Hiệu quả từ ứng dụng hệ thống tháo khí mê tan

Trạm tháo khí mê-tan của Công ty than Khe Chàm đã được lắp đặt xong.

Hiện nay quá trình khai thác của Công ty ngày một xuống sâu nên diện sản xuất càng bị thu hẹp, địa chất không ổn định, điều kiện thông gió thoát nước ngày càng phức tạp. Do những điều kiện khó khăn về diện khai thác, sự phức tạp về tình hình địa chất và khí gió mỏ nên công tác an toàn được Công ty xác định là mục tiêu số 1 trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

Là mỏ có hàm lượng khí mê-tan tương đối cao, do đó để thực hiện mục tiêu này, Công ty đã triển khai lắp đặt hệ thống tháo khí tại lò chợ 13.1-1 gồm các hạng mục: Hệ thống đường ống tháo khí, hệ thống đường ống cung cấp khí nén độc lập, hệ thống trạm tháo khí trên mặt bằng, tổ hợp hệ thống khoan, hệ thống các tủ điều khiển và kiểm soát trên mặt bằng. Bản chất của công nghệ này là sử dụng chùm lỗ khoan tháo khí (6-8 lỗ) được khoan vào vùng thoát khí mê tan trên vách và dưới trụ vỉa. Đây là khu vực có nhiều khe nứt phát sinh do ảnh hưởng bởi vùng đứt gãy của đá vách trực tiếp và đá vách cơ bản khi phá hoả toàn phần.

Khí từ vùng phá hoả thông qua các lỗ khoan được hút lên mặt đất thông qua hệ thống đường ống và thiết bị tạo hạ áp suất âm. Khí mê-tan tháo lên mặt đất thông qua các hệ thống cảm biến (áp suất, nhiệt độ, hàm lượng khí mê-tan) được hoà loãng tới hàm lượng nhỏ hơn 2% trước khi thải ra khí quyển. Qua theo dõi biến động hàm lượng khí mê-tan tại luồng được gió thải lò chợ 13.1-1 thông qua hệ thống quan trắc cho thấy hàm lượng khí mê-tan tại luồng gió của lò chợ 13.1-1 giảm từ 0,2 đến 0,6% so với trước khi tháo khí. Sau khi tháo khí, hàm lượng tại luồng gió thải có xu hướng khá ổn định, không có hiện tượng hàm lượng khí lên qua ngưỡng cảnh báo và ngưỡng cắt điện.

Theo đánh giá của Viện Khoa học Công nghệ mỏ nếu so sánh thời gian trước đây khi chưa lắp đặt hệ thống tháo khí, tại lò chợ này thường xuyên xảy ra hiện tượng cảnh báo và ngắt điện tự động do hàm lượng khí mê-tan vượt quá 1,3%. Do đó, gây ách tắc sản xuất và ảnh hưởng đến tâm lý của công nhân.

Cụ thể, trong hai tháng từ 20-1 đến 20-3-2012 đã xảy ra khoảng 20 lần cắt điện tự động. Đáng bàn mỗi lần cắt điện tự động cần khoảng 30 đến 60 phút ngừng sản xuất để thực hiện các thao tác đóng điện đảm bảo an toàn. Vì thế đã ảnh hưởng đến năng suất chung của mỏ. Sau khi tiến hành áp dụng hệ thống tháo khí đã có hiệu quả rõ rệt, không xảy ra hiện tượng ngắt điện tự động khi hàm lượng khí mê-tan vượt ngưỡng cho phép. Đặc biệt, hiệu quả sử dụng thời gian làm việc tại lò chợ tăng từ 5 đến 10%. Trong khi đó chi phí thông gió cho lò chợ 13.1-1 có thể giảm 30,4% so với trước đây và sản lượng than có thể khai thác tăng 33,4% so với trước khi lắp hệ thống tháo khí góp phần nâng cao sản lượng chung của toàn mỏ.

Như vậy có thể thấy, hệ thống tháo khí tại Công ty than Khe Chàm đã mang lại hiệu quả rõ rệt. Dự án thử nghiệm này đã mở ra một hướng đi mới để giải quyết vấn đề an toàn về khí mê tan tại các mỏ khai thác hầm lò cho những đơn vị trong Vinacomin. Đồng thời mở ra hướng nghiên cứu mới để phát triển lĩnh vực thu hồi và sử dụng khí mê-tan từ mỏ than hầm lò cho mục đích kinh tế và giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

Theo: baoquangninh