Điện hạt nhân, năng lượng tái tạo

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 316/2025/NĐ-CP ngày 10/12/2025 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Năng lượng Nguyên tử 2025 về nhà máy điện hạt nhân, lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu. Nghị định gồm 9 chương, 74 điều quy định chi tiết về yêu cầu an toàn, an ninh nhà máy điện hạt nhân, lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu; địa điểm, thiết kế, quyết định đầu tư, xây dựng, vận hành, chấm dứt hoạt động nhà máy điện hạt nhân.

Ngày 8/12/2025, Nhà máy Kolon Industries TP. Hồ Chí Minh (trước đây thuộc Bình Dương), phối hợp cùng Nuri Flex Việt Nam, đã chính thức đưa vào vận hành thương mại hệ thống điện mặt trời mái nhà công suất 5,151 MWp, góp phần thúc đẩy quản trị bền vững và đóng góp vào mục tiêu trung hòa carbon tại Việt Nam.

Bộ Năng lượng Hoa Kỳ (DOE) vừa thông báo mở rộng danh sách các “điểm đến được cho phép chung” theo Quy định hỗ trợ các hoạt động năng lượng nguyên tử ở nước ngoài (10 CFR Part 810). Theo đó, Philippines và Singapore chính thức được bổ sung vào danh sách các quốc gia đủ điều kiện tiếp nhận một số công nghệ và hỗ trợ hạt nhân do Hoa Kỳ kiểm soát theo Part 810. Quyết định do Bộ trưởng Năng lượng Hoa Kỳ Chris Wright ký ban hành và Cơ quan An ninh Hạt nhân Quốc gia Hoa Kỳ (NNSA) - DOE quản lý, có hiệu lực từ ngày 24/11/2025.

Cuộc họp cấp Bộ trưởng Cuộc họp cấp Bộ trưởng Diễn đàn hợp tác hạt nhân châu Á - FNCA (lần thứ 26) vừa được tổ chức tại Tokyo (Nhật Bản), với sự tham dự của đại diện 12 quốc gia thành viên, Văn phòng Nội các Nhật Bản và Cơ quan Năng lượng Hạt nhân (thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế - OECD/NEA) theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến. Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam và Điều phối viên FNCA của Việt Nam tham dự cuộc họp.

NuriFlex Vietnam - công ty con của Tập đoàn Năng lượng Toàn cầu NuriFlex (Hàn Quốc), vừa ký kết biên bản ghi nhớ (MOU) hợp tác chiến lược với C&N VINA nhằm phát triển dự án điện mặt trời mái nhà quy mô lớn tại 3 khu công nghiệp trọng điểm ở miền Trung và miền Nam. Dự án có tổng diện tích triển khai khoảng 1.600 ha, được kỳ vọng góp phần thúc đẩy chuyển dịch năng lượng sạch và hình thành mô hình khu công nghiệp bền vững theo định hướng quốc gia.

Từ ngày 1 đến 11/12, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ (đầu mối là Cục An toàn Bức xạ và Hạt nhân) chủ trì, phối hợp các bộ, ngành liên quan của Việt Nam làm việc với đoàn công tác của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) để đánh giá toàn diện cơ sở hạ tầng điện hạt nhân quốc gia (Intergrated Nuclear Infrastructure Review Mission - INIR Mission). Đây là hoạt động quan trọng trong lộ trình chuẩn bị triển khai dự án điện hạt nhân Ninh Thuận và các dự án tương tự trong tương lai.

UBND tỉnh Gia Lai vừa phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch tỉnh (thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050). Theo đó, đối với lĩnh vực năng lượng, cập nhật, bổ sung các dự án theo công suất đã được phân bổ; đồng thời đưa vào Quy hoạch các dự án mới phù hợp với Quyết định 768/QĐ-TTg ngày 15/4/2025 của Thủ tướng Chính phủ về điều chỉnh Quy hoạch điện VIII. Việc điều chỉnh nhằm đảm bảo sự đồng bộ với mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội, cũng như phản ánh đúng thực tế nhu cầu và tiềm năng của địa phương.

Hệ thống thông tin lò phản ứng điện (Power reactor Information system - PRIS) của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) theo dõi tình trạng của các lò phản ứng điện hạt nhân trên toàn cầu vừa công bố 6 xu hướng chính về năng lượng hạt nhân trong Báo cáo tình hình năng lượng hạt nhân năm 2025 (Nuclear power status in 2025). Tất cả thông tin, dữ liệu của Báo cáo này đều được các quốc gia tự nguyện cung cấp và được IAEA thu thập thông qua các nhà cung cấp dữ liệu do các quốc gia thành viên chính thức chỉ định.

Tại Hà Nội, Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) Nguyễn Anh Tuấn vừa có buổi làm việc với Đại sứ quan Đan Mạch tại Việt Nam và đoàn công tác của Vestas - Nhà sản xuất tua bin gió lớn nhất thế giới. Tại buổi làm việc, hai bên đã thảo luận về hợp tác phát triển năng lượng tái tạo, công nghệ vận hành và quản lý dự án điện gió...

Diễn đàn Năng lượng sạch Việt Nam lần thứ 5 do Cục Điện lực - Bộ Công Thương và Hiệp hội Năng lượng Việt Nam (VEA) chủ trì; Tạp chí Năng lượng Việt Nam và Trung tâm Thông tin Năng lượng Việt Nam phối hợp tổ chức thực hiện thành công tại TP. Hồ Chí Minh. Sự kiện thu hút gần 250 đại biểu đến từ các cơ quan quản lý, doanh nghiệp, viện nghiên cứu, tổ chức quốc tế và chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng... Diễn đàn đã trao đổi, cập nhật xu hướng, chia sẻ kinh nghiệm với chủ đề “Giải pháp chính sách, công nghệ phát triển hệ thống lưu trữ năng lượng và điện mặt trời khu công nghiệp tại Việt Nam”.

Goldwind - đối tác chiến lược toàn cầu đáng tin cậy trong lĩnh vực năng lượng sạch, đã tổ chức thành công Ngày hội khách hàng thường niên (ACD2025) tại Hà Nội, với chủ đề “Share wind, share win”.

Phát triển năng lượng tái tạo, trong đó điện mặt trời mái nhà đóng vai trò thiết yếu trong chiến lược giảm phát thải và đảm bảo an ninh năng lượng. Tại Việt Nam, các khu công nghiệp (KCN) là các trung tâm tiêu thụ điện lớn và tập trung nhiều mái nhà công nghiệp phù hợp cho lắp đặt nguồn điện này. Mô hình lắp đặt điện mặt trời mái nhà (tự sản xuất, tự tiêu thụ) với hai phương án chính: Nối lưới và không nối lưới đang được các doanh nghiệp/nhà đầu tư quan tâm do khả năng giảm chi phí năng lượng, tăng tính chủ động trong cung ứng điện và giảm áp lực cho hệ thống truyền tải. Việc kết hợp hệ thống pin lưu trữ (Battery Energy Storage System - BESS) còn mở rộng cơ hội tối ưu hoá tiêu thụ, tham gia thị trường điện và gia tăng lợi ích kinh tế. (Phân tích, nhận định của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam).

SMR là các lò phản ứng hạt nhân thế hệ mới, thường có công suất nhỏ hơn 300 MWe, được chế tạo theo dạng mô-đun, dễ vận chuyển và lắp ráp, giúp rút ngắn thời gian xây dựng, nâng cao khả năng tiêu chuẩn hóa. Tạp chí Gas Turbine World (GTW) Handbook 2025 đã ước tính chi phí đầu tư cho nhà máy điện sử dụng lò phản ứng mô-đun nhỏ (SMR) công suất 480 MW (bao gồm 6 lò phản ứng SMR, với công suất mỗi lò 80 MW), dựa trên các thông tin và số liệu sau đây.

Báo cáo của Ban Chỉ đạo xây dựng nhà máy điện hạt nhân cho thấy: Trong số 18 nhiệm vụ được giao để phát triển dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1, Ninh Thuận 2, có 9 nhiệm vụ đã hoàn thành. Cùng với đó, 7 nhiệm vụ đang triển khai, 2 nhiệm vụ chưa triển khai... Tiến độ đàm phán với đối tác nước ngoài, công tác giải phóng mặt bằng, hoàn thiện các cơ sở pháp lý liên quan, việc phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương có lúc chưa chặt chẽ.

Hội nghị Khoa học và Công nghệ hạt nhân toàn quốc lần thứ 16 (VINANST-16), tổ chức tại Đà Nẵng (từ ngày 8-10/10/2025) đã ghi dấu ấn mạnh mẽ, với sự tham gia của gần 400 đại biểu Việt Nam và hơn 90 đại biểu quốc tế. Sự hiện diện đông đảo của các chuyên gia từ Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), Liên bang Nga, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mỹ, Pháp, Thụy Điển, Trung Quốc và nhiều quốc gia khác đã khẳng định uy tín, vị thế ngày càng cao của Việt Nam trong lĩnh vực khoa học, công nghệ hạt nhân.