Phản biện

Từ phản ảnh của Tuổi trẻ Online về việc "nhà đầu tư điện gió 'kêu cứu' Thủ tướng vì nguy cơ phá sản do… chờ cơ chế", Thủ tướng Chính phủ đã trực tiếp chỉ đạo Bộ Công Thương "kiểm tra và xử lý ngay". Nhưng những quy định bất cập vẫn chưa được tháo gỡ đang đẩy nhà đầu tư điện gió tiếp tục rơi vào cảnh bế tắc.

Trên cơ sở các nội dung tham luận và các ý kiến thảo luận tại “Diễn đàn Năng lượng sạch Việt Nam lần thứ hai - Hướng tới trung hòa các bon - Cơ chế, chính sách, công nghệ, tài chính cho các dự án điện gió, điện mặt trời, điện khí” được tổ chức hồi đầu tháng 4/2022, tại Hà Nội, Hội đồng Khoa học Tạp chí Năng lượng Việt Nam vừa có Văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công Thương... một số nội dung liên quan về cơ chế, chính sách, công nghệ, tài chính cho các dự án năng lượng sạch Việt Nam.

Sau Văn bản của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trả lời kiến nghị Tạp chí Năng lượng Việt Nam, Cục Điều tiết Điện lực - Bộ Công Thương vừa ban hành Văn bản số 489/ĐTĐL-CP ngày 29/4/2022 về việc hướng dẫn xác định điều kiện kinh doanh đối với điện mặt trời mái nhà của các tổ chức, hộ gia đình và cá nhân. Theo đó, tổ chức, cá nhân hoạt động phát điện có công suất lắp đặt đến 01 MW được miễn trừ giấy phép hoạt động điện lực.

Trong xu thế chung của thế giới và để Việt Nam có thể thực thi cam kết COP26, đảm bảo cung cấp điện năng ổn định, công suất lớn, có lẽ quay lại phát triển điện hạt nhân là vấn đề cần xem xét một cách toàn diện và kỹ lưỡng.

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa có báo cáo lên Chính phủ về những khó khăn trong đáp ứng nhu cầu điện toàn quốc (giai đoạn 2022 - 2025). Phần lớn khó khăn là do thiếu hụt nguồn cấp điện... Nhìn nhận của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam.

Quy hoạch điện VIII (giai đoạn 2021 - 2045) đề xuất phát triển điện khí LNG nhằm giảm dần sự phụ thuộc vào nhiệt điện than là định hướng hợp lý, ngoài việc điện khí có ưu điểm linh hoạt, có thể thay đổi công suất khi cần theo nhu cầu phụ tải, lượng phát thải khí CO2 ra môi trường thấp hơn 50% so với nhiệt điện than. Tuy nhiên, giá LNG liên tục tăng trong năm 2021 đến đầu năm 2022 và tăng chóng mặt sau khi xảy ra xung đột Nga - Ucraina. Khi giá khí tăng cao, liệu việc phát triển nguồn điện này của nước ta có còn phù hợp? Phân tích của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam.

Sau khi Bộ Kế hoạch và Đầu tư có Văn bản trả lời Tạp chí Năng lượng Việt Nam và Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) về việc hướng dẫn cụ thể về việc thủ tục đăng ký kinh doanh điện mặt trời mái nhà công suất nhỏ, EVN vừa có văn bản gửi Bộ Công Thương về việc hướng dẫn xác định điều kiện kinh doanh đối với điện mặt trời mái nhà của hộ gia đình và cá nhân.

Lắp đặt điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN) không chỉ giúp tiết kiệm chi phí sử dụng điện của hộ gia đình, việc lắp tấm pin năng lượng mặt trời lên mái nhà còn giúp căn nhà mát hơn. Đặc biệt, mỗi hộ gia đình sử dụng điện mặt trời mái nhà cũng là góp phần giảm hiệu ứng nhà kính, bảo vệ môi trường. Ngoài ra, ĐMTMN nối lưới còn giúp EVN giảm bớt gánh nặng tài chính trong việc phát triển nguồn điện thay thế... Tuy nhiên, sau khi giá FIT theo Quyết định 13/2020/QĐ-TTg hết hiệu lực vào ngày 31/12/2020, khuyến khích việc phát triển điện mặt trời, trong đó có ĐMTMN hoàn toàn dừng hẳn, lý do là chưa có giá mua điện mặt trời thay thế Quyết định trên. Dưới đây là phân tích của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam.

Theo số liệu hải quan, năm 2021 Việt Nam nhập 9,939 triệu tấn dầu thô trị giá 5,157 tỷ USD và đồng thời xuất 3,130 triệu tấn trị giá 1,766 tỷ USD. Khi giá dầu thế giới tăng mạnh, câu hỏi phát sinh là: Liệu có thể để toàn bộ dầu lại để lọc trong nước được không? Chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam có bài viết phân tích dưới đây.

Ngày 9/2/2022, Tạp chí Năng lượng Việt Nam có Văn bản số 05/CV-NLVN, kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn cụ thể đối với các trường hợp: Các hộ gia đình, cá nhân đầu tư điện mặt trời mái nhà có công suất nhỏ, rất nhỏ (với mục đích để tự dùng là chính và bán một phần dư thừa cho EVN) có phải đăng ký kinh doanh hay không để thông tin đến độc giả… Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có Văn bản số 1438/BKHĐT-KTCN ngày 9/3/2022 hướng dẫn cụ thể các vấn đề nêu trên.

Dự án Nhà máy Thủy điện Ialy mở rộng do Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) làm chủ đầu tư, công suất 360 MW, tổng mức đầu tư gần 6.400 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành toàn bộ công trình quý 4/2024. Hiện nay, trên công trường dự án, ngay trong những ngày đầu năm, hàng trăm kỹ sư, công nhân vẫn đang cần mẫn lao động ngày đêm. Họ đang dồn sức, tập trung cao độ để hoàn thành công trình trọng điểm này. Tuy nhiên, theo đánh giá của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam: Dự án có nguy cơ chậm tiến độ thi công do phải trình lại chủ trương chuyển đổi mục đích sử dụng rừng.

Bộ Công Thương đang triển khai xây dựng Chiến lược phát triển ngành công nghiệp than Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 (gọi tắt là Chiến lược phát triển ngành than) trên cơ sở Nghị quyết số 140/NQ-CP ngày 2/10/2020 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/2/2020 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Tiếp theo bài báo: “Lắp điện mặt trời mái nhà có phải đăng ký kinh doanh?”, Tạp chí Năng lượng Việt Nam vừa có văn bản kiến nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn cụ thể đối với các trường hợp: Các hộ gia đình, cá nhân đầu tư điện mặt trời mái nhà có công suất nhỏ, rất nhỏ với mục đích để tự dùng là chính.

Qua nghiên cứu, phân tích dự thảo Chiến lược phát triển ngành than cuối năm 2021 của chuyên gia Tạp chí Năng lượng Việt Nam cho thấy còn có nhiều bất cập, chưa rõ ràng, hoặc chưa phù hợp và chưa đúng về cơ sở pháp lý lập chiến lược phát triển ngành than. Tình trạng này không chỉ đối với chiến lược ngành than mà là tình trạng chung đối với chiến lược các ngành khác của Việt Nam.

Sau khi Quyết định 13/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 6/4/2020 về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời tại Việt Nam được ban hành thay thế Quyết định số 11/2017/QĐ-TTg ngày 11/4/2017, việc lắp đặt điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN) lại trở nên sôi động hơn.