Giải pháp chống di điểm trung tính trong hộp chia dây cấp điện cho cụm hòm công tơ

Trường hợp thiết kế lắp đặt không có hộp chia dây:

Thiết kế này được sử dụng phổ biến trên lưới hạ áp của Điện lực Bát Xát cũng như trong toàn Công ty Điện lực Lào Cai.

Biện pháp cân pha rất khó thực hiện và tốn kém về chi phí do:

Vị trí thực hiện đảo pha: trên ngọn cột độ cao trung bình 8-10 mét, chi phí nhân công cao và khó thực hiện.

Khi thực hiện thay công tơ định kỳ hoặc cân đảo pha, biện pháp an toàn phức tạp, hầu hết phải cắt điện đường trục.

Làm tăng các chỉ số độ tin cậy cung cấp điện.

Chi phí vật liệu, nhân công lớn: Số lượng cáp nguồn từ đường trục đến hòm công tơ quá nhiều (mỗi hòm một cáp nguồn), các cặp cáp vặn xoắn chỉ sử dụng được 1 lần, do khi tháo các cặp cáp hầu hết các trường hợp đều bị vỡ hỏng không dùng lại được.

Trường hợp thiết kế lắp đặt có hộp chia dây lắp trên ngọn cột:

Biện pháp cân pha vẫn rất khó thực hiện và tốn kém về chi phí do:

Vị trí thực hiện đảo pha: trên ngọn cột độ cao trung bình 8-14,5 mét, chi phí nhân công cao và khó thực hiện.

Khi thực hiện thay công tơ định kỳ hoặc cân đảo pha. biện pháp an toàn phức tạp, hầu hết phải cắt điện đường trục.

Làm tăng các chỉ số độ tin cậy cung cấp điện.

Ưu điểm của thiết kế này: thực hiện cân đảo pha bằng cách chuyển đảo pha trong cầu đấu của hộp chia dây, nên dễ thực hiện hơn không phải thay cặp cáp vặn xoắn, giảm đáng kể chi phí vật tư.

Tuy nhiên qua thực tế vận hành tại Công ty Điện lực Lào Cai, cũng như tham khảo các đơn vị bạn trong EVN nhận thấy  sau một hai năm vận hành hiện tượng: Hộp chia dây là điểm đấu nối nguồn cho phụ tải khách hàng sử dụng điện thông qua đường dây 0,4 kV, tại vị trí này đang tồn tại nhiều nhược điểm gây ra sự cố mất điện cho khách hàng. Việc phát sinh nhiều điểm tiếp xúc trong đấu nối của hộp chia dây đã gây ra tình trạng move, phát nhiệt dẫn đến sự cố mất điện. Trong đó sự cố do mất trung tính của cụm phụ tải làm hư hỏng thiết bị của khách hàng, làm gián đoạn việc cung cấp điện là điều trăn trở của người công nhân trực tiếp quản lý vận hành. Sự cố này thường dẫn đến cháy hỏng thiết bị hàng loạt ở các pha có tải thấp.

Để hạn chế hư hỏng thiết bị và đảm bảo cung cấp điện liên tục cho khách hàng, đã xuất hiện nhiều nghiên cứu và giải pháp như: xử lý tăng cường tiếp xúc cầu đấu trong hộp chia dây lưới điện hạ áp; tăng cường tiếp xúc bằng các vật liệu đắt tiền như đồng mạ bạc; tăng hệ số dự trữ bằng cách tăng kích thước điểm tiếp xúc cầu chia dây và đầu cốt. Đối với các cột hạ áp có lượng khách hàng ít, thực hiện dồn pha, tức mõi hộp chia dây chỉ đấu nối vào 01 pha, tránh tình trạng điện áp tăng cao khi mất trung tính tại hộp chia dây. Dùng hộp chia dây có thiết bị cắt trang bị bảo vệ quá áp v.v…

Tuy nhiên các biện pháp trên cho dù được áp dụng xong cũng chỉ hạn chế sự cố  không thể loại trừ hoàn toàn sự cố di trung tính của cụm công tơ gây quá điện áp 1 hoặc 2 pha dẫn đến sự cố hư hỏng thiết bị của khách hàng.

Trước tình hình đó, nhiệm vụ đặt ra là phải tìm giải pháp khắc phục một cách tuyệt đối sự cố mất trung tính của cụm các hòm công tơ sử dụng hộp chia dây.

 * Nội dung giải pháp:

Thiết kế, chế tạo hộp chia dây cho các hòm công tơ cấp điện  cho các phụ tải sinh hoạt theo các tiêu chí:

+ Vị trí lắp đặt hộp chia dây được lắp đặt cùng với các hòm công tơ: độ cao 2,5 mét so với mặt đất, thuận tiện cho kiểm tra cân đảo pha, thay thế công tơ định kỳ.

+ Xử lý tuyệt đối tình trạng mất trung tính của một cụm công tơ gây ra điện áp tăng cao quá mức quy định trên một hoặc 2 pha do di điểm trung tính trong hộp chia dây dẫn đến cháy hỏng hàng loạt (hiệu ứng domino) thiết bị dùng điện của khách hàng.

+ Thuận tiện cho thực hiện các biện pháp an toàn (tuân thủ quy trình an toàn: tạo điều kiện cắt điện cục bộ và đặt tiếp địa di động khi công tác trên đường trục hạ áp và hòm công tơ).

+ Giảm nhân công và chi phí vật liệu cho việc cân đảo pha: vị trí thực hiện ở độ cao 2,5 m so mặt đất, không phải leo cao, không phải thay cặp cáp vặn xoắn rất tốn kém.

* Bản chất của giải pháp.

Tách cầu trung tính đấu chung trong hộp chia dây kiểu cũ thành 3 cầu trung tính độc lập với nhau về điện, mỗi cầu này dùng dây dẫn riêng đấu nối với dây trung tính trên đường trục, khi có trục trặc về tiếp xúc cáp nối từ dây trung tính đường trục đến cầu trung tính trong hộp chia dây sẽ dẫn đến mất điện loại bỏ hoàn toàn sự cố di điểm trung tính dẫn đến điện áp một hoặc hai pha tăng cao gây cháy hỏng công tơ cũng như thiết bị điện của khách hàng.

* Hiệu quả thể thu được khi áp dụng giải pháp.

+ Xử lý một cách tuyệt đối tình trạng di điểm trung tính của một cụm công tơ gây ra điện áp tăng cao quá mức quy định ở các pha phụ tải thấp,dẫn đến cháy hỏng hàng loạt (hiệu ứng domino) thiết bị dùng điện của khách hàng.

+ Thuận lợi cho công tác cân đảo pha, giảm tổn thất điện năng.

+ Thuận tiện cho thực hiện các biện pháp an toàn (tuân thủ quy trình an toàn: tạo điều kiện cắt điện cục bộ và đặt tiếp địa di động).

+ Giảm nhân công và chi phí vật liệu cho việc cân đảo pha: vị trí thực hiện ở độ cao 2,5 m so mặt đất, không phải leo cao, không phải thay cặp cáp vặn xoắn rất tốn kém.

+ Giảm được chi phí vật liệu khi lắp nhiều hòm công tơ trên cùng một cột.

+ Đảm bảo mỹ quan cho công trình điện.

Nguồn: PC Lào Cai