PTC3 ứng dụng thành công AI trong giám sát nhiệt độ trạm biến áp

Giải pháp để PTC3 thực hiện tỷ lệ tổn thất điện thấp hơn kế hoạch Trong 6 tháng đầu năm 2021, mặc dù sản lượng điện nhận và giao qua lưới điện 220 - 500 kV do Công ty Truyền tải điện 3 (PTC3) tăng gần 15% so với năm 2020, nhưng tỷ lệ tổn thất điện năng thấp hơn kế hoạch. Vậy giải pháp đơn vị đã thực hiện là gì?

Ứng dụng khoa học công nghệ trong phòng, chống thiên tai tại PTC3 Với đặc điểm địa hình đồi núi cao và giáp biển nên lưới điện do Công ty Truyền tải điện 3 (PTC3) thuộc Tổng Công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT), thường xuyên bị tác động bởi mưa bão. Chính vì vậy việc chuẩn bị kỹ trước mùa mưa bão được đơn vị đặc biệt chú trọng, trong đó đã có nhiều ứng dụng khoa học công nghệ mang lại hiệu quả.

Hiệu quả từ ứng dụng công nghệ GIS trong quản lý, vận hành lưới điện Trong những năm qua, Công ty Truyền tải điện 3 (PTC3) đã ứng dụng bản đồ địa lý (GIS) trong quản lý, vận hành lưới điện đang mang lại hiệu quả tích cực. Nhân dịp này, phóng viên có cuộc trao đổi với ông Đinh Văn Cường - Phó Giám đốc PTC3 về những khó khăn đặc thù trong công tác quản lý, vận hành lưới điện, hiệu quả trong ứng dụng GIS và những kiến nghị để việc ứng dụng công nghệ này tốt hơn nữa.

Nhiệt độ của thiết bị trong hệ thống điện là một trong những vấn đề quan trọng cần phải giám sát thường xuyên. Nhiệt độ của máy biến áp (MBA), các thiết bị nhất thứ và tại các vị trí đầu cos, tiếp điểm không tốt sẽ làm cho giá trị điện trở tiếp xúc các mối nối tăng lên, điều này sẽ dẫn đến giá trị nhiệt độ tăng, gây ra nhiều nguy hại đến vận hành hệ thống.

Để ngăn ngừa sự cố cũng như chia sẻ với sự khó khăn của công nhân khi vận hành trong điều kiện đầy, quá tải thường xuyên, PTC3 triển khai thực hiện ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong việc giám sát nhiệt độ thiết bị nhất thứ và tủ hợp bộ trong trạm biến áp.

Với tình trạng vận hành thường xuyên đầy, quá tải, số lượng tủ hợp bộ nhiều. Hơn nữa là một trong những trạm vận hành đầu tiên của PTC3 (vận hành 1/1/1994), Trạm 220 kV Quy Nhơn được PTC3 chọn để ưu tiên triển khai đầu tiên và thành công mang lại một số hiệu quả thiết thực.

Hiện nay nhiệt độ của thiết bị nhất thứ và tủ hợp bộ TBA 220 kV Quy Nhơn được giám sát 24/7. Dữ liệu được đưa về lưu trữ trên máy chủ, có thể truy xuất ra dưới dạng file Excel, hoặc truy xuất theo dạng biểu đồ tạo cho người sử dụng có cái nhìn tổng quan về tình trạng vận hành của thiết bị.

Xây dựng được app phần mềm cài đặt trên thiết bị thông minh cho cả hệ điều hành Android và IOS, giúp người sử dụng có thể truy cập giám sát thiết bị theo thời gian thực mọi lúc mọi nơi, kịp thời đưa ra các cảnh báo khi có bất thường.

Việc xác định được sớm các yếu tố bất thường giúp người vận hành có thể đưa ra các quyết định xử lý nhanh và chính xác. Ngăn ngừa tức thời các rủi ro, sự cố xảy ra ảnh hưởng tới việc cung cấp điện liên tục.

Dữ liệu giám sát nhiệt độ còn là một chỉ tiêu đầu vào quan trọng để đánh giá đúng tình trạng vận hành thiết bị, quyết định việc có thực hiện việc sửa chữa, bảo dưỡng thiết bị theo tình trạng vận hành (CBM).

Theo đánh giá của PTC3, hệ thống giám sát nhiệt độ online bằng camera nhiệt cho TBA là một giải pháp tiên tiến và hiệu quả. Với chi phí đầu tư tối ưu, lắp đặt và vận hành dễ dàng, không làm ảnh hưởng đến các thiết bị đang hoạt động tại TBA, giúp người vận hành chủ động hơn trong công tác quản lý và kiểm tra định kì. Giải quyết được nhiều bất lợi của hệ thống theo dõi nhiệt độ truyền thống khác: Cho phép giám sát và cảnh báo liên tục, mọi lúc, mọi nơi. Theo dõi và lưu trữ dữ liệu liên tục, nhờ đó người vận hành có thể giám sát được sự thay đổi nhiệt độ các điểm nhạy cảm trong TBA.

Cùng với đó định danh được các vị trí tiếp điểm đang theo dõi và có thể xem hình ảnh trực quan. Cảnh báo tức thời khi có tình huống bất thường trong vận hành xảy ra tới người quản lý. Sẵn sàng kết nối với hệ thống SCADA, hoạt động như một IEC 60870-5-104 master/slave để truyền nhận dữ liệu. Ghi, lưu lại dữ liệu liên tục làm cơ sở để đánh giá, phân tích, nghiên cứu phục vụ cho vận hành.

Hệ thống giúp người vận hành kịp thời đưa ra các biện pháp ngăn ngừa sự cố nghiêm trọng xảy ra trong TBA, từ đó nâng cao tuổi thọ hệ thống, cắt giảm được chi phí vận hành và sửa chữa thiết bị.

Bước thử nghiệm thành công này sẽ là tiền đề để PTC3 triển khai nhân rộng cho các TBA không người trực do PTC3 quản lý, trong đó ưu tiên thực hiện trước đối với các trạm thường xuyên vận hành đầy, quá tải (TBA 220 kV Tháp Chàm, Ninh Phước).

Đặc biệt, với đề án “thử nghiệm không có người trực thường xuyên tại các TBA không người trực” EVNNPT đang triển khai hiện nay, việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong công tác quản lý vận hành TBA thực sự cần thiết để nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý vận hành, tối ưu công tác bảo trì, bảo dưỡng, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh và tiết kiệm chi phí./.

PV TẠP CHÍ NĂNG LƯỢNG VIỆT NAM