Hiệu quả từ ‘phong trào quần chúng’ làm sáng kiến ở Vietsovpetro

Vietsovpetro và các nghiên cứu thầm lặng phía sau 'giọt dầu'
Vietsovpetro: Mô hình hợp tác quốc tế kiểu mẫu thành công ở Việt Nam

Sau khi hợp đồng Liên doanh Vietsovpetro hết hạn (năm 2010), Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro ra đời, tiếp tục là đơn vị sản xuất - kinh doanh trụ cột của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, trong đó Petrovietnam nắm 51% cổ phần và Công ty Zarubezhneft (Nga) giữ 49% cổ phần, thời hạn hoạt động đến năm 2030 tại Việt Nam và cả ở nước thứ 3.

Sản lượng năm 2012 của Liên doanh Việt - Nga đạt 6,10 triệu tấn dầu thô cùng 1,23 tỷ m³ khí đốt và ngăn chặn được tình trạng tốc độ khai thác suy giảm nhanh đã xuất hiện trong những năm trước đó.

Sản lượng kế hoạch được giao năm 2019 của Liên doanh là 3,6 triệu tấn dầu thô và 1,05 tỷ m³ khí.

Chín tháng đầu năm 2019, Vietsovpetro khai thác vượt 6,7% theo kế hoạch. Sản lượng khí thiên nhiên Lô 09-1 dự kiến khai thác vượt 15% theo kế hoạch. Cung cấp khí vào bờ vượt 54,3% theo kế hoạch. Vietsovpetro khoan khai thác đạt 33.473m (104,5% kế hoạch). Kết thúc thi công và bàn giao 14 giếng mới (100% kế hoạch). Thực hiện sửa chữa 32 lượt giếng (86,5% kế hoạch).

Doanh thu bán dầu và các khoản trích nộp: Lô 09-1 trong 9 tháng 2019, doanh thu bán dầu - condensate đạt 1.407,4 triệu USD (bằng 119,8% kế hoạch), doanh thu bán khí thiên nhiên đạt 8,1 triệu USD (bằng 101% kế hoạch). Phần nộp ngân sách Nhà nước và lợi nhuận Phía Việt Nam đạt 696,8 triệu USD (122,7% kế hoạch). Lợi nhuận Phía LB Nga 106,5 triệu USD. lô 09-3, doanh thu bán dầu ước đạt 63,3 triệu USD, phần nộp ngân sách Nhà nước và lợi nhuận Phía Việt Nam 25,5 triệu USD. Lợi nhuận Phía LB Nga 4,5 triệu USD.

Trong thành tích xuất sắc đó, hoạt động nghiên cứu khoa học sáng kiến, sáng chế, phát minh đóng góp không hề nhỏ.

Báo cáo tổng kết hoạt động sáng kiến - sáng chế (giai đoạn 2017 - 2018), Vietsovpetro cho biết: Trước nhiều khó khăn phức tạp của quá trình khai thác các mỏ ở trong giai đoạn trưởng thành, hàm lượng nước khai thác tăng cao, sản phẩm khai thác giảm, nhiều công trình biển và đường ống đã vận hành quá thời hạn thiết kế, gia tăng trữ lượng thu hồi thấp…, tập thể lao động quốc tế Vietsovpetro đã cố gắng thực hiện hoàn thành vượt mức các kế hoạch sản xuất - kinh doanh được Hội đồng hai Phía giao.

Sau hơn 35 năm xây dựng, hoạt động nghiên cứu khoa học, sáng kiến, sáng chế, phát minh của Vietsovpetro đã trở thành phong trào quần chúng không ngừng phát triển ổn định, ngày càng hoàn thiện về cơ cấu tổ chức, quản lý với quy mô ngày càng mở rộng, đáp ứng lòng yêu khoa học, yêu nước, trân trọng tình hữu nghị trong sáng, cao cả của tập thể người lao động Việt-Nga cũng như Liên Xô (cũ) và nhận được sự quan tâm của tất cả chính quyền và các tổ chức xã hội đoàn thể, cũng như người lao động trong Liên doanh. Do đó, phong trào này đã mang lại hiệu quả kinh tế to lớn, tiết giảm đáng kể chi phí sản xuất, góp phần quan trọng trong việc hoàn thành nhiệm vụ sản xuất hàng năm của Vietsovpetro trước kia và Liên doah Dầu khí Việt - Nga Vietsovpetro hiện nay.

Trong quá khứ, phong trào hoạt động sáng kiến, sáng chế, phát minh ở Vietsovpetro với nòng cốt là viện NIPI đã bắt đầu bằng việc soạn thảo, điều chỉnh, bổ sung, phê duyệt, ban hành các quy chế về tổ chức công tác này từ rất sớm, tạo hành lang pháp lý cho các thủ tục và quy trình đăng ký, thời hạn tối đa để hoàn thành đề tài, lịch trình áp dụng kết quả nghiên cứu vào sản xuất, cũng như để tính toán lợi ích kinh tế của công trình đăng ký được duyệt và quyền lợi của các tác giả được hưởng một cách rõ ràng.

Từ những thành công tiêu biểu như sáng tạo phần mềm Basroc chuyên dụng dùng cho nghiên cứu đá móng mang tính thương mại của nhóm tác giả Hoàng Văn Quý, Nguyễn Thành Trung, Nguyễn Cao, Trần Giang Sơn, Hoàng Văn Bản, Đặng Đức Nghĩa… (1992-2002) đến trên 150 sáng kiến và đề tài, giải pháp sáng chế như: Thiết bị, hệ thống đánh dấu mét từ tự động; quy trình xử lý dữ liệu khảo sát trạng thái kỹ thuật ống chống và cần khai thác; phương án fasttrack đường ống Nam Côn Sơn; đề tài tính toán giá trị áp suất lỗ rỗng trong các vỉa sét để điều chỉnh tỷ trọng dung dịch khoan; đề tài sử dụng tầu định vị động học DP2 thi công ống dẫn dầu cho trạm rót dầu không bến...

Trong các năm 2013-2014 có trên 540 tác giả người Việt và người trong cộng đồng Liên Xô cũ (không thể nêu hết tên) không những mang lại lợi ích đáng kể cho Liên doanh mà quan trọng nhất là đã chứng minh trí tuệ thông minh của quần chúng lao động nhiều cấp bậc của con người Việt Nam, tạo ra sức thu hút ngày càng nhiều người tham gia vào phong trào thi đua sáng tạo trong Tập đoàn Dầu khí Việt Nam nói chung.

Trong giai đoạn 2017-2018, phong trào sáng kiến sáng chế tiếp tục phát triển mạnh mẽ cả về chất lượng và số lượng: Đã có 307 giải pháp đăng ký sáng kiến của CBCNV thuộc 13 đơn vị trong Vietsovpetro được xem xét, trong đó 207 giải pháp được công nhận là sáng kiến, chiếm 67,43 % tổng số đơn đăng ký sáng kiến; đã tổ chức thực hiện tính toán và xác định hiệu quả áp dụng các sáng kiến được công nhận, trong đó có 112 sáng kiến đã được áp dụng vào sản xuất, nhưng hiệu quả áp dụng không tính ra được thành tiền.

Tuy nhiên, hiệu quả áp dụng của các sáng kiến đó đã góp phần tháo gỡ những khó khăn trong quá trình sản xuất, đảm bảo an toàn cho con người, những công trình biển và bờ. Đáng chú ý có 91 sáng kiến áp dụng mang lại hiệu quả kinh tế, chiếm 44,83 % tổng số sáng kiến đã được áp dụng với hiệu quả thu được sau năm đầu tiên 20.062.899 USD.

Sau khi xác định hiệu quả, đã chi trả thù lao, thưởng bằng tiền cho tác giả và những người đã tham gia hỗ trợ, áp dụng sáng kiến vào sản xuất (203 sáng kiến) với tổng số tiền là 897.611 USD.

Tổngg số CBCNV là tác giả/đồng tác giả của 307 sáng kiến gồm 651 người, đạt tỷ lệ tham gia trên tổng số CBCNV toàn Vietsovpetro 11,96%.

Tỷ lệ này được phân bố ở các đơn vị như sau: Xí nghiệp Khai thác Dầu khí là 21% (cao nhất); Xí nghiệp Cơ-Điện 12%; Viện Nghiên cứu Khoa học và Thiết kế 10%; Xí nghiệp Địa vật lý 7%, Xí nghiệp Khoan và Sửa giếng 9%; Xí nghiệp Vận tải Biển và Công tác lặn 6%; Xí nghiệp Xây lắp 12%; Xí nghiệp Khí 12%; Xí nghiệp Dịch vụ 2,0%; Trung tâm An toàn và Bảo vệ môi trường 1%; Bộ máy Điều hành 5%; Trung tâm Công nghiệp Thông tin và Liên lạc 2%; Trung tâm Y tế 1%.

Trong số tác giả/đồng tác giả, số lượng người Nga là 26, chiếm tỉ lệ 4%; cán bộ lãnh đạo là 15 người, tỷ lệ 2%, công nhân là 65 người, tỷ lệ 10.0%; còn lại 90% là kỹ sư và cán bộ kỹ thuật; trong đó có 8 người là nữ.

Cũng trong giai đoạn này, Vietsovpetro đã tích cực và chủ động tham gia các giải thưởng về khoa học công nghệ ở cấp địa phương, ngành, quốc gia và quốc tế, kết quả như sau:

Tại Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật của tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu: Vietsovpetro đăng ký 23 giải pháp thuộc 3 lĩnh vực: Công nghệ thông tin, điện tử, viễn thông; Cơ khí, tự động hóa; Tài nguyên và môi trường.

Kết quả có 21/23 giải pháp đoạt giải (đạt tỉ lệ trên 91%, chiếm hơn 36% toàn bộ giải thưởng của Hội thi). Trong số đó có 2 giải nhất (chiếm 100%), 6 giải nhì (chiếm hơn 66%), 5 giải ba (chiếm hơn 31%) và 8 giải khuyến khích (chiếm hơn 47%).

Tại Phong trào sáng kiến của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam: Trong năm 2017, Vietsovpetro đã gửi 4 giải pháp đăng ký công nhận sáng kiến cấp Tập đoàn. Cả 4 giải pháp được công nhận, bao gồm: 3 giải pháp được loại A và 1 giải pháp được giải B. Trong năm 2018, Vietsovpetro đã gửi 4 giải pháp được công nhận, trong đó được: 3 giải A, 1 giải đặc biệt.

Tại Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật Việt Nam (VIFOTEC): Vietsovpetro đã giành được 1 giải Nhất và 1 giải Nhì.

Tại Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật Quốc tế: Vietsovpetro đã đạt Huy chương bạc giải thưởng quốc tế SIIF của tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới tổ chức tại Seoul (Hàn Quốc).

Bằng Sáng chế: Trong giai đoạn này Vietsovpetro được Cục Sở hữu Trí tuệ Việt Nam cấp 2 bằng độc quyền sáng chế.

Chúng ta hoàn toàn tin tưởng rằng Liên doanh Việt - Nga Vietsovpetro sẽ vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành xuất sắc kế hoạch sản xuất, kinh doanh năm 2019 và nghĩ rằng nếu tập hợp được rộng lớn hơn nữa tập thể những cán bộ KHKT đương nhiệm trong liên doanh và những cán bộ đã nghỉ hưu cũng như mở rộng sự hợp tác với các cán bộ ngoài Liên doanh, ngoài xã hội có niềm say mê về sáng tạo KHCN cùng tham gia nghiên cứu và tạo điều kiện thông tin thông thoáng để phong trào nghiên cứu, phát minh, sáng kiến, sáng chế lan tỏa mạnh mẽ trong Petrovietnam thì chắc chắn ngành dầu khí nước ta sẽ nhanh chóng phục hồi được vai trò, uy tín trong sự nghiệp phát triển kinh tế, bảo vệ đất nước trong tương lai./.

PGS, TS. TRẦN NGỌC TOẢN