Bộ Tài nguyên và Môi trường phạt Núi Pháo 500 triệu đồng

Các chuyên gia Nhóm đặc trách về khai khoáng (MTF) thị sát mỏ Núi Pháo bên lề kỳ họp APEC hồi tháng 5.2017.

Theo kết luận thanh tra do Thứ trưởng Bộ Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) Võ Tuấn Nhân ký ngày 21/6, Đoàn đã thực hiện thanh tra 4 trong số 7 lĩnh vực hoạt động chính của Công ty Núi Pháo. Quá trình thanh tra tại Núi Pháo từ ngày 29/9 đến 30/11/2016, có sự tham gia của chính quyền và người dân địa phương trong việc kiểm tra, thu thập mẫu và xác nhận kết quả.

Phạt hành chính là 510 triệu đồng

Ông Hoàng Văn Thức, Trưởng Đoàn thanh tra Công ty TNHH Khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo và Công ty TNHH tinh luyện vonfram Núi Pháo (H.C Stacrk) cho biết, kết quả thanh tra 4 lĩnh vực: Bảo vệ môi trường, khoáng sản, đất đai và tài nguyên nước tại Núi  Pháo như sau:

Về chấp hành pháp luật đất đai, dự án Núi Pháo đã cơ bản thực hiện đúng trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật về công tác thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất đúng mục đích, xây dựng các công trình của dự án đúng quy hoạch.

Về chấp hành pháp luật khoáng sản, Núi Pháo là doanh nghiệp có đầu tư quy mô lớn về công nghệ sản xuất, đã đóng thuế tài nguyên khoáng sản, nộp tiền khai thác khoáng sản theo quy định, có nguồn nhân lực chất lượng cao.

Về chấp hành pháp luật tài nguyên nước, Núi Pháo đã chấp hành các quy định của nhà nước về tài nguyên nước, đã thực hiện việc quan trắc, giám sát tài nguyên nước, báo cáo định kỳ tình hình khai thác, sử dụng tài nguyên nước.

Về chấp hành pháp luật bảo vệ môi trường, Công ty đã lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, cam kết bảo vệ môi trường, có hệ thống thu gom và thoát nước trong nhà máy, xây dựng trạm xử lý nước thải và sinh hoạt và nước thải công nghiệp, đã lắp đặt các thiết bị xử lý khí thải, giảm thiểu ô nhiễm, bụi phát sinh trong quá trình chế biến khoáng sản.

Đối với các vi phạm của Công ty TNHH Khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo và Công ty TNHH tinh luyện vonfram Núi Pháo (H.C Stacrk), kết luận của thanh tra như sau:

Thứ  nhất, chưa hoàn thành công tác tái định cư cho một số hộ dân nằm trong khuôn viên nhà máy và một số hộ dân xóm 3,4 thuộc xã Hà Thượng.

Thứ hai, thực hiện đổ thải chưa đúng quy định, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn khai thác mỏ lộ thiên; chưa lắp đặt hệ thống xử lý nước thải cục bộ trước khi thải ra các hồ lắng; chưa lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải, khí thải tự động làm phát tán hơi dung môi hữu cơ, hóa chất; chưa lập đề án cải tạo môi trường bổ sung.

Với những vi phạm trên, Bộ Tài nguyên và Môi trường quyết định mức phạt hành chính là 510 triệu đồng cho các vi phạm của Núi Pháo.

Triển khai các giải pháp xử lý phù hợp

Trong bản kết luận thanh tra, Bộ Tài Nguyên và Môi trường cũng khuyến cáo công ty Núi Pháo phải kiểm soát chặt hơn các chất độc hại; giảm thiểu bụi, mùi, hơi hóa chất; tiếp tục bổ sung phương án cải tạo phục hồi môi trường, xây lắp và nâng cấp các công trình xử lý chất thải theo đúng quy định về bảo vệ môi trường; lắp đặt các thiết bị quan trắc tự động đánh giá kịp thời các vấn đề ảnh hưởng môi trường trong quá trình sản xuất và chế biến.

Công ty Núi Pháo cần phối hợp chặt chẽ với UBND tỉnh Thái Nguyên, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thái Nguyên, để thực hiện kế hoạch đền bù, hỗ trợ tái định cư và di dân ra khỏi khu vực có nguy cơ ảnh hưởng bụi và mùi thuốc tuyển từ nhà máy.

Thêm nữa, Núi Pháo cần nỗ lực hơn nữa trong quá trình khai thác và chế biến; tiết kiệm tài nguyên; thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ thuế; tăng cường công tác đối thoại với nhân dân; có kế hoạch công khai cung cấp thông tin thường xuyên về quy trình sản xuất; giải đáp thỏa đáng những vấn đề môi trường phát sinh.

Theo ghi nhận của Đoàn thanh tra, đại diện Sở Tài Nguyên và Môi trường và chính quyền địa phương tỉnh Thái Nguyên, trong quá trình thanh tra, Công ty  Núi Pháo đã thực hiện ngay một số công việc thực tế theo yêu cầu như hoàn thiện hồ sơ, công trình bảo vệ đập và đã trình Bộ Tài Nguyên Môi trường.

Khai thác lộ thiên tại mỏ Núi Pháo.

Ông Nguyễn Thanh Tuấn, Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi trường, thay mặt cơ quan chuyên môn, đã xác nhận việc Công ty Núi Pháo đã hoàn thành bãi thải ở bờ kè phía Bắc của dự án, đồng thời  tiến hành các thủ tục để mua sắm để lắp đặt trạm quan trắc tự động.

Ông Phạm Duy Hùng, Chủ tịch UBND huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên cho biết, kết luận thanh tra của Bộ Tài nguyên và Môi trường đối với Công ty TNHH Khai thác và chế biến khoáng sản Núi Pháo và Công ty TNHH tinh luyện vonfram Núi Pháo (H.C Stacrk) đã được thông tin đến đại diện chính quyền huyện Đại Từ (Thái Nguyên) và một số người dân các xóm 2,3,4,5 và 6 xã Hà Thượng ngày 7/7.

Liên quan đến vấn đề di dời các hộ dân, ông Hùng, cho biết, Núi Pháo đang tiếp tục phối hợp với UBND tỉnh Thái nguyên và chính quyền địa phương để xây dựng kế hoạch và công tác di dân ra khỏi vùng ảnh hưởng của dự án đang được thực hiện theo lộ trình.

Hiện, xóm 3 và 4 đã có kế hoạch di dời. Đối với 26 hộ dân xóm 2, trên cơ sở xác định số hộ di dời, mức độ bồi thường, các đơn vị liên quan sẽ xác định cụ thể kế hoạch di dời.

Với xóm 6, kết luận thanh tra đã đánh giá được toàn diện mức độ ô nhiễm môi trường của dự án, nhưng đề nghị Công ty Núi Pháo hỗ trợ thêm nước sử dụng trong sinh hoạt cho các hộ dân trong khi chờ Tổ công tác xác định địa điểm và số hộ phải di dời.

Về hỗ trợ nước sinh hoạt cho các hộ dân xóm 6, ông Hùng cho biết, lãnh đạo Công ty Núi Pháo đã chấp thuận nâng mức hỗ trợ lên 10 lít/người/ngày, thay vì mức 5 lít/người/ngày.

Theo Chủ tịch huyện Đại Từ, chính quyền địa phương đang nỗ lực cùng các bên triển khai những giải pháp xử lý phù hợp, nhằm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp.

Đoàn thanh tra Núi Pháo lần này gồm 31 thành viên của các sở ngành liên quan, trong đó có các chuyên gia, các nhà khoa học uy tín trong lĩnh vực khai thác chế biến khoáng sản và bảo vệ môi trường.

Theo ông Hoàng Văn Thức hoạt động thanh tra sẽ tiếp tục được Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức thường kỳ đối với hoạt động của các doanh nghiệp trên địa bàn cả nước.

THANH HUYỀN