Công điện của Thủ tướng về giải pháp bảo đảm đủ điện cho các tháng cao điểm 2025

Nhận định về mục tiêu 150.000 MW năng lượng tái tạo của Việt Nam đến năm 2035 Việt Nam đang đặt ra mục tiêu phát triển thêm khoảng 150.000 MW năng lượng tái tạo đến năm 2035. Với giả định trung bình 100 MW cho mỗi dự án, điều này đồng nghĩa với việc cần triển khai thêm 1.500 dự án trong vòng 10 năm - một con số khổng lồ [*]. Báo cáo của chuyên gia Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam dưới đây phân tích tính khả thi của mục tiêu, các cơ chế, chính sách hiện hành, cũng như tiềm năng hỗ trợ triển khai nhanh chóng, đồng thời đánh giá những thách thức, đặc biệt là về nguồn nhân lực và đề xuất các giải pháp chính sách để đạt được mục tiêu một cách hiệu quả, bền vững. Phân tích cho thấy: 150.000 MW có thể vượt quá các mục tiêu hiện tại được ghi nhận trong các văn bản chính sách chính thức. Để đạt được sự tăng trưởng này, Việt Nam cần có những thay đổi mang tính cách mạng trong cơ chế, chính sách (bổ sung, hoặc điều chỉnh), đầu tư cơ sở hạ tầng và phát triển nguồn nhân lực. Báo cáo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học hỏi kinh nghiệm quốc tế, giải quyết các nút thắt hiện tại trong quy trình phê duyệt và phát triển dự án, đồng thời xây dựng một lực lượng lao động đủ năng lực để quản lý, vận hành hệ thống năng lượng tái tạo quy mô lớn.

Theo Công điện số 81/CĐ-TTg ngày 3/6/2025 của Thủ tướng: Bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, cung ứng đủ điện là yếu tố nền tảng và quyết định thực hiện thành công các mục tiêu tăng trưởng kinh tế, xã hội năm 2025. Do đó, ngay từ ngày đầu năm 2025, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều Nghị quyết, Chỉ thị, Công điện chỉ đạo các Bộ, địa phương và các tập đoàn năng lượng chủ động, triển khai các giải pháp bảo đảm cung ứng điện cho mục tiêu tăng trưởng kinh tế từ 8% trở lên trong năm 2025 và giai đoạn 2026-2030 là 2 con số, đảm bảo cung ứng đủ điện cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng của nhân dân, nhất là cho các nhà đầu tư nước ngoài. Đến nay, tình hình cung cấp điện cơ bản được đảm bảo.

Tuy nhiên, trong những ngày vừa qua, diễn biến thời tiết nắng nóng gay gắt diện rộng diễn ra ở miền Bắc và miền Trung, làm nhu cầu sử dụng điện tăng cao. Trưa ngày 2/6/2025, công suất tiêu thụ điện toàn quốc đã ghi nhận mức cao kỷ lục, với công suất đỉnh lên đến 51.672 MW.

Để tiếp tục thực hiện quyết liệt, hiệu quả, kịp thời các giải pháp để vận hành hệ thống điện quốc gia an toàn, ổn định, liên tục, đáp ứng nhu cầu điện trong các tháng cao điểm năm 2025 và thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu bộ trưởng các bộ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Chủ tịch, Tổng giám đốc các tập đoàn và cơ quan liên quan nêu trên tập trung cao độ, tiếp tục tổ chức thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp để đảm bảo cung ứng đủ điện phục vụ sản xuất, kinh doanh và đời sống của nhân dân, đảm bảo “dứt khoát không để thiếu điện trong bất cứ trường hợp nào”.

Trách nhiệm của Bộ trưởng Công Thương trước Thủ tướng Chính phủ:

1. Về nguồn điện:

- Bộ trưởng Bộ Công Thương khẩn trương tổ chức triển khai Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII điều chỉnh đã ban hành. Chịu trách nhiệm toàn diện trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về bảo đảm cung ứng đủ điện phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống nhân dân.

- Chỉ đạo tăng cường quản lý nhà nước, đi đôi với kiểm tra, giám sát việc vận hành và đôn đốc triển khai các dự án nguồn điện, chuẩn bị tốt nhất phục vụ phát điện những tháng cao điểm.

- Thường xuyên, theo dõi, cập nhật sát diễn biến thời tiết để xây dựng phương thức vận hành hệ thống điện hợp lý, đảm bảo công suất khả dụng các nhà máy điện, sẵn sàng phương án đáp ứng nhu cầu phụ tải tăng cao trong các thời điểm nắng nóng trong các tháng cao điểm mùa hè.

