Tìm kiếm

Bộ Công Thương vừa ban hành Quyết định số 3111/QĐ-BCT phê duyệt biểu đồ cấp than cho sản xuất điện năm 2024. Theo đó, chủ đầu tư các nhà máy nhiệt điện than chịu trách nhiệm thu xếp 74.307 nghìn tấn than để cấp cho sản xuất điện năm 2024, trong đó, các nhà máy thiết kế sử dụng than nhập khẩu là khoảng 26.084 nghìn tấn.

Hội nghị thống nhất và ký kết thỏa thuận hợp tác giữa Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV), Tổng công ty Đông Bắc và Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), về việc cung cấp than dài hạn cho các nhà máy nhiệt điện (NMNĐ) sử dụng than anthtracite trong EVN vừa được diễn ra tại Hà Nội.

Giả sử rằng: Việt Nam sẽ thực hiện được các cam kết tại COP26 và loại bỏ nhiệt điện than vào năm 2050, thì vai trò của than vẫn rất quan trọng trong 27 năm tới cho dù nhu cầu về than sẽ giảm dần theo thời gian. Vì vậy, việc đảm bảo nguồn cung cấp than ổn định với giá thành hợp lý là một vấn đề không thể xem nhẹ trong những năm tới. Ngoài ra, khi nhu cầu sử dụng than tại Việt Nam giảm dần trong gần 3 thập kỷ tới, vấn đề hỗ trợ, chuyển đổi việc làm cho trên 100.000 người lao động ngành than cũng cần phải được xem xét kỹ lưỡng và có lộ trình thực hiện phù hợp cho từng giai đoạn.

Giả sử rằng: Việt Nam sẽ thực hiện được các cam kết tại COP26 và loại bỏ nhiệt điện than vào năm 2050, thì vai trò của than vẫn rất quan trọng trong 27 năm tới cho dù nhu cầu về than sẽ giảm dần theo thời gian. Vì vậy, việc đảm bảo nguồn cung cấp than ổn định với giá thành hợp lý là một vấn đề không thể xem nhẹ trong những năm tới. Ngoài ra, khi nhu cầu sử dụng than tại Việt Nam giảm dần trong gần 3 thập kỷ tới, vấn đề hỗ trợ, chuyển đổi việc làm cho trên 100.000 người lao động ngành than cũng cần phải được xem xét kỹ lưỡng và có lộ trình thực hiện phù hợp cho từng giai đoạn. (TS. Phùng Quốc Huy - Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng châu Á - Thái Bình Dương viết riêng cho Tạp chí Năng lượng Việt Nam).

Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA) vừa công bố giới hạn phát thải carbon đối với các nhà máy điện sử dụng than và khí. Đề xuất này nằm trong chương trình chuyển đổi năng lượng, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0, dọn đường cho công nghệ đồng đốt hidro và thu hồi, lưu trữ carbon (CCS) trong tương lai. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng: Nếu các nhà máy điện than, khí dừng hoạt động sớm sẽ khiến các dự án điện khí mới khó cấp phép, cũng như vấn đề an ninh và độ tin cậy của hệ thống năng lượng.

Hầu hết các nền kinh tế APEC gần đây đã cam kết phát thải ròng bằng “0”, hoặc trung hòa carbon vào khoảng giữa thế kỷ này. Sau đây là sáu xu hướng tiềm năng sử dụng than trong tương lai được xem xét, bao gồm: (1) cải thiện hiệu suất nhiệt, (2) phát điện đồng đốt, (3) khí hóa than, (4) sản xuất các sản phẩm từ than, (5) sản xuất hydro, và (6) nhiệt điện có trang bị công nghệ CCS.

Trong phạm vi bài viết dưới đây, chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam sẽ nêu rõ quá trình hoàn thiện công nghệ khai thác, sàng tuyển, chế biến, vận chuyển, sử dụng than trên thế giới và suy ngẫm cho trường hợp Việt Nam.

Công bố trên Tạp chí Nature Energy về kết quả nghiên cứu mới (sau khi đo lượng phát thải khí nhà kính trong toàn bộ vòng đời hoạt động của nhiều nguồn điện đến năm 2050) cho biết: Lượng khí thải các bon, hay còn gọi là vết các bon (carbon footprints) của cơ sở sản xuất năng lượng mặt trời, gió và điện hạt nhân thấp hơn nhiều lần so với nhà máy nhiệt điện sử dụng than đá, hoặc khí ga có sử dụng công nghệ thu giữ và lưu trữ các bon (CCS). Điều này vẫn đúng sau khi tính cả lượng khí thải trong quá trình sản xuất, xây dựng và cung cấp nhiên liệu.

Theo báo cáo cập nhật về các dự án nguồn điện của Tạp chí Năng lượng Việt Nam: Trong thời gian qua, Bộ Công Thương đã tổ chức lấy ý kiến các bộ, ngành và báo cáo Thủ tướng về các dự án Nhiệt điện Long An 1, Long An 2, Tân Phước 1 và Tân Phước 2 chuyển đổi sử dụng than nhập khẩu sang sử dụng nhiên liệu khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG). Đồng thời, với kiến nghị điều chỉnh công nghệ, công suất của chủ đầu tư, Bộ Công Thương dự kiến sẽ đưa các dự án này vào Quy hoạch điện VIII sắp tới.

Nhược điểm lớn nhất của giải pháp phát triển điện mặt trời trên mái nhà là ngành điện bị giảm doanh thu, trong khi phải có trách nhiệm kiểm tra, xem xét và thanh toán tiền điện phát vào lưới cho chủ hộ. Tuy nhiên, xét trên cơ sở lợi ích quốc gia thì điện mặt trời sẽ góp phần đảm bảo an ninh năng lượng (giảm sử dụng than nhập), bảo vệ môi trường (giảm phát thải khí nhà kính) và không ảnh hưởng đến quy hoạch sử dụng đất tại các địa phương.

"Bộ Công Thương đã tổ chức lấy ý kiến các bộ, ngành và báo cáo Thủ tướng về dự án Nhiệt điện Long An 1, Long An 2 (sử dụng than nhập khẩu) sang sử dụng nhiên liệu khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG). Với kiến nghị điều chỉnh công nghệ, công suất của các dự án này, Bộ thống nhất đưa vào Quy hoạch điện 8 sắp tới để báo cáo Chỉnh phủ và cân đối mang tính dài hạn, phục vụ nhu cầu cung cấp điện giai đoạn năm 2030" - Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết.

Nguy cơ phát thải thủy ngân trong sử dụng than tại Việt Nam tuy được dự báo sẽ tăng, nhưng so với thế giới đang ở mức có thể chấp nhận được và có khả năng kiểm soát được. Tất nhiên, chúng ta cần tiếp tục hoàn thiện các công nghệ lọc/thu gom thủy ngân sau khi đốt than trong lò hơi tại các nhà máy nhiệt điện chạy than.

Lượng thủy ngân (Hg) bị phát thải vào không khí trong quá trình sử dụng than ở Việt Nam là tương đối thấp và so với thế giới vẫn ở mức có thể chấp nhận được. Theo tính toán, tổng lượng phát thải Hg vào không khí ở Việt Nam từ các ngành có sử dụng than (nhiệt điện, xi măng, luyện kim, VLXD, phân bón, hóa chất, chất đốt sinh hoạt với tổng khối lượng trên 80 triệu tấn vào năm 2019) chỉ lớn hơn 2,1 lần so với lượng thủy ngân bị phát thải trong vụ cháy ở Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông vừa qua... Để bạn đọc có góc nhìn toàn diện về vấn đề này, Tạp chí Năng lượng Việt Nam thực hiện loạt bài phân tích về quản lý phát thải thủy ngân trong sử dụng than ở Việt Nam, qua đó kiến nghị các giải pháp nhằm quản lý, kiểm soát tốt hơn phát thải thủy ngân trong một số ngành của nền kinh tế. 

Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) cho biết: Năm 2019 nhu cầu sử dụng than của các nhà máy nhiệt điện ở mức cao nhất. Tính từ đầu năm đến nay, TKV đang cung cấp trung bình trên 100 nghìn tấn/ngày, các ngày nghỉ lễ, tết, Tập đoàn vẫn tổ chức thực hiện giao than cho các hộ điện bình thường.

Văn phòng Chính phủ vừa có thông báo ý kiến kết luận của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng tại cuộc họp về các giải pháp cung cấp than cho sản xuất điện. Theo đó, để đáp ứng đủ than cho các hộ sản xuất, đặc biệt là các nhà máy nhiệt điện, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương khẩn trương phê duyệt biểu đồ cung cấp than cho các nhà máy nhiệt điện than. Xây dựng kế hoạch tổng thể về nhu cầu sử dụng than các loại, gồm than sản xuất trong nước, than nhập khẩu, đảm bảo đáp ứng nhiên liệu cho các cơ sở sản xuất, đặc biệt là đáp ứng đủ than cho các nhà máy nhiệt điện.