Công ước về an toàn hạt nhân (CNS) bao gồm một loạt các chủ đề liên quan đến an toàn hạt nhân: quản lý và phục hồi tai nạn nghiêm trọng, thiết kế lò phản ứng, sự sẵn sàng trong tình trạng khẩn cấp, ứng phó và quản lý sau tai nạn và cũng như các hợp tác quốc tế.

Ngày 23 tháng 8, Tổng Giám đốc IAEA Yukiya Amano tham quan bể chứa ngầm Onkalo, một kho lưu trữ chất thải hạt nhân, trong chuyến thăm chính thức Posiva Oy, Olkiluoto, Phần Lan.

Các tiểu vương quốc Arập thống nhất (UAE) là quốc gia đầu tiên khởi công xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên của mình trong 27 năm, kể từ khi công cuộc xây dựng nhà máy đầu tiên của Trung Quốc được bắt đầu vào năm 1985.

Cuộc họp Đại Hội đồng của IAEA khai mạc vào ngày 17 tháng 9 với khoảng 3000 đại biểu đến từ các nước thành viên, các tổ chức quốc tế, cũng như các tổ chức phi chính phủ và giới truyền thông, với một số lượng kỷ lục các sự kiện bên lề bao gồm cả một diễn đàn khoa khoa học về ‘Thực phẩm cho tương lai: Đáp ứng những thách thức bằng các ứng dụng hạt nhân.’

Tại diễn đàn khoa khoa học ‘Thực phẩm cho tương lai: Đáp ứng những thách thức bằng các ứng dụng hạt nhân’, Tổng giám đốc IAEA Yukiya Amano nhấn mạnh vị thế quan trọng của IAEA: đưa công nghệ hạt nhân tới các nước đang phát triển, giúp đỡ họ sản xuất nhiều thực phẩm hơn, chống lại động vật và sâu bọ gây hại cây trồng, đảm bảo sự an toàn của thực phẩm. Trong hình, Tổng giám đốc Amano đang cầm trên tay quả quýt vàng thu hoạch từ vườn cây ăn quả Dalmatian. IAEA đang giúp nông dân ở thung lũng Neretva, Croatia ngăn chặn số lượng sâu bệnh bằng kỹ thuật làm mất khả năng sinh sản của côn trùng, giảm thiểu việc sử dụng thuốc trừ sâu, đem lại sự khỏe mạnh cho trái cây.

Dự báo của IAEA trong năm 2012 cho thấy sự gia tăng ổn định số lượng các nhà máy điện hạt nhân trên thế giới trong 20 năm tới. Tai nạn hạt nhân Fukushima Daiichi tháng 3 năm 2011 vừa qua đã đặt ra những câu hỏi cơ bản về tương lai năng lượng hạt nhân trên toàn thế giới, nhưng rõ ràng rằng năng lượng hạt nhân vẫn sẽ là một lựa chọn quan trọng cho nhiều quốc gia.

Những Phòng thí nghiệm Ứng dụng Hạt nhân của IAEA ở Seibersdorf, Áo kỉ niệm hơn 50 năm giúp đỡ các nước tiếp cận và phát triển công nghệ hạt nhân. Để đánh dấu cột mốc quan trọng này, IAEA đã tổ chức một sự kiện tại trụ sở chính vào ngày 29 tháng 11, nêu bật những thành tựu và thu hút sự chú ý đến kế hoạch hiện đại hóa các phòng thí nghiệm trong tương lai.

Tổng Giám đốc IAEA Yukiya Amano và Tỉnh trưởng tỉnh Fukushima, ông Yuhei Sato, ký biên bản Ghi nhớ hợp tác ở bên lề của Hội nghị bộ trưởng Fukushima về an toàn hạt nhân được tổ chức tại thành phố Koriyama, Fukushima, Nhật Bản ngày 15 tháng 12. Hội nghị kêu gọi liên tục cải thiện và tăng cường cảnh giác hơn nữa sự an toàn hạt nhân trên toàn thế giới.

CÁC BÀI VIẾT BẠN ĐỌC QUAN TÂM

Thông điệp đầu năm mới của Thủ tướng Chính phủ
Việt Nam trong cuộc chơi quyền lực Mỹ - Trung
Những bê bối chấn động thế giới năm 2012
Sáu nữ nguyên thủ quốc gia quyền lực nhất hiện nay
Châu Á 2013: Thế 'tứ trụ' đang lung lay
"Tình hình xấu hơn có khi là cơ may cho đất nước"
Năm 2012: Những đợt sóng dồn từ Biển Đông

Theo Vinatom/iaea