EVN triển khai thử nghiệm giá bán lẻ điện 2 thành phần

Giá điện 2 thành phần - Xu thế tất yếu trong chuyển dịch năng lượng ở Việt Nam Việc áp dụng giá điện hai thành phần (theo công suất và điện năng tiêu thụ) được đánh giá là mang lại nhiều lợi ích cho nhà đầu tư, cũng như người tiêu dùng điện. Vì vậy, Bộ Công Thương đã giao EVN nghiên cứu giá điện hai thành phần để tiến tới thay thế cho giá điện một thành phần (tiền điện chỉ trả theo điện năng tiêu thụ) đang thực hiện. Để làm rõ thêm nội dung này, chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam có bài viết tổng hợp, phân tích dưới đây. Rất mong nhận được sự chia sẻ của các chuyên gia, nhà quản lý và bạn đọc.

Giá điện 2 thành phần ở Việt Nam - Đề xuất của đơn vị tư vấn, EVN và góc nhìn chuyên gia Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa có văn bản đề xuất Bộ Công Thương về triển khai cơ cấu giá điện 2 thành phần (giá công suất và giá điện năng). Trong bài viết dưới đây, chúng tôi tổng hợp một số nội dung về (1) lộ trình và quan điểm của đơn vị tư vấn - (2) đề xuất, kiến nghị của EVN - (3) một số phân tích, gợi ý ban đầu của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam.

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Công Thương, EVN đã hoàn thiện Đề án “Xây dựng hệ thống giá bán điện 2 thành phần (giá công suất và giá điện năng) và lộ trình áp dụng cho ngành Điện Việt Nam”.

Theo đó Bộ Công Thương đồng ý phương án triển khai áp dụng thử nghiệm giá bán lẻ điện 2 thành phần (gồm giá công suất và giá điện năng) trên giấy (từ tháng 10/2025). Đối tượng áp dụng là các nhóm khách hàng sản xuất do EVN và các đơn vị thành viên bán lẻ trực tiếp, có sản lượng điện tiêu thụ bình quân từ 200.000 kWh/tháng trở lên (tính trung bình 12 tháng gần nhất).

Việc triển khai thử nghiệm tính toán trên giấy với số liệu thực tế nhằm tiến tới triển khai thực hiện chủ trương áp dụng giá điện 2 thành phần đã được quy định trong Điều 50 Luật Điện lực (sửa đổi) năm 2024; từng bước thay thế các biểu giá điện một thành phần trong cơ cấu biểu giá bán lẻ điện hiện nay, đảm bảo phù hợp điều kiện hạ tầng kỹ thuật của ngành điện, các vấn đề pháp lý cũng như mức độ thích nghi với biểu giá mới của hộ tiêu dùng.

Giá điện 2 thành phần là giá điện bao gồm giá công suất sử dụng lớn nhất và giá điện năng, tiền điện mà người tiêu dùng phải thanh toán sẽ bao gồm 2 phần: Phần trả cho công suất sử dụng thể hiện chi phí cố định của quá trình cung ứng điện và phần trả cho điện năng tiêu dùng phản ánh chi phí biến đổi phát sinh theo mức sử dụng điện thực tế của khách hàng.

Với nguyên tắc xây dựng như vậy nên giá điện 2 thành phần là thông điệp hữu hiệu cho khách hàng sử dụng điện luôn quan tâm đến chế độ sử dụng điện, nếu với cùng sản lượng tiêu dùng như nhau nhưng khách hàng giảm được công suất sử dụng (Pmax) thì tiền điện sẽ giảm và cũng giúp ngành điện giảm được công suất mang tải cực đại của hệ thống điện, góp phần vận hành hệ thống điện hiệu quả hơn, tiết kiệm chi phí đầu tư và sử dụng hợp lý nguồn lực xã hội.

1. Đối tượng tham gia thử nghiệm trên giấy giá bán điện 2 thành phần:

Khách hàng sử dụng điện lớn phục vụ mục đích sản xuất do các đơn vị thành viên của EVN bán lẻ điện trực tiếp, có sản lượng điện tiêu thụ bình quân từ 200.000kWh/tháng trở lên (tính trung bình 12 tháng gần nhất).

2. Tính toán giá bán điện 2 thành phần:

Trong đó:

- TC: Tổng tiền điện khách hàng theo giá điện 2 thành phần.

- (C_p × P_max): Là thành phần tiền điện cho công suất sử dụng của khách hàng, phản ánh chi phí cố định mà khách hàng gây ra cho hệ thống điện.

- C_p: Là đơn giá công suất, được tính bằng đơn vị đồng/kW/tháng.

- P_max: Là công suất cực đại của khách hàng trong tháng (kW) được xác định bởi công tơ đo đếm (là công suất trung bình trong khoảng thời gian tích phân có giá trị lớn nhất của tháng, khoảng thời gian tích phân hiện nay đang là 30 phút). Trường hợp bên mua điện ký một Hợp đồng cho nhiều công tơ đo đếm điện tại một địa điểm thì P_max tính theo giá trị đo đếm được của từng công tơ.

- (C_a × A_p): Là thành phần tiền điện cho điện năng thực tế tiêu thụ của khách hàng, phản ánh chi phí biến đổi của quá trình cung ứng điện.

- C_a: Là đơn giá điện năng, được tính bằng đơn vị đồng/kWh. Đơn giá này có thể được thiết kế theo các khung giờ khác nhau như cao điểm, bình thường, và thấp điểm.

- A_p: Điện năng tác dụng trong chu kỳ ghi chỉ số công tơ (kWh).

3. Biểu giá thử nghiệm giá bán điện 2 thành phần:

Đối với nhóm khách hàng sản xuất được lựa chọn tham gia thí điểm trên giấy, áp dụng biểu giá thử nghiệm như sau:

Kể từ tháng 10/2025, các Tổng Công ty Điện lực, Công ty Điện lực sẽ thực hiện gửi thông báo kết quả tính toán tiền điện thử nghiệm trên giấy theo giá bán điện 2 thành phần cho khách hàng thuộc đối tượng thử nghiệm, trong đó có so sánh về tiền điện theo biểu giá điện một thành phần hiện hành và tiền điện theo giá điện 2 thành phần./.

BBT TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM