Tag

Sau 2 năm chính thức khởi động, thị trường phát điện cạnh tranh tiếp tục vận hành ổn định, thông suốt, các doanh nghiệp cạnh tranh bình đẳng, minh bạch. Thành công này được xem như là sự chuẩn bị cần thiết để thị trường bán buôn cạnh tranh bắt đầu thí điểm từ năm 2015.

Ngày 26/5, tại cuộc họp với các bộ, ngành hữu quan về kiểm điểm thực hiện thị trường phát điện cạnh tranh và xây dựng thiết kế tổng thể thị trường bán buôn điện cạnh tranh, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải nhấn mạnh: Trong thời gian tới, phải xây dựng, sửa đổi hệ thống văn bản pháp lý liên quan, các quy định về thị trường để có thể tăng các đối tượng tham gia thị trường bán buôn điện cạnh tranh.

Trong các năm tới, để Thị trường phát điện cạnh tranh hoạt động hiệu quả hơn, cần có các biện pháp linh hoạt để xử lý các vấn đề còn tồn tại về mặt kỹ thuật cung như về cơ cấu tổ chức ngành. Trong đó, vấn đề về việc lập quy hoạch phát triển dài hạn tổng thể ngành năng lượng cần được đặc biệt quan tâm, để đảm bảo sự phát triển đồng bộ giữa ngành điện và các nguồn năng lượng sơ cấp (than, khí).

Chừng nào luật chơi và cách chơi vẫn còn bị chi phối bởi cơ chế “xin cho, ban phát”, nghĩa là dựa theo mối quan hệ chiều dọc từ trên xuống và dưới lên như người ta hay gọi là “chạy” (chạy quy hoạch, chạy dự án, chạy vốn đầu tư…) thì thị trường chưa thể vận hành lành mạnh được. Thị trường năng lượng Việt Nam cũng vậy. Để phát triển thị trường năng lượng Việt Nam phải thiết kế lại luật chơi, cách chơi và người chơi.

Trong những năm qua, ngành năng lượng Việt Nam đã có những bước phát triển nhanh vượt bậc, nguồn năng lượng đã cơ bản đáp ứng nhu cầu cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, hoạt động xuất, nhập khẩu năng lượng đã góp phần tích cực vào quá trình hội nhập kinh tế quốc tế; An ninh năng lượng quốc gia ngày càng được củng cố và tăng cường. Tuy nhiên, việc đầu tư cho phát triển thị trường năng lượng còn thiếu sự phối hợp, liên kết giữa các ngành, cơ chế, chính sách thu hút các nguồn lực trong và ngoài nước cho phát triển năng lượng chậm được đổi mới, còn độc quyền trong kinh doanh năng lượng; cơ chế định giá điện mang nặng tính bao cấp; hệ thống các văn bản pháp luật điều chỉnh sự phát triển ngành còn thiếu, chưa đồng bộ...

Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia Việt nam đến năm 2020 tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng chính phủ phê duyệt theo Quyết định số 1855/QĐ-TTg ngày 27/12/2007. Điều1 của chiến lược gồm 5 nội dung:

Là một trong số các cấu phần quan trọng của lĩnh vực năng lượng nói chung, ngành điện Việt Nam trong những năm vừa qua đã nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Ðảng, Nhà nước và Chính phủ, đảm bảo phát triển theo định hướng chính sách chung, hướng tới mục tiêu chung của toàn ngành năng lượng nước nhà. Bên cạnh mục tiêu đảm bảo an ninh cung cấp điện, cung cấp đủ điện cho các hoạt động kinh tế - chính trị - xã hội với chất lượng tốt, an toàn, tin cậy, ngành điện Việt Nam cũng hướng đến việc thúc đẩy phát triển thị trường điện lực cạnh tranh.

Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản số 67/TB-VPCP, ngày 14/02/2014, thông báo ý kiến kết luận của Phó thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải tại cuộc họp kiểm điểm tình hình thực hiện thị trường điện Việt Nam.

Chủ trì cuộc họp đánh giá tình hình vận hành thị trường điện cạnh tranh trong năm 2013 và thiết kế tổng thể thị trường bán buôn điện cạnh tranh trong giai đoạn thí điểm 2015-2016, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải chỉ đạo, cần lưu ý vấn đề xây dựng các cơ chế, văn bản pháp luật liên quan, đẩy nhanh việc tham gia thị trường điện của các nhà máy.

Tháng 11/2013, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có các chỉ đạo ngành năng lượng Việt Nam, với các nội dung: PVN tập trung vào 5 lĩnh vực sản xuất, kinh doanh; Ban hành cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân; Phê duyệt Chương trình cấp điện nông thôn, miền núi và hải đảo; Chính phủ phê duyệt khung mức giá bán lẻ điện bình quân; Quy hoạch tổng thể di dân, tái định cư Dự án thủy điện Bản Chát...

Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định quy định về lộ trình, các điều kiện và cơ cấu ngành điện để hình thành và phát triển các cấp độ thị trường điện lực tại Việt Nam.

Tháng 9/2013, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có các chỉ đạo ngành năng lượng Việt Nam, với các nội dung: Từng bước thí điểm và hình thành thị trường bán buôn điện cạnh tranh; Thủ tướng đã cơ bản thống nhất chủ trương nâng cấp NMLD Dung Quất; Ban hành chính sách di dân Dự án điện hạt nhân NinhThuận; Yêu cầu rà soát quy hoạch thủy điện trên sông Đồng Nai.

Thoát thai từ cơ chế điều hành kinh tế tập trung, bao cấp, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) mặc nhiên bị mang một "nhóm máu" không phù hợp với cơ chế thị trường, đó là "nhóm máu độc quyền". Đã từ nhiều năm nay, nhiều nỗ lực của Chính phủ cũng như của bản thân EVN nhằm tiến tới một điều rất bình thường của nền kinh tế thị trường, nhưng mọi việc không hề đơn giản. Mới đây, Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam khẳng định "Điều chỉnh giá điện theo thị trường là quan điểm nhất quán" tuy rằng đó là cái đích của 10 năm sau.

Bộ Công Thương đang công bố dự thảo quyết định lộ trình, các điều kiện và cơ cấu ngành điện để hình thành và phát triển các cấp độ thị trường điện lực tại Việt Nam.

Đặc thù ngành điện khác với các ngành sản xuất hàng hóa khác ở chỗ: quá trình sản xuất và tiêu thụ xảy ra đồng thời, không thể có ách tắc trong khâu lưu thông, phân phối. Vì vậy, người sản xuất và người tiêu thụ điện đều có trách nhiệm bảo đảm độ tin cậy cung cấp điện, nhằm sử dụng một cách có hiệu quả thiết bị của chính mình và của cả ngành điện. Kết quả đạt được là người tiêu thụ điện sẽ có chi phí dùng điện thấp tương ứng và người sản xuất điện sẽ có chi phí đầu tư và sản xuất điện hợp lý. Những vấn đề trên sẽ được thực hiện một cách có hiệu quả trong cuộc sống nếu thiết lập được cơ chế điều hành và tổ chức hợp lý không những đối với người tiêu thụ điện mà còn cho người sản xuất truyền tải và phân phối điện. Điều này cũng chính là mục tiêu cơ bản cần tuân thủ trong cải cách thị trường điện ở Việt Nam hiện nay.