- Tiếp tục vận hành hệ thống điện quốc gia theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định số 922/QĐ-TTg ngày 14/5/2025 về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Hồng ban hành kèm theo Quyết định số 740/QĐ-TTg ngày 17/6/2019 của Thủ tướng Chính phủ.

- Theo dõi, bám sát tình hình thủy văn, thực hiện các giải pháp linh hoạt với mục tiêu tối ưu hóa nguồn tài nguyên nước, kế hoạch tích nước các hồ thủy điện tối đa theo quy trình vận hành liên hồ chứa, phù hợp với tình hình dự báo khí tượng thủy văn để bảo đảm dự phòng và khả năng phát điện tối đa trong các tháng cao điểm mùa khô năm 2025. Tăng cường bảo trì, bảo đảm nhà máy vận hành tối đa công suất.

- Giám sát công tác cung ứng nhiên liệu than, khí cho phát điện, bảo đảm không để xảy ra thiếu nhiên liệu; các nhà máy điện chủ động duy tu, bảo dưỡng máy móc, dự phòng vật tư thiết bị thay thế để bảo đảm vận hành tốt nhất, tối đa công suất, hạn chế thấp nhất sự cố trong thời gian cao điểm.

- Đối với các nhà máy điện gió, điện mặt trời, vần tăng cường khả năng khai thác lưu trữ, tích điện để nâng cao hiệu quả và khả năng cung ứng điện.

- Chỉ đạo các chủ đầu tư khẩn trương đưa vào vận hành Nhà máy Nhiệt điện Nhơn Trạch 3 vào vận hành trong tháng 6/2025, Nhơn Trạch 4 vào vận hành trong tháng 8/2025; hòa lưới tổ máy số 1 dự án Nhiệt điện Quảng Trạch 1 vào ngày 19/8/2025. Còn với dự án Nhà máy thủy điện Hòa Bình mở rộng khẩn trương hoàn thành các hạng mục thi công ảnh hưởng đến việc tích nước hồ Hòa Bình trước mùa mưa lũ (đê quây cửa nhận nước, bê tông cửa lấy nước), hoàn thành lắp đặt thiết bị phấn đấu khánh thành tổ máy số 1, tổ máy 2 vào ngày 19/8/2025 và đưa vào vận hành tháng 9/2025.

2. Về lưới điện truyền tải và phân phối:

- Các đơn vị quản lý lưới truyền tải điện, phân phối điện tăng cường lực lượng ứng trực, theo dõi, giám sát chặt chẽ việc vận hành lưới điện trong phạm vi quản lý, đặc biệt tại các tuyến trọng yếu, các đường dây 500 kV, 220 kV, 110 kV, các khu vực có nguy cơ sự cố cao. Chủ động có các giải pháp kịp thời bảo đảm vận hành lưới điện an toàn, ổn định, tin cậy, đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật và vận hành theo quy định, bảo đảm vận hành an toàn hệ thống điện trong giai đoạn cao điểm mùa khô. Lưu ý phòng ngừa các sự cố do hình thái thời tiết cực đoan (mưa gió, giông lốc...) có thể xảy ra trong thời gian tới.

- Chỉ đạo các chủ đầu tư tập trung đẩy nhanh tiến độ để khánh thành vào ngày 19/8/2025 dự án đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên, các công trình đường dây 500 kV Hải Phòng - Thái Bình, 220 kV Than Uyên - Lào Cai. Hoàn thành trong tháng 8/2025 các dự án truyền tải điện đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

- Tiếp tục chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp tiết kiệm điện tại Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 8/6/2023 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường tiết kiệm điện giai đoạn 2023-2025 và các năm tiếp theo; hướng dẫn, khuyến khích sáng tạo trong thực hiện công tác tiết kiệm điện đạt hiệu quả cao nhất.

Trách nhiệm của Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường, Bộ trưởng Bộ Tài chính:

- Thủ tướng giao Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo tăng cường giám sát, dự báo tình hình thời tiết, thiên tai, đặc biệt các đợt nắng nóng kéo dài, để kịp thời cung cấp thông tin chính xác phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành và giảm rủi ro vận hành hệ thống điện. Tiếp tục chủ trì, phối hợp chặt chẽ với các bộ, cơ quan và địa phương liên quan, chỉ đạo chủ các hồ chứa thủy điện tính toán, lập kế hoạch lấy nước cụ thể từ các hồ chứa thủy điện phục vụ sản xuất nông nghiệp. Trong đó, ưu tiên dành nguồn nước dự phòng tối đa để phát điện trong thời gian cao điểm, tăng cường các giải pháp sử dụng nước tiết kiệm.

- Bộ trưởng Bộ Tài chính trong phạm vi thẩm quyền và quy định của pháp luật chỉ đạo các tập đoàn: EVN, PVN, TKV phối hợp chặt chẽ, hiệu quả thực hiện các giải pháp bảo đảm cung ứng điện, tổ chức thực hiện tốt các hợp đồng mua bán điện, cung cấp than, cung cấp khí.

Trách nhiệm của Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương:

- Giao Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo chủ động xử lý theo thẩm quyền những khó khăn, vướng mắc phát sinh liên quan đến thẩm quyền của địa phương trong quá trình triển khai các dự án, chủ động tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ các dự án. Khẩn trương hoàn thành các thủ tục liên quan đảm bảo bàn giao hành lanh toàn bộ tuyến Đường dây 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên trước 30 tháng 6 năm 2025 tại các tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc.

- Tích cực chỉ đạo thực hiện tiết kiệm điện hiệu quả trên địa bàn, nhất là trong chiếu sáng công cộng, chiếu sáng cho mục đích quảng cáo, trang trí ngoài trời. Áp dụng các giải pháp quản lý tối ưu, thay thế chiếu sáng bằng các đèn tiết kiệm điện, ứng dụng công nghệ điều khiển tự động, đẩy mạnh triển khai áp dụng các giải pháp sử dụng năng lượng mặt trời trong chiếu sáng công cộng, chiếu sáng cho mục đích quảng cáo, trang trí ngoài trời.

- Trong phạm vi thẩm quyền, chủ động xây dựng các chương trình khuyến khích phát huy tối đa, khai thác hiệu quả, khuyến khích phát triển các nguồn điện tại chỗ về điện gió, mặt trời theo Nghị định số 57/2025/NĐ-CP ngày 3/3/2025 và Nghị định số 58/2025/NĐ-CP ngày 3/3/2025 của Chính phủ.

- Các ban quản lý dự án các công trình trọng điểm về giao thông, xây dựng tích cực phối hợp với cấp điều độ hệ thống điện, các đơn vị điện lực liên quan để xây dựng và thực hiện các kế hoạch cắt điện phục vụ thi công bảo đảm an toàn, hiệu quả, tránh ảnh hưởng đến công tác bảo đảm cung cấp điện.

Các tập đoàn và đơn vị liên quan:

- Chủ tịch, Tổng giám đốc các tập đoàn: EVN, PVN, TKV và Tư lệnh Binh đoàn 19 - Bộ Quốc phòng tập trung, quyết liệt hơn nữa trong triển khai các dự án nguồn, lưới điện được giao làm chủ đầu tư bảo đảm tiến độ, chất lượng, hiệu quả và bảo vệ môi trường. Phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương để tháo gỡ khó khăn trong giải phóng mặt bằng, đấu nối, đầu tư nguồn và lưới điện.

- Chỉ đạo các nhà máy điện thuộc phạm vi quản lý của tập đoàn làm tốt công tác chuẩn bị sản xuất, tuyệt đối không được để xảy ra tình trạng thiếu nhiên liệu (than, khí, dầu) đối với các nhà máy nhiệt điện và thiếu hụt nước các hồ thủy điện theo quy trình vận hành hồ chứa được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

- Chủ động các giải pháp bảo dưỡng và chuẩn bị vật tư, thiết bị dự phòng thay thế đối với hệ thống lưới điện phân phối, hạn chế tối đa sự cố, sửa chữa, ngừng, giảm cung cấp điện trong quá trình vận hành.

- TKV, PVN, Binh đoàn 19 - Bộ Quốc phòng tập trung cung cấp đủ than, khí cho các nhà máy điện theo kế hoạch vận hành và yêu cầu của hệ thống điện; phối hợp chặt chẽ trong thực hiện các giải pháp bảo đảm cung ứng điện.

- EVN chủ động đàm phán mua điện phù hợp với kinh tế thị trường cạnh tranh của các nhà đầu tư tư nhân với tinh thần hài hòa lợi ích nhà nước, nhà đầu tư và người dân.

Thủ tướng giao Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn trực tiếp chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc và xử lý các vấn đề phát sinh theo thẩm quyền. Trường hợp vượt thẩm quyền báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Văn phòng Chính phủ (theo chức năng, nhiệm vụ được giao) chủ động, thường xuyên theo dõi, đôn đốc các bộ, cơ quan trong việc thực hiện các nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao tại Công điện này./.

BBT TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM