Hội nghị Bộ trưởng Năng lượng ASEAN (lần thứ 41) và hội nghị liên quan (AMEM41)

Cách điều hành giá điện trong khu vực ASEAN - Lựa chọn nào cho Việt Nam? ASEAN là cộng đồng gần với Việt Nam về địa lý và mức độ phát triển, nhưng có những cách điều hành giá điện rất khác nhau trên cơ sở thế mạnh nguồn lực của từng nước. Tổng hợp, so sánh, phân tích giá điện một số quốc gia trong khu vực Đông Nam Á của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam dưới đây có thể đem lại những lựa chọn cho cải cách giá điện của chúng ta trong thời gian sắp tới.

Xuất, nhập khẩu điện - Xu hướng quốc tế và lý do của Việt Nam Xuất, nhập khẩu điện là xu thế tất yếu của chuyển dịch năng lượng. Chỉ khi hệ thống kết nối rộng mới có thể bù trừ được những thay đổi trong tiêu thụ điện ở từng nước. Chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam bình luận về xu thế quốc tế và lý do, sự cần thiết phải xuất, nhập khẩu điện của Việt Nam.

Đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị AMEM 41 do ông Nguyễn Sinh Nhật Tân - Thứ trưởng Bộ Công Thương làm Trưởng đoàn và đại diện các cục, vụ, viện phụ trách lĩnh vực năng lượng thuộc Bộ Công Thương, các tập đoàn: Điện lực Việt Nam, Dầu khí Việt Nam.

Hội nghị có sự tham gia của Bộ trưởng Năng lượng 10 nước thành viên ASEAN, Bộ trưởng các quốc gia đối tác trong khuôn khổ ASEAN+3 (bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc) và các quốc gia đối tác trong khuôn khổ Đông Á (bao gồm Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Hoa Kỳ, Niu-Di-lân, Ốt-xtrây-lia), Tổng Thư ký ASEAN, Giám đốc Trung tâm Năng lượng ASEAN, Giám đốc Cơ quan Năng lượng Tái tạo Quốc tế (IRENA), Giám đốc Viện Nghiên cứu kinh tế Đông Á - ASEAN (ERINA).

Hội nghị còn có sự tham gia của các Cơ quan điều phối, mạng lưới công tác chuyên ngành trong khuôn khổ hợp tác năng lượng ASEAN bao gồm: Hội đồng Dầu khí ASEAN (ASCOPE), Hội đồng các nhà lãnh đạo ngành điện ASEAN (HAPUA).

Đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị AMEM 41 do ông Nguyễn Sinh Nhật Tân - Thứ trưởng Bộ Công Thương làm Trưởng đoàn và đại diện các cục, vụ, viện phụ trách lĩnh vực năng lượng thuộc Bộ Công Thương, các tập đoàn: Điện lực Việt Nam, Dầu khí Việt Nam.

Đây là lần đầu tiên Hội nghị Bộ trưởng năng lượng ASEAN được tổ chức theo hình thức trực tiếp sau 3 năm tổ chức trực tuyến do sự ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Trong khuôn khổ Hội nghị đã diễn ra các sự kiện chính bao gồm:

- Hội nghị quan chức cấp cao trù bị cho Hội nghị AMEM 41.

- Hội nghị ASEAN +3 (lần thứ 20).

- Hội nghị Bộ trưởng Năng lượng các nước Đông Á - EAS EMM (lần thứ 17).

- Hội nghị tham vấn giữa các Bộ trưởng Năng lượng ASEAN với IRENA.

- Hội nghị tham vấn giữa Bộ trưởng Năng lượng các nước Đông Á và các Tổ chức Năng lượng Quốc tế.

- Đối thoại Bộ trưởng - CEO, Diễn đàn Doanh nghiệp Năng lượng ASEAN 2023 (AEBF).

Tại các sự kiện này, các bộ trưởng, trưởng đoàn các nước tham gia đã xem xét báo cáo kết quả triển khai Kế hoạch Hành động ASEAN về Hợp tác Năng lượng - APAEC (từ năm 2016 đến 2025 - giai đoạn 2) và các khuyến nghị, yêu cầu từ các cuộc họp cấp cao trong khuôn khổ ASEAN.

Các bộ trưởng ghi nhận một số thành tựu về hợp tác năng lượng ASEAN bao gồm: Năm 2021 tỷ lệ năng lượng tái tạo đạt 14,4% trong tổng cung cấp năng lượng sơ cấp, tỉ lệ năng lượng tái tạo trong sản xuất điện đạt 33,6% và cường độ năng lượng giảm 24,5%.

Chủ đề diễn đàn năm nay là: “Đẩy mạnh kết nối năng lượng nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng bền vững khu vực ASEAN”.

Hội nghị thông qua các tuyên bố chung bao gồm:

(1) Tuyên bố chung về an ninh năng lượng bền vững thông qua kết nối.

(2) Tuyên bố chung của Brunei Darussalam, Indonesia, Malaysia, và dự án tích hợp điện 1 Philippines (BIMP-PIP).

(3) Ký kết biên bản ghi nhớ (MoU) giữa các công ty điện lực của Brunei Darussalam, Indonesia, Malaysia (Sabah - Sarawak) và Philippines.

Hội nghị ghi nhận mục tiêu khuyến khích phát triển hơn nữa các dự án cơ sở hạ tầng năng lượng xuyên biên giới giữa các quốc gia ASEAN nhằm đạt được an ninh năng lượng bền vững thông qua kết nối. Các bộ trưởng tái khẳng định cam kết của ASEAN trong việc giảm lượng khí thải carbon, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng công bằng và toàn diện trong khu vực.

Hội nghị thừa nhận tầm quan trọng của Bản ghi nhớ về lưới điện ASEAN (APG MOU), Bản ghi nhớ về đường ống dẫn khí xuyên ASEAN (TAGP MOU), cũng như Hiệp định An ninh Dầu khí ASEAN (APSA) và việc tiếp tục các cơ chế hiện có của hợp tác kết nối khu vực, ứng phó khẩn cấp.

Bên cạnh đó, hội nghị ghi nhận thương mại năng lượng đa phương, chuỗi cung ứng tích hợp và linh hoạt hơn trong khu vực sẽ làm tăng đáng kể việc sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo, cũng như tăng cường hiệu quả và bảo tồn năng lượng.

Các bộ trưởng khuyến khích khả năng thiết lập chuỗi cung ứng khu vực bền vững cho năng lượng gió, mặt trời, địa nhiệt, thủy điện, năng lượng sinh học, năng lượng tái tạo biển và các hệ thống lưu trữ năng lượng để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng trong khu vực. Tăng cường hơn nữa hợp tác liên trụ cột trong cộng đồng ASEAN, các đối tác đối thoại của ASEAN, các tổ chức quốc tế, cũng như các đối tác bên ngoài, nhằm giải quyết các thách thức trong việc theo đuổi liên kết năng lượng để hỗ trợ an ninh năng lượng dài hạn và chương trình chuyển đổi năng lượng công bằng, toàn diện của ASEAN.

Hội nghị thừa nhận vai trò của việc tăng cường hợp tác với khu vực tư nhân, các tổ chức tài chính quốc tế và các nhà tài trợ, cũng như các cơ quan thiết lập tiêu chuẩn, để tạo điều kiện, hỗ trợ việc triển khai, cũng như tài trợ cho các công nghệ năng lượng sáng tạo nhằm thúc đẩy kết nối năng lượng.

Trong khuôn khổ hội nghị, diễn đàn năng lượng ASEAN 2023 (AEBF) do Trung tâm Năng lượng ASEAN phối hợp với nước chủ nhà Indonesia đã tổ chức thành công tốt đẹp, thu hút sự tham gia của nhiều doanh nghiệp, đối tác trong khu vực và quốc tế. Chủ đề diễn đàn năm nay là: “Đẩy mạnh kết nối năng lượng nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng bền vững khu vực ASEAN”./.

BBT TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